Ακόμα και σε μια φάση που ο πληθωρισμός παρουσιάζει – γενικώς – τάσεις σοβαρής αποκλιμάκωσης, οι κεντρικοί τραπεζίτες του πλανήτη (ΕΚΤ, Fed) μοιάζουν εξαιρετικά διστακτικοί να κηρύξουν νίκη στον «πόλεμο» που άρχισαν εδώ και περισσότερο από ένα χρόνο.
Τα πρακτικά
Έτσι, μετά την πρόεδρο της ΕΚΤ, τα πρακτικά της τελευταίας συνεδρίασης του Δ.Σ. της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ για χάραξη πολιτικής δείχνουν ότι οι αξιωματούχοι της Fed συμφώνησαν κατά την τελευταία συνεδρίαση ότι θα πρέπει να ακολουθήσουν μια προσεκτική προσέγγιση για την αύξηση των αμερικανικών επιτοκίων στο μέλλον και ότι θα χρειαστεί να τα αυξήσουν μόνο “εάν” οι εισερχόμενες πληροφορίες έδειχναν ανεπαρκή πρόοδο στη μείωση του πληθωρισμού.
“Όλοι οι συμμετέχοντες συμφώνησαν ότι η (ομοσπονδιακή επιτροπή ανοικτής αγοράς που καθορίζει την πολιτική) ήταν σε θέση να προχωρήσει προσεκτικά“, αναφέρεται στα πρακτικά της συνεδρίασης της 31ης Οκτωβρίου-1ης Νοεμβρίου που δόθηκαν στη δημοσιότητα. “Οι συμμετέχοντες σημείωσαν ότι περαιτέρω σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής θα ήταν κατάλληλη εάν οι εισερχόμενες πληροφορίες έδειχναν ότι η πρόοδος προς τον στόχο της Επιτροπής για τον πληθωρισμό ήταν ανεπαρκής“, ανέφεραν τα πρακτικά.
Αντικρουόμενα μηνύματα
Τα πρακτικά έδειξαν ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ πάλευαν με αντικρουόμενα οικονομικά μηνύματα σε μια συνεδρίαση όπου κατέληξαν να διατηρήσουν σταθερό το επιτόκιο αναφοράς μίας ημέρας στο τρέχον εύρος 5,25%-5,50%, όπως σημειώνει ρεπορτάζ του Reuters. Η οικονομική ανάπτυξη των ΗΠΑ είχε μόλις καταγράψει μια υπερμεγέθη ετήσια αύξηση 4,9% το τρίτο τρίμηνο, έναν φαινομενικά πληθωριστικό ρυθμό ανάπτυξης.
Όμως οι χρηματοπιστωτικές αγορές είχαν οδηγήσει τα επιτόκια για τα νοικοκυριά, τις επιχειρήσεις και την αμερικανική κυβέρνηση σε υψηλότερα επίπεδα, απειλώντας να περιορίσουν την οικονομική ανάπτυξη και την αύξηση της απασχόλησης περισσότερο από ό,τι θα μπορούσε να είναι απαραίτητο για να επιστρέψει ο πληθωρισμός στον στόχο του 2% που έχει θέσει η Fed.
“Γεράκια”
“Οι συμμετέχοντες σχολίασαν τη σημαντική σύσφιξη των χρηματοπιστωτικών συνθηκών τους τελευταίους μήνες, η οποία οφείλεται στις υψηλότερες μακροπρόθεσμες αποδόσεις“, αναφέρεται στα πρακτικά. Παρόλα αυτά, ο πληθωρισμός “παρέμεινε αρκετά πάνω” από τον στόχο της κεντρικής τράπεζας, γεγονός που πιθανότατα απαιτεί η πολιτική της Fed “να παραμείνει σε περιοριστική στάση για κάποιο χρονικό διάστημα μέχρι ο πληθωρισμός να κινηθεί σαφώς προς τα κάτω με βιώσιμο τρόπο“.
Σύμφωνα με αναλυτές, ο τόνος των πρακτικών δείχνει ότι στην Fed κυριαρχούν ακόμα τα “γεράκια”, που επιμένουν σε περιοριστική νομισματική πολιτική εκφράζοντας ακόμα ανησυχίες σχετικά με την πορεία του πληθωρισμού. Τα πρακτικά, θέτοντας όρους γύρω από την ανάγκη για περαιτέρω αυξήσεις των επιτοκίων και εστιάζοντας περισσότερο στο πόσο καιρό μπορεί να χρειαστεί να διατηρηθεί το τρέχον επιτόκιο πολιτικής, σηματοδοτούν μια σημαντική αλλαγή στον πολιτικό διάλογο της Fed.
“Προσεκτικά”
Ο πρόεδρος της Fed Τζερόμ Πάουελ έκανε γενναιόδωρη χρήση της έννοιας “προσεκτικός” στην τελευταία του συνέντευξη, περιγράφοντας τις προσπάθειες της κεντρικής τράπεζας να εξισορροπήσει τον ακόμη αυξημένο πληθωρισμό έναντι των αυστηρότερων πιστωτικών συνθηκών και της αίσθησης ότι η οικονομία πρόκειται να επιβραδυνθεί. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής εν γένει έχουν συσπειρωθεί γύρω από αυτή την προσέγγιση σε μια εποχή που φαίνεται απίθανο να αυξήσουν τα επιτόκια, αλλά δεν θέλουν να το πουν ενώ ο πληθωρισμός, στο 3,4% παραμένει πολύ πάνω από τον στόχο της κεντρικής τράπεζας.
Η επιφυλακτική αυτή στάση της Fed εξηγείται, καθώς η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ μοιάζει να βρίσκεται στα πρόθυρα του… τετραγωνισμού του κύκλου, ξεπερνώντας το χειρότερο πληθωριστικό κύμα των τελευταίων 40 ετών, χωρίς να προκαλέσει μεγάλη ζημιά στην οικονομία. Μελέτη της Fed της Νέας Υόρκης δείχνει ότι η καθυστερημένη έναρξη της αύξησης των επιτοκίων από την κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ, επέτρεψε στην οικονομία να συσσωρεύσει περισσότερη ανάπτυξη, από ό,τι θα συνέβαινε αν οι αυξήσεις των επιτοκίων είχαν αρχίσει νωρίτερα.
Οι… προσποιήσεις του πληθωρισμού
Ωστόσο, δεν υπάρχει μεγάλη όρεξη μεταξύ των φορέων χάραξης πολιτικής να κηρύξουν ακόμη τη νίκη ή να δώσουν στους επενδυτές πολλές οδηγίες για το τι θα συμβεί στη συνέχεια. “Ο πληθωρισμός έχει κάνει μερικές… προσποιήσεις. Εάν χρειαστεί να αυστηροποιήσουμε περαιτέρω την πολιτική, δεν θα διστάσουμε να το κάνουμε“, δήλωσε ο Πάουελ σε συνέδριο του ΔΝΤ νωρίτερα αυτόν τον μήνα. “Θα συνεχίσουμε να κινούμαστε προσεκτικά, για να αντιμετωπίσουμε τόσο τον κίνδυνο να παραπλανηθούμε από μερικούς καλούς μήνες δεδομένων, όσο και τον κίνδυνο υπερβολικής σύσφιξης“.
Οι περισσότεροι επενδυτές, ωστόσο, πιστεύουν ότι η Fed έχει τελειώσει με την αύξηση των επιτοκίων. Τα συμβόλαια που συνδέονται με το επιτόκιο αναφοράς των ομοσπονδιακών κεφαλαίων μίας ημέρας συνέχισαν να δείχνουν σχεδόν μηδενική πιθανότητα περαιτέρω αυξήσεων μετά τη δημοσίευση των πρακτικών. Οι πιθανότητες μείωσης των επιτοκίων στη συνεδρίαση της Fed στις 30 Απριλίου-1 Μαΐου 2024 αυξήθηκαν ελαφρώς σε περίπου 60%, από περίπου 57% πριν από τη δημοσίευση των πρακτικών, σύμφωνα με το εργαλείο FedWatch Tool της CME Group.
Τα πρακτικά δεν εξέτασαν αυτό το ενδεχόμενο, με τους αξιωματούχους να επιμένουν ότι δεν είναι ακόμη απολύτως βέβαιοι ότι το επιτόκιο πολιτικής είναι “επαρκώς περιοριστικό” για να τελειώσει ο αγώνας κατά του πληθωρισμού. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της Fed έχουν δηλώσει δημοσίως ότι η απόφασή τους σχετικά με το πόσο καιρό θα διατηρήσουν το τρέχον επιτόκιο θα εξαρτηθεί από τη συμπεριφορά του πληθωρισμού, με τη συνεχή πρόοδο προς τον στόχο του 2% να αποτελεί την απαραίτητη προϋπόθεση για οποιαδήποτε αλλαγή.
