Η κατάρρευση της δεύτερης μεγαλύτερης τράπεζας της Ελβετίας και πώλησή της έναντι εξαιρετικά χαμηλού τιμήματος σε ανταγωνίστριά της έχουν προκαλέσει οικονομικό, πολιτικό και κοινωνικό σοκ στη χώρα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι επενδυτές εμφανίζονται ιδιαίτερα ανήσυχοι, εν μέσω μίας πολύ αρνητικής παγκόσμιας συγκυρίας για τον τραπεζικό τομέα που έχει πληγεί από την αύξηση των επιτοκίων από τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες. Η μετοχή της UBS υποχωρούσε κατά 6% στο μέσο της συνεδρίασης και η μετοχή της Credit Suisse βρισκόταν κάτω από τα 76 λεπτά, τιμή στην οποία η μεγαλύτερη ελβετική τράπεζα την εξαγόρασε έναντι 3 δισεκατομμυρίων ελβετικών φράγκων.
Η Union des Banques Suisses έγινε ο απρόθυμος σωτήρας της Credit Suisse, υπό την ασφυκτική πίεση των ελβετικών αρχών, οι οποίες υπήρξαν προηγουμένως στόχος ισχυρών πιέσεων των μεγάλων οικονομικών τους εταίρων που ανησυχούσαν για πιθανή μετάδοση. «Υπάρχουν πολλές αβεβαιότητες και σημαντικά ρίσκα», δήλωσε ο Αντρέας Βεντίτι, αναλυτής της Vontobel, που τονίζει ότι ο τρόπος με τον οποίο οι επενδυτές αξιολογούν την UBS θα αλλάξει σημαντικά.
Από το «ζόμπι» στο «τέρας»
Βέβαια, η Union des Banques Suisses ήταν το νούμερο 1 παγκοσμίως στην διαχείριση περιουσιακών στοιχείων, αλλά από αυτήν τη συγχώνευση θα γεννηθεί ένας… στεγόσαυρος στον τομέα με υπό διαχείριση περιουσιακά στοιχεία αξίας 3,4 τρισ. δολαρίων. Οι μέτοχοι της UBS δεν έχουν λόγο στο κεφάλαιο της εξαγοράς, για να κινηθούν γρήγορα. Η συγχώνευση κινδυνεύει επίσης να έχει βαριές συνέπειες στην Ελβετία στον τομέα της απασχόλησης, λόγω των υπερκαλύψεων που υπάρχουν στις δραστηριότητες λιανικής των δύο τραπεζών.
Η UBS στηρίζεται σε ένα δίκτυο 200 περίπου υποκαταστημάτων στην Ελβετία έναντι 95 για την Credit Suisse. Και οι δύο τράπεζες ασχολούνται με την διαχείριση στοιχείων ενεργητικού. Ωστόσο, η ελβετική πτέρυγα της Credit Suisse δραστηριοποιείται κυρίως στους τομείς των υποθηκών και των πιστώσεων προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις. «Ενα ζόμπι εξαφανίσθηκε, αλλά γεννήθηκε ένα τέρας», είναι ο τίτλος της εφημερίδας Neue Zürcher Zeitung.
Οργή
Από την άλλη, τα ΜΜΕ και οι ελβετοί πολιτικοί εμφανίζονται οργισμένοι για την συγχώνευση, η οποία δημιουργεί μία υπερτράπεζα και προκαλεί ερωτηματικά για το μέγεθός της στη Ελβετία και για τις οικονομικές συνέπειες που θα προέλθουν από αυτήν, κυρίως στην απασχόληση, εξαιτίας των πολλών υπερκαλύψεων ανάμεσα στα δύο τραπεζικά ιδρύματα. Η βραδύτητα αντίδρασης των αρχών καταγγέλλεται επίσης στην Ελβετία. Χρειάσθηκε η ανακοίνωση αργά το απόγευμα της Κυριακής της συμφωνίας ώστε η ελβετική κυβέρνηση να πάρει τον λόγο έπειτα από μία εβδομάδα κρίσης και αλυσιδωτές συσκέψεις.
«Ντροπή για την Ελβετία»
Η κεντρική τράπεζα της Ελβετίας και η ρυθμιστική αρχή άφησαν το Χρηματιστήριο να αφηνιάσει την Τετάρτη για να αντιδράσουν τελικά αργά προς το τέλος του απογεύματος. Ο πρόεδρος της φιλελεύθερης δεξιάς Τιερί Μπούρκχαρτ μιλάει για «ντροπή για την Ελβετία» και χαρακτηρίζει την χθεσινή ημέρα «μαύρη ημέρα για την χρηματοπιστωτική θέση της Ελβετίας και για ολόκληρη την Ελβετία». Για την εφημερίδα Tribune de Genève, πρόκειται για ένα «κοινωνικό (για την απασχόληση), οικονομικό (για την υπόληψη της χώρας) μπάχαλο και πολιτικό όνειδος για την ηγεσία που καθυστέρησε υπερβολικά για να αντιδράσει».
Καθυστερήσεις
Πολλοί είναι επίσης αυτοί που καταγγέλλουν την βραδύτητα στον εντοπισμό των κινδύνων και στην αντίδραση, από το κόμμα των Πράσινων Φιλελευθέρων μέχρι τον συντάκτη του κύριου άρθρου της εφημερίδας Le Temps. Πολλοί πολιτικοί αξιωματούχοι και δημοσιογράφοι αναγνωρίζουν ωστόσο ότι δεν υπήρχαν άλλες επιλογές, αφού η κυβέρνηση μίλησε για την εθνικοποίηση ως μόνη εναλλακτική σε περίπτωση αποτυχίας των διαπραγματεύσεων με την UBS. Οσο για την ριζοσπαστική δεξιά (UDC), την μεγαλύτερη πολιτική παράταξη στην Ελβετία, θεωρεί ότι ο τυχοδιωκτισμός στο εξωτερικό ήταν μοιραίος, εκεί όπου η Credit Suisse υπήρξε πολύ κερδοφόρα. Καταγγέλλει επίσης την επιρροή των ρυθμιστικών αρχών και των ξένων εποπτικών αρχών επί του σχεδίου διάσωσης.
