Ανάλυση του BBC
Το τελευταίο πλοίο έφυγε από το λιμάνι της Οδησσού στη Μαύρη Θάλασσα, στο πλαίσιο μιας συμφωνίας που επιτρέπει στην Ουκρανία να εξάγει τα σιτηρά της, μια ημέρα πριν από την προθεσμία παράτασης, σύμφωνα με τον ιστότοπο δεδομένων της MarineTraffic.
Το TQ Samsun έφυγε την Κυριακή – ένας ισχυρισμός που υποστηρίζεται από το πρακτορείο ειδήσεων Reuters.
Η Ρωσία δεν έχει συμφωνήσει να παρατείνει τη συμφωνία με τη μεσολάβηση του ΟΗΕ, εκτός εάν ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις της για τα δικά της σιτηρά και λιπάσματα.
Η συμφωνία του 2022 επιτεύχθηκε εν μέσω φόβων για παγκόσμιες ελλείψεις τροφίμων μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Τόσο η Ουκρανία όσο και η Ρωσία συγκαταλέγονται στους κορυφαίους εξαγωγείς σιτηρών στον κόσμο. Η MarineTraffic αναφέρει ότι το πλοίο με τουρκική σημαία έφυγε από την Οδησσό λίγο μετά τις 08:00 τοπική ώρα (05:00 GMT) και κατευθυνόταν νότια προς την Κωνσταντινούπολη.
Η Ουκρανία μέχρι στιγμής δεν έχει σχολιάσει δημοσίως το θέμα.
Το Σάββατο, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωσε ότι οι δεσμεύσεις για την άρση των εμποδίων στις εξαγωγές τροφίμων της ίδιας της Μόσχας και άλλων βασικών προμηθειών δεν έχουν τηρηθεί, σηματοδοτώντας ότι η Μόσχα θα μπορούσε να αναστείλει τη συμμετοχή της στη συμφωνία.
«Ο κύριος στόχος της συμφωνίας, δηλαδή η προμήθεια σιτηρών σε χώρες που έχουν ανάγκη, συμπεριλαμβανομένης της αφρικανικής ηπείρου, δεν έχει εφαρμοστεί», δήλωσε ο ηγέτης του Κρεμλίνου σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρόεδρο της Νότιας Αφρικής Σίριλ Ραμαφόζα.
Η Μόσχα θέλει επίσης η Rosselkhozbank – μια τράπεζα που χειρίζεται γεωργικές πληρωμές – να επανασυνδεθεί με το παγκόσμιο δίκτυο πληρωμών Swift.
Νωρίτερα φέτος, η Ευρωπαϊκή Ένωση δήλωσε ότι δεν εξετάζει το ενδεχόμενο επαναφοράς των ρωσικών τραπεζών στις οποίες έχουν επιβληθεί κυρώσεις λόγω της εισβολής της Μόσχας στην Ουκρανία.
Την Παρασκευή, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε βέβαιος ότι η συμφωνία θα παραταθεί ξανά, αφού μίλησε με τον Πούτιν.
Η συμφωνία πρόκειται να παρατείνεται για 120 ημέρες κάθε φορά, αλλά τον Μάρτιο και τον Μάιο του 2023 η Ρωσία συμφώνησε σε παρατάσεις μόνο 60 ημερών.
Αρκετές ημέρες πριν από την τελευταία παράταση, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι είχε επείγουσες συνομιλίες με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.
«Μας ενδιαφέρει να διασφαλίσουμε ότι δεν θα υπάρχει πείνα στον κόσμο», δήλωσε ο κ. Ζελένσκι.
Οι ουκρανικές εξαγωγές δια θαλάσσης από τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας της χώρας είχαν αρχικά μπλοκαριστεί από ρωσικά πολεμικά πλοία μετά την εισβολή τον Φεβρουάριο του 2022.
Περισσότεροι από 30 εκατομμύρια τόνοι σιτηρών και άλλων τροφίμων έχουν φύγει από την Ουκρανία στο πλαίσιο της συμφωνίας, παρέχοντας έναν ασφαλή διάδρομο στη Μαύρη Θάλασσα.
Ο ΟΗΕ λέει ότι:
- Το 47% των σιτηρών της Ουκρανίας έχει πάει σε «χώρες υψηλού εισοδήματος», συμπεριλαμβανομένης της Ισπανίας και της Ιταλίας
- 26% σε «χώρες ανώτερου-μεσαίου εισοδήματος» όπως η Τουρκία και η Κίνα
- 27% σε «χώρες χαμηλού και χαμηλότερου μεσαίου εισοδήματος» όπως η Αίγυπτος και το Σουδάν
Ο κ. Πούτιν επέκρινε την Ουκρανία επειδή δεν εξάγει περισσότερα στις αναπτυσσόμενες χώρες.
Ωστόσο, ο ΟΗΕ λέει ότι η συμφωνία για τα σιτηρά έχει ωφελήσει τους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, επειδή έχει φέρει περισσότερα προϊόντα διατροφής στην παγκόσμια αγορά και ως εκ τούτου έχει μειώσει τις παγκόσμιες τιμές.
ΠΗΓΗ: BBC
