Απώλεια ψυχραιμίας ή άλλη μια προσπάθεια να θολώσουν τα νερά; Όπως και νά’χει, η Άγκυρα μοιάζει πολύ… αγχωμένη το τελευταίο διάστημα, κάτι που «βγαίνει» και από τις τοποθετήσεις υψηλόβαθμων αξιωματούχων της.
Τελευταίο «κρούσμα», οι δηλώσεις του εξ απορρήτων του Τούρκου προέδρου, του Ιμπραήμ Καλίν, ο οποίος έθεσε ζήτημα… προκατάληψης των ΗΠΑ, αναφερόμενος στην προσπάθεια της Τουρκίας να αποκτήσει 40 νέα F-16 και κιτ αναβάθμισης για 80 παλιότερα αεροσκάφη αυτού του τύπου, συνδυάζοντας το θέμα με τις διαπραγματεύσεις Ουάσινγκτον και Αθήνας για την πώληση στην Ελλάδα των stealth μαχητικών 5ης γενιάς F-35.
Νεύρα για τα F-35
Στο πλαίσιο αυτό -και δεδομένου ότι οι αμερικανοτουρκικές διαπραγματεύσεις έχουν πέσει σε «τοίχο» στο Κογκρέσο- ο Καλίν δήλωσε ότι «βλέπουμε το πρόγραμμα F-16 ως μια πολύτιμη εναλλακτική λύση για την ενίσχυση της αεροπορικής μας ισχύος. Εάν οι ΗΠΑ επιβάλλουν προϋποθέσεις και ταυτόχρονα απαντήσουν θετικά στο αίτημα της Ελλάδας για τα F-35, χάνουν την ουδετερότητά τους», αν και έσπευσε να εξάρει την πρόοδο της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας, ιδίως στον τομέα των στρατιωτικών drones.
Μάλιστα, συνεχίζοντας στον ίδιο τόνο, ο σύμβουλος του Ερντογάν τόνισε ότι «συνεχίζουμε να αναπτυσσόμαστε για να διασφαλίσουμε την εθνική μας ασφάλεια και την ασφάλεια των συνόρων. Όλα εξαρτώνται από το τι όρους θα φέρουν, αλλά δεν θέλουμε να τερματιστεί το πρόγραμμα των F-16. Και αν το πρόγραμμα F-16 εξαρτηθεί από την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, θα ήταν προτιμότερο να μην το βάλουν καθόλου στην ατζέντα τους. Αν το θέμα αυτό κολλήσει στο Κογκρέσο, θα προβούμε σε ανάλογη αξιολόγηση».
Το γνωστό «παζάρι»
Για το ζήτημα του τουρκικού «όχι» στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, ο Καλίν σημείωσε ότι «η Σουηδία προχώρησε πέρυσι σε συνταγματική αλλαγή. Έχουν δηλώσει ότι χρειάζονται χρόνο μέχρι τον Ιούνιο για να οριστικοποιήσουν τον νέο αντιτρομοκρατικό νόμο. Θέλουν οι χώρες αυτές να γίνουν μέλη πριν από τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ τον Ιούλιο. Η σουηδική πλευρά δηλώνει ότι μπορεί να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις της Τουρκίας μετά τη σύνταξη και την εφαρμογή αυτού του νόμου. Κατά συνέπεια, είπαμε ότι θα ξανακοιτάξουμε και θα κάνουμε μια αξιολόγηση. Στη Φινλανδία δεν υπήρχε μια κατάσταση όπως στη Σουηδία».
Και επιμένοντας στο «παζάρι», επισήμανε ότι «πρέπει η τρομοκρατία να εξαλειφθεί. Είπαμε ότι θα προβούμε σε θετικά βήματα, εάν ληφθούν μέτρα στο πλαίσιο των αρχών που έχουν τεθεί από τη δική μας πλευρά και εάν αντιμετωπιστούν οι ανησυχίες της Τουρκίας, αλλά αν συμβεί το αντίθετο, αυτό είναι απαράδεκτο για εμάς. Αναβάλαμε τις συνομιλίες για αργότερα. Είμαστε σε συζητήσεις μαζί τους, ίσως ξεκαθαριστεί τι θα γίνει τις επόμενες εβδομάδες. Θα έχω συναντήσεις με τους ομολόγους μου. Ως αποτέλεσμα των διαβουλεύσεων, θα επανεκτιμήσουμε την κατάσταση αναλόγως και θα λάβουμε απόφαση».
Πιέσεις και προς Σουηδία και προς ΗΠΑ
Για να γίνουν τα πράγματα λιανά, ο Καλίν ουσιαστικά λέει τα εξής:
- Πρώτον, ότι η Σουηδία θα πρέπει να υποταχθεί στις απαιτήσεις της Τουρκίας για μαζικές εκδόσεις Κούρδων και Τούρκων αντικαθεστωτικών, αν επιθυμεί η Άγκυρα να ανάψει «πράσινο φως» για την ένταξή της στο ΝΑΤΟ, ενώ αφήνει ανοιχτό παράθυρο για ένταξη της Φινλανδίας, προφανώς για να προκαλέσει ρήγμα, και
- Δεύτερον, στέλνει μήνυμα στις ΗΠΑ ότι η χρήση των F-16 ως μοχλός πίεσης προς την Τουρκία, όχι μόνο δεν θα έχει το προσδοκόμενο αποτέλεσμα, αλλά θα προκαλέσει και επιπλέον προβλήματα στις σχέσεις των δύο χωρών. Με απλά λόγια, ο Καλίν λέει ότι τα F-16 θα πρέπει να δωθούν στην Τουρκία χωρίς προαπαιτούμενα.
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι ο εκπρόσωπος του Ερντογάν, αναφερόμενος στον πόλεμο στην Ουκρανία και τον εξοπλισμό της από δυτικούς συμμάχους της, είπε ότι «είναι το πιο φυσικό δικαίωμα της Ουκρανίας να ενεργεί αμυντικά. Έτσι πρέπει να αξιολογείται ο αγώνας τους. Από την αρχή, δώσαμε έναν διπλωματικό αγώνα για να φέρουμε τις δύο πλευρές κοντά, και συνεχίζουμε να το κάνουμε. Οι πρωτοβουλίες μας συνεχίζονται και σήμερα. Εργαζόμαστε για να οδηγήσουμε τα μέρη σε διευθέτηση με διαπραγμάτευση το συντομότερο δυνατό». Πάντως, η Τουρκία παραμένει… ουδέτερη στη σύρραξη αυτή.
