Οι ΗΠΑ και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί τους φοβούνται ότι η (Ισραηλινή) επίθεση της 1ης Απριλίου στη Συρία που σκότωσε αρκετούς Ιρανούς αξιωματικούς θα μπορούσε να ωθήσει το Ισραήλ και το Ιράν σε αυτό που έχουν αποφύγει εδώ και δεκαετίες: τον ανοιχτό πόλεμο. Μέχρι τώρα, το Ιράν, με μία εξαίρεση, χρησιμοποιούσε πληρεξούσιους για να επιτεθεί στο Ισραήλ, ενώ το Ισραήλ απέφευγε τις αεροπορικές επιδρομές σε ιρανικό έδαφος. Μετά τη χθεσινή επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ, με drones και βαλιστικούς πυραύλους, όλα αλλάζουν και αυτό προκαλεί φόβους για μια περιφερειακή σύγκρουση.
1. Πώς θα μπορούσε να διεξαχθεί ένας πόλεμος Ιράν – Ισραήλ;
Σε αυτό το σημείο, τα δύο πιθανότερα σενάρια που είχαν δει το φως της δημοσιότητας, επιβεβαιώνονται: ένας πυραυλικός βομβαρδισμός στο ισραηλινό έδαφος, είτε από πληρεξούσιους στο Λίβανο, είτε από το ίδιο το Ιράν, είτε μια επίθεση με σμήνος μη επανδρωμένων αεροσκαφών.
Μια πιο απομακρυσμένη πιθανότητα είναι ότι το Ιράν θα μπορούσε επίσης να κατευθύνει πληρεξούσιους να αναπτύξουν μαχητές στο έδαφος από τη Συρία ή το Λίβανο. Το μοναδικό προηγούμενο για επίθεση του Ιράν σε ισραηλινό έδαφος ήρθε το 2018, όταν η Τεχεράνη εκτόξευσε ρουκέτες από τη Συρία σε θέσεις στα Υψίπεδα του Γκολάν.
2. Ποιές οι σημερινές δυνατότητες του Ιράν;
Οι λεπτομέρειες των σημερινών δυνατοτήτων του Ιράν που περιέχονται σε μια αξιολόγηση της Υπηρεσίας Πληροφοριών των ΗΠΑ, η οποία δημοσιεύθηκε με λίγες φανφάρες στις 11 Απριλίου, υποδηλώνουν ότι οποιαδήποτε ιρανική επίθεση στο Ισραήλ θα ήταν πιθανότατα ένας συνδυασμός πυραύλων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών ή μη επανδρωμένων αεροσκαφών.
“Η πυραυλική δύναμη της Τεχεράνης ενισχύεται όλο και περισσότερο από τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη του Ιράν και χρησιμεύει ως το κύριο συμβατικό αποτρεπτικό μέσο του καθεστώτος έναντι επιθέσεων κατά του προσωπικού και του εδάφους του”, ανέφερε η υπηρεσία. Πρόσθεσε ότι το Ιράν διαθέτει ένα “σημαντικό απόθεμα” βαλλιστικών πυραύλων και πυραύλων κρουζ, ικανών να πλήξουν στόχους 2.000 χιλιόμετρα ή περίπου 1.250 μίλια μακριά – θέτοντας το Ισραήλ σε μεγάλη εμβέλεια.
Τα ισραηλινά μαχητικά αναμένεται να αντεπιτεθούν, περιλαμβανομένων εκείνων του στόλου του με τα αόρατα μαχητικά F-35I Adir και τα μη αόρατα μαχητικά F-15I. Ένα F-35 έγραψε ιστορία στην αεροπορία όταν η ισραηλινή πολεμική αεροπορία ανακοίνωσε τον Νοέμβριο ότι κατέρριψε έναν πύραυλο κρουζ από τα νοτιοανατολικά που κατευθυνόταν προς τον ισραηλινό εναέριο χώρο.
Μια άλλη πιθανότητα είναι ο πόλεμος στον κυβερνοχώρο. Πριν από περισσότερο από μια δεκαετία, κακόβουλο λογισμικό γνωστό ως Stuxnet έθεσε σε κίνδυνο τις λειτουργίες σε μια ιρανική εγκατάσταση πυρηνικού εμπλουτισμού σε μια επιχείρηση που πιθανολογείται ότι ήταν μια αμερικανική και ισραηλινή επιχείρηση. Το Ιράν έχει επίσης εξαπολύσει δικές του επιθέσεις, συμπεριλαμβανομένου ενός hack που προσπάθησε να παραλύσει τους υπολογιστές και τη ροή νερού για δύο ισραηλινές περιφέρειες, σύμφωνα με το Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων.
3. Πώς συγκρίνονται οι στρατιωτικές δυνατότητες του Ισραήλ και του Ιράν;
Οι δυνάμεις του Ισραήλ υπερτερούν κατά πολύ έναντι του Ιράν όσον αφορά την τεχνολογία. Το Ιράν, ωστόσο, διαθέτει τεράστια αποθέματα φθηνών αλλά αποτελεσματικών όπλων στο οπλοστάσιό του.
Από το 2022, το Ιράν έχει παράσχει περισσότερα από 1.000 UAV Shahed-136, καθώς και UAV Shahed-131 και Mohajer-6, για να υποστηρίξει την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Τον Μάιο, το Ιράν άρχισε να συνδράμει τη Ρωσία στη δημιουργία μονάδας παραγωγής UAV Shahed-136 στη Ρωσία, σύμφωνα με την DIA. Έτσι, είναι ασφαλές να υποθέσουμε ότι το Ιράν έχει εκατοντάδες αν όχι χιλιάδες μη επανδρωμένα αεροσκάφη μιας κατεύθυνσης στο απόθεμά του για να επιτεθεί στο Ισραήλ.
Το Ισραήλ θα αντιμετώπιζε τους βαλλιστικούς πυραύλους με τα αναχαιτιστικά του Arrow και τις επιθέσεις από μη επανδρωμένα αεροσκάφη ενδεχομένως με τα συστήματα αεράμυνας David’s Sling και ίσως με ένα σύστημα που ονομάζεται Drone Guard και κατασκευάζεται από την ELTA Systems.
4. Ποιοι είναι οι σύμμαχοί τους; Τι ρόλο θα μπορούσαν να διαδραματίσουν;
ΙΡΑΝ: Οι σημαντικότεροι σύμμαχοι του Ιράν είναι οι σιιτικές πολιτοφυλακές στο Λίβανο, το Ιράκ, τη Συρία και την Υεμένη, τις οποίες υποστηρίζει με χρήματα, όπλα και εκπαίδευση. Η λιβανέζικη πολιτοφυλακή Χεζμπολάχ θα ήταν σε θέση να διαδραματίσει τον πιο σημαντικό ρόλο. Έχει δώσει επανειλημμένες μάχες με το Ισραήλ και εκτοξεύει τακτικά πυραύλους, όλμους και ρουκέτες στο βόρειο Ισραήλ από τότε που ξέσπασε ο πόλεμος τον Οκτώβριο μεταξύ του Ισραήλ και της υποστηριζόμενης από το Ιράν μαχητικής παλαιστινιακής ομάδας Χαμάς. Το οπλοστάσιο της Χεζμπολάχ περιλαμβάνει περισσότερες από 70.000 ρουκέτες και πυραύλους, συμπεριλαμβανομένων πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς και κατευθυνόμενων με ακρίβεια, σύμφωνα με τις ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες.
Μια κλιμάκωση των επιθέσεών της κατά του Ισραήλ θα μπορούσε να δοκιμάσει την άμυνα της χώρας σε μια εποχή που αντιμετωπίζει επίσης το Ιράν και τη Χαμάς.
Η μόνη χώρα – σύμμαχος του Ιράν στη Μέση Ανατολή είναι η Συρία. Η κυβέρνηση του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ δεν θα ήταν πιθανό να παράσχει βοήθεια, δεδομένου ότι εξακολουθεί να αγωνίζεται να αποκτήσει τον έλεγχο ολόκληρης της χώρας μετά το ξέσπασμα του εμφυλίου πολέμου το 2011.
Το Ιράν έχει καλές σχέσεις με τη Ρωσία, αν και ο πόλεμός της στην Ουκρανία πιθανότατα θα περιόριζε την ικανότητά της να βοηθήσει, και με την Κίνα, η οποία έχει αγοράσει ιρανικό πετρέλαιο αν και παραμένει υπό κυρώσεις από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους της.
ΙΣΡΑΗΛ: Το Ισραήλ έχει τις ΗΠΑ στο πλευρό του. Ήδη οι ΗΠΑ επιταχύνουν τις αποστολές πυρομαχικών προς το Ισραήλ, για να το βοηθήσουν να πολεμήσει τη Χαμάς.Μεταξύ των αμερικανικών δυνάμεων στην περιοχή της Μέσης Ανατολής είναι δύο αντιτορπιλικά του Πολεμικού Ναυτικού που μετακινήθηκαν στην ανατολική Μεσόγειο στις αρχές Απριλίου, σύμφωνα με αξιωματούχο του Πολεμικού Ναυτικού: το USS Carney και το USS Arleigh Burke, και τα δύο ικανά για αεράμυνα.
Στις αρχές του πολέμου Ισραήλ-Χαμάς, το Πεντάγωνο μετέφερε το νεότερο αεροπλανοφόρο του, το Gerald R. Ford, και την ομάδα μάχης του στην ανατολική Μεσόγειο. Έκτοτε επέστρεψε στην πατρίδα του.Η ομάδα κρούσης του αεροπλανοφόρου Dwight D. Eisenhower βρίσκεται καθ’ οδόν από τις επιχειρήσεις εναντίον των Χούθι.Καθένα από αυτά διαθέτει μαχητικά αεροσκάφη F/A-18E/F Super Hornet και άλλα προηγμένα αεροσκάφη. Επιπλέον, 2.000 πεζοναύτες τέθηκαν σε αυξημένη ετοιμότητα για πιθανή κινητοποίηση.
5. Πώς θα μπορούσαν να αντιδράσουν τα αραβικά κράτη;
Ένας πόλεμος Ισραήλ-Ιράν θα έφερνε πολλές από τις χώρες της περιοχής σε δύσκολη θέση.Τέσσερις αραβικές χώρες έκαναν ειρηνευτικές συμφωνίες με το Ισραήλ το 2020 μέσω των λεγόμενων Συμφωνιών του Αβραάμ. Η δυσπιστία τους για το Ιράν ήταν μέρος αυτού που τις έφερε κοντά. Αλλά είναι απίθανο κάποιο αραβικό κράτος να συμπαραταχθεί με το Ισραήλ σε μια αντιπαράθεση εναντίον μιας άλλης μουσουλμανικής χώρας, πόσο μάλλον μιας τόσο ισχυρής όσο το Ιράν.
Το Ιράν και η Σαουδική Αραβία αποκατέστησαν πέρυσι τις διπλωματικές τους σχέσεις μετά από επτά χρόνια παγώματος.Η Σαουδική Αραβία διερευνά το ενδεχόμενο εξομάλυνσης των δεσμών με το Ισραήλ στο πλαίσιο μιας ευρύτερης συμφωνίας με την οποία ελπίζει να επιτύχει εγγυήσεις ασφαλείας από τις ΗΠΑ, και πιθανότατα θα προσπαθήσει να αποφύγει να εμπλακεί στη σύγκρουση.
- Με βάση την ανάλυση του Bloomberg
