Αμφισβητήθηκε για την επιστημονική του αρτιότητα και για το εύρος των κλινικών δοκιμών στις οποίες αξιολογήθηκε, επικρίθηκε ως αναξιόπιστο, χλευάστηκε και ως «μαϊμού». Και επί μήνες, τα μέσα ενημέρωσης της Δύσης έθεταν, με επιμονή, τα ερώτημα γιατι ο Βλαντιμίρ Πούτιν δεν εμβολιάζεται εθελοντικά με το ρωσικό εμβόλιο Sputnic V κατά του κορονοϊού, υπονοώντας ότι δεν το εμπιστεύεται ούτε ο ίδιος ο ρώσος πρόεδρος.
H δικαίωση από το Lancet και η αποτελεσματικότητα 92%
Την ώρα όμως που το πρόγραμμα εμβολιασμών στην Ευρώπη βούλιαζε στο ναυάγιο της διαπραγμάτευσης φον ντερ Λάιεν με τις φαρμακευτικές εταιρίες, ήρθε ένα από τα πιο έγκυρα – το πιο έγκυρο ίσως – επιστημονικό περιοδικό παγκοσμίως, το Lancet, να ανακοινώσει ότι το Sputnic V έχει αποτελεσματικόητα 92%, μακράν μεγαλύτερη από εκείνη δυτικών εμβολίων όπως της AstraZeneca.
Και ταυτοχρόνως, το Lancet έκρινε πως τα αποτελέσματα των δοκιμών του ρωσικού εμβολίου «είναι ξεκάθαρα και επιδεικνύουν την επιστημονική αρχή του εμβολιασμού, κάτι που σημαίνει ότι ένα ακόμη εμβόλιο μπαίνει στη μάχη κατά της πανδημίας covid-19».
Εκτοτε, από την περασμένη Τρίτη, όλα άλλαξαν. Το Sputnic V αξιολογείται όχι απλώς θετικά, αλλά με εντυπωσιακή βαθμολογία από το «δυτικό» σύστημα αξιολόγηγης, εντάσσεται πλέον στην μικρή ομάδα εμβολίων (Pfizer/BioNTech, Oxford/AstraZeneca, Moderna, Johnson&Johnson) που ζητούν τα κράτη σε όλο τον πλανήτη, και ο Βλαντιμίρ Πούτιν παίρνει επιστημονική, αλλά και γεωπολιτική ρεβάνς στον παγκόσμιο πόλεμο των εμβολίων.
Ευρωπαϊκές χώρες που επιχειρούν να σπάσουν το αδιέξοδο των συμφωνιών της ΕΕ προσπαθούν ήδη να κλείσουν συμφωνία με την Μόσχα, η πρώτη που έδειξε τον δρόμο, η Ουγγαρία, παραλαμβάνει αυτή την εβδομάδα τις πρώτες 40.000 δόσεις του Sputnik V, και ακόμη και η ίδια η Ανγκελα Μέρκελ έκλεισε το μάτι σε μια εμπορική συμφωνία με την Μόσχα: «Σήμερα ενημερωθήκαμε για τα καλά δεδομένα και του ρωσικού εμβολίου» δήλωσε στην γερμανική τηλεόραση και άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να προχωρήσει και η Γερμανία σε αγορές του Sputnik V.
Η “παλαιά” τεχνολογία του Sputnik V
Το Sputnik V χρησιμοποιεί «παλαιά» τεχνολογία όπως τα αντίστοιχα των Oxford/AstraZeneca και Johnson&Johnson, με τροποποίηση ενός ιού προκειμένου να εισάγει στον οργανισμό μικρό τμήμα του DNA του κορωνοϊού SARS-CoV-2 που δεν επαρκεί για να προκαλέσει νόσο covid-19. Ο οργανισμός αντιδρά αναγνωρίζοντας την νέα απειλή και παράγει αντισώματα για τον κορωνοϊό, που στη συνέχεια είναι παρόντα στην περίπτωση που μπει στον οργανισμό «κανονικός» κορωνοϊός SARS-CoV-2 και τον αντιμετωπίζουν.
Η διαφορά του σε σχέση με τα άλλα ομοειδή εμβόλια, είναι ότι πρακτικά αποτελείται από δύο διαφορετικές εκδοχές, μία που χορηγείται ως πρώτη δόση και μία άλλη που ακολουθεί τρεις εβδομάδες μετά. Οι δύο εκδοχές στοχεύουν στην «ακίδα» του κορονοϊού αλλά χρησιμοποιώντας διαφορετικό «ιό-φορέα». Η πρακτική αυτή έχει σκοπό να προκαλέσει μεγαλύτερη εγρήγορση στο ανοσοποιητικό σύστημα και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Πλεονεκτεί εξάλλου και στις απαιτήσεις αποθήκευσηςκαι διανομής του, καθώς διατηρείται σε θερμοκρασίες 2-8 βαθμών Κελσίου, δηλαδή σε ένα απλό ψυγείο.
Φθηνότερο από την Pfizer, ακριβότερο από την AstraZeneca
Στα πλεονεκτήματά του είναι και η τιμή του, καθώς πωλείται στα 10 δολάρια η δόση – φθηνότερα από τα εμβόλια της Pfizer και της Moderna αλλά ακριβότερα από εκείνο της Astra Zeneca που κοστίζει 4 με 5 δολάρια η δόση.
Οσο για τις αρχικές αμφιβολίες που είχαν διατυπωθεί για το γεγονός ότι η διάθεσή του είχε ξεκινήσει στην Ρωσία πριν ολοκληωρθεί ο τρίτος κύκλος των κλινικών δοκιμών, ο δρ. Τζούλιαν Ταννγκ του Πανεπιστημίου του Λέστερ λέει χαρακτηριστικά στο BBC ότι «τώρα δικαιώνεται, σε κάποια έκταση».
«Για να είμαστε δίκαιοι», εξηγεί, «τέτοιες παρεκκλίσεις από τον κανόνα σε χορήγηση εμβολίων εν μέσω πανδημίας, έχουν υιοθετηθεί και στο βρετανικό πρόγραμμα εμβολιασμών… Οπότε, θα έπρεπε να είμαστε πιο προσεκτικοί στις υπερβολικές επικρίσεις για εμβόλια άλλων χωρών».
Οπως ανακοινώθηκε χθες το βράδυ από την Μόσχα, και από τον επικεφαλής του Ρωσικού Ταμείου Άμεσων Επενδύσεων RDIF, Κιρίλ Ντμίτριεφ, το Sputnik V αναμένεται να πάρει την έγκριση για χρήση στην ΕΕ τον Φεβρουάριο με αρχές Μαρτίου.
