Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, ο οποίος αντιμετώπισε έντονη κριτική σχετικά με την απόφασή του να εγκαταλείψει τη θέση του για να θέσει υποψηφιότητα στις επερχόμενες ευρωεκλογές, αποσύρεται τώρα από την κούρσα, δήλωσαν στο POLITICO δύο αξιωματούχοι που ενημερώθηκαν σχετικά με την απόφαση.
Η απόφαση αυτή λαμβάνεται λίγες ημέρες πριν από τη σύνοδο των Ευρωπαίων ηγετών στις Βρυξέλλες.
Η αιφνιδιαστική απόφαση του Σαρλ Μισέλ να θέσει υποψηφιότητα στις ευρωπαϊκές κοινοβουλευτικές εκλογές του Ιουνίου – η οποία θα σήμαινε την αποχώρησή του από τη θέση του μήνες πριν από τη λήξη της θητείας του – προκάλεσε αντιδράσεις από αξιωματούχους της ΕΕ, Ευρωπαίους διπλωμάτες και το Κοινοβούλιο.
Οι αξιωματούχοι εξέλαβαν την αιφνιδιαστική ανακοίνωσή του ως μήνυμα ότι αποδίδει μεγαλύτερη σημασία στο πολιτικό του μέλλον παρά στον τρέχοντα ρόλο του ως επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Η κίνηση του Μισέλ αύξησε επίσης την πίεση στους Ευρωπαίους ηγέτες να φτάσουν σε συμβιβασμό για τις κορυφαίες θέσεις στα θεσμικά όργανα της ΕΕ.
Εάν είχε εκλεγεί ως μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου -κάτι που ήταν πολύ πιθανό εάν τελικά έθετε υποψηφιότητα- ο Μισέλ θα έπρεπε να αναλάβει τα καθήκοντά του στα μέσα Ιουλίου, αφήνοντας έτσι την θέση κενή και ανοίγοντας την πόρτα στον ευρωσκεπτικιστή πρωθυπουργό της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν να προεδρεύει προσωρινά στις συνεδριάσεις των ηγετών της ΕΕ.
Η δήλωση του Σαρλ Μισέλ
Παρασκευή, 26 Ιανουαρίου 2024
Μπήκα στην πολιτική ζωή πριν από τριάντα χρόνια. Έκτοτε, έχω λάβει μέρος σχεδόν σε όλες τις εκλογές στο Βέλγιο, σε διάφορα επίπεδα εξουσίας: τοπικό, επαρχιακό και ομοσπονδιακό. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια, έχω διατελέσει Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, μετά από απόφαση των 28 αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων το 2019.
Συχνά γίνεται λόγος για το δημοκρατικό έλλειμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κατά την άποψή μου, δημοκρατία σημαίνει νομιμότητα. Για έναν πολιτικό, η εκλογή με καθολική ψηφοφορία είναι το κλειδί αυτής της νομιμότητας. Τον Ιούνιο, οι εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα σηματοδοτήσουν την αρχή του πολιτικού τέλους αυτού του θεσμικού κύκλου και την έναρξη της μετάβασης στη νέα ευρωπαϊκή θητεία στο δεύτερο εξάμηνο του έτους.
Η Ευρώπη κατείχε πάντα μια ιδιαίτερη θέση στην καρδιά μου. Υπηρέτησα το ευρωπαϊκό μας εγχείρημα με πάθος και πεποίθηση για σχεδόν δέκα χρόνια, πρώτα ως πρωθυπουργός του Βελγίου και στη συνέχεια στη σημερινή μου θέση. Ως εκ τούτου, μου φάνηκε φυσικό, όπως κάθε ηγέτης που επιθυμεί να συνεχίσει να υπηρετεί τη χώρα του, να θέσω τον εαυτό μου ενώπιον των ψηφοφόρων για να προωθήσω και να υπερασπιστώ το ευρωπαϊκό εγχείρημα. Είναι επίσης μια ευκαιρία να εξηγήσω και να υπερασπιστώ τις αποφάσεις στις οποίες συμμετείχα και να εκθέσω το όραμά μου για τις προκλήσεις που έρχονται: το κλίμα και ο ψηφιακός μετασχηματισμός, η απασχόληση και η ευημερία, οι πανδημίες, οι πόλεμοι στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή και πολλές άλλες γεωπολιτικές ανακατατάξεις.
Η Ευρώπη δεν έχει γλιτώσει από αυτές τις προκλήσεις που επηρεάζουν άμεσα τους πολίτες μας. Η υποψηφιότητα, ιδίως για την προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, είναι μια πράξη ευθύνης – και ένα ρίσκο – που αποσκοπεί στην ενίσχυση της δημοκρατικής νομιμότητας του ευρωπαϊκού εγχειρήματος, μέσα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Η έγκαιρη ανακοίνωση της απόφασής μου εξασφάλισε τη διαφάνεια των προθέσεών μου και έδωσε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαρκή χρόνο για να προετοιμάσει μια ομαλή θεσμική μετάβαση, προς το ευρωπαϊκό συμφέρον, μετά τις ευρωεκλογές. Ο διάδοχός μου θα επιλεγεί πριν από την πρώτη σύνοδο ολομέλειας του νέου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Κατόπιν προσεκτικής διαβούλευσης και προβληματισμού, έκρινα ότι, όπως και σε κάθε εθνική ή τοπική εκλογή, η προεκλογική εκστρατεία είναι συμβατή με την άσκηση μιας πολιτικής εντολής που λήγει. Αυτό, βέβαια, με αυστηρή τήρηση της σαφούς διάκρισης μεταξύ του σημερινού μου ρόλου και της προεκλογικής εκστρατείας. Οι υπηρεσίες του Συμβουλίου της ΕΕ έχουν, εξάλλου, λάβει την ανεξάρτητη άποψη ότι αυτό είναι απολύτως σύμφωνο με τις νομικές και ηθικές αρχές, όπως ακριβώς έχει αποφασίσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τα μέλη του Σώματος.
Η επιλογή μου προκάλεσε έντονη προσοχή και εικασίες από τα μέσα ενημέρωσης. Είχα προβλέψει κάποια από αυτά, δεδομένης της πρωτοφανούς -κάποιοι θα έλεγαν τολμηρής- φύσης της προσέγγισής μου. Αυτό οδήγησε επίσης σε ακραίες αντιδράσεις -όχι εντός του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αλλά εκτός αυτού- στην προοπτική να κατέβω στις ευρωεκλογές, συντομεύοντας τη θητεία μου και προωθώντας τη θητεία του διαδόχου μου κατά μερικούς μήνες.
Δεν θέλω αυτή η απόφαση να μας αποσπάσει από την αποστολή μας ή να υπονομεύσει αυτό το θεσμικό όργανο και το ευρωπαϊκό μας σχέδιο ούτε να χρησιμοποιηθεί με οποιονδήποτε τρόπο για να διχάσει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το οποίο πιστεύω ότι πρέπει να εργάζεται ακούραστα για την ευρωπαϊκή ενότητα.
Καλωσορίζω κάθε πολιτική κριτική και νόμιμα επιχειρήματα. Φυσικά, κάθε κατάσταση έχει πολλές πιθανές απόψεις. Όμως οι προσωπικές επιθέσεις υπερισχύουν όλο και περισσότερο των πραγματικών επιχειρημάτων. Πιστεύω ότι αυτό διαστρεβλώνει τον αντικειμενικό δημοκρατικό διάλογο. Σε προσωπικό επίπεδο, με φέρνει σε σκέψεις για το νόημα και τον αντίκτυπο της εκλογικής μου δέσμευσης στην οποία αφιέρωσα 30 χρόνια από τη ζωή μου, όχι μόνο για μένα αλλά και για τους κοντινούς μου ανθρώπους.
Για όλους αυτούς τους λόγους, και για να διατηρήσω την εστίαση της αποστολής μου, δεν θα είμαι υποψήφιος στις ευρωεκλογές. Θα αφιερώσω όλες μου τις προσπάθειες στις σημερινές μου ευθύνες με σταθερή αποφασιστικότητα μέχρι το τέλος τους. Θα είμαι πάντα ένθερμος υποστηρικτής μιας Ευρώπης δημοκρατικής, ισχυρής, ενωμένης και κυρίαρχης της μοίρας της.
Στο τέλος αυτής της θητείας, θα προβληματιστώ σχετικά με τη φύση και την κατεύθυνση των μελλοντικών μου υποχρεώσεων.
Σαρλ Μισέλ
