Κώστας Μποτόπουλος

Οικονομία και Δημοκρατία πάνε χέρι – χέρι. Που οδηγούν ο αυταρχισμός της Κίνας και τα στραβοπατήματα της Γερμανίας

Του Κώστα Μποτόπουλου
 

Είναι άραγε τυχαίο που, παράλληλα και συγχρόνως, οι δυο μεγάλες δυνάμεις της Ευρώπης και της Ασίας παρουσιάζουν τις συγκριτικά μεγαλύτερες οικονομικές δυσκολίες; Και που οι δυσκολίες αυτές, και στη Γερμανία και στην Κίνα, συνδέονται με δημοκρατικές υποχωρήσεις -ή, κάτι που είναι σχεδόν το ίδιο, με την εμφάνιση ίσως κρυμμένων ως τώρα δημοκρατικών αδυναμιών;

Γερμανία, η χώρα με τις χειρότερες επιδόσεις στους G7

Η Γερμανία είναι, από την αρχή του 2024, στη χειρότερη από πλευράς οικονομικής ανάπτυξης και προοπτικών θέση από όλες τις άλλες χώρες του G7 -τις παγκόσμιες “μεγάλες δυνάμεις- και της Ευρωζώνης -τους στενότερα συνδεδεμένους εταίρους της. Στασιμότητα στη βιομηχανία, στην απασχόληση, στην κάλυψη του ενεργειακού κενού μετά την “αποχώρηση” της Ρωσίας, στους τομείς αιχμής, ακόμα και στην κορώνα στο κεφάλι, τις εξαγωγές και τη φήμη για τα εξαγόμενα προιόντα. Οξύ πρόβλημα δημογραφικό, διοικητικό – γραφειοκρατικό, πολιτικό -με την ευρεία έννοια: έλλειψη κατεύθυνσης περισσότερο παρά αστάθεια-, δικαστικό-συνταγματικό: άκαμπτοι “χρυσοί κανόνες” κι ένα συνταγματικό δικαστήριο που τους ερμηνεύει ακόμα πιο άκαμπτα. 

Κι επιπλέον -πιστεύω, διόλου τυχαία- εμφάνιση δημοκρατικών δυσλειτουργιών και απειλών σε πολλά μέτωπα: άνοδος ρατσιστικών ακροδεξιών κομμάτων, συχνές “εμφανίσεις” κι επιθέσεις νεοναζί, ιδρύσεις προσωπογών κομμάτων δήθεν της Αριστεράς αλλά με αντιδραστική ατζέντα, διαδηλώσεις κι εκδηλώσεις οργής, δυο μέτρα και δυο σταθμά στην κοινωνική πολιτική (χαρακτηριστική η πρόσφατη πλήρης μεταστροφή στην υποδοχή μεταναστών): μια γενική αίσθηση αδιεξόδου.

Κίνα: αυταρχισμός και οικονομική καχεξία

Στην Κίνα δεν υπάρχει καν δημοκρατία, αλλά η οικονομική καχεξία πηγαίνει χέρι χέρι με περαιτέρω βύθιση στο σκοτάδι του αυταρχισμού. “Επίσημη” ανάπτυξη για το 2023 5,2% σύμφωνα με την κυβέρνηση, πραγματική που υπολογίζεται στο 1,5% από τους διεθνείς οργανισμούς. Εξαγγελίες επανεκκίνησης της οικονομίας μετά το πλήρες διοικητικό/καταναγκαστικό κλείσιμο λόγω πανδημίας, στασιμότητα αν όχι υποχώρηση στη βιομηχανική δραστηριότητα, στην αγορά ακινήτων, με πτωχεύσεις μεγάλων εταιριών, όπως η Evergrande, στο Χρηματιστήριο, με απώλειες 7 τρισεκατομμυρίων δολαρίων κατά την τελευταία τριετία. Πλήρης ελευθερία και στη συνέχεια πλήρης απαγόρευση των κρυπτονομισμάτων. Παληκαρισμοί στον “οικονομικό πόλεμο” με τις ΗΠΑ, αλλά διαρκής υποχώρηση και στο εμπορικό και στο τεχνολογικό μέτωπο.
Κι απ’ την άλλη, επίσης διόλου τυχαία, σφίξιμο της κρατικής καταστολής, φακέλωμα όλων των πολιτών, στρατιωτικοποίηση κι όλο και μεγαλύτερη αδιαφάνεια: το ΔΝΤ πρόσφατα ανακοίνωσε ότι όχι απλώς δεν διαθέτει αξιόπιστα στοιχεία για βασικούς τομείς της οικονομικής και κοινωνικής ζωής στην Κίνα, αλλά δεν έχει καν στοιχεία.

Ο κρίσιμος δεσμός, συνεπώς, δεν είναι μεταξύ Οικονομίας και Πολιτικής. Είναι μεταξύ Οικονομίας και Δημοκρατίας. Κι αν πράγματι αυτό ισχύει, τότε η σήμερα “δευτερεύουσας” σημασίας επίπληξη της Ελλάδας από το Ευρωπαικό Κοινοβούλιο για την κατάσταση του κράτους δικαίου προιωνίζεται δυσάρεστες εξελίξεις και για τη σήμερα “ακμάζουσα” οικονομία στη χώρα μας.

Κώστας Μποτόπουλος

Καμία δημοσίευση για προβολή