Την ώρα που η Τουρκία δίνει «μάχη χαρακωμάτων» προκειμένου να πείσει το Κογκρέσο των ΗΠΑ να δώσει το πράσινο φως για την πώληση 40 νέων μαχητικών F-16 και την αναβάθμιση άλλων 80 παλιότερων, το «όνειρο» του Ερντογάν για το τουρκικό μαχητικό 5ης γενιάς, το TF-X, φαίνεται ότι δεν λέει να σβήσει.
Ο γρίφος του κινητήρα
Παρά τα μεγάλα προβλήματα στην ανάπτυξη του προγράμματος, η Άγκυρα φαίνεται αποφασισμένη να «τα δώσει όλα» ώστε μέχρι το τέλος της τρέχουσας δεκαετίας το μαχητικό αυτό που σήμερα είναι μόνο… μακέτα, να πραγματοποιήσει την πρώτη πτήση του και να ενταχθεί στην πολεμική αεροπορία της χώρας. Στο πλαίσιο αυτό, η Διεύθυνση Αμυντικών Βιομηχανιών (SSB) εξέδωσε τον Ιούνιο αίτημα για προτάσεις, καλώντας πιθανούς πλειοδότες για το πρόγραμμα και τώρα ανακοίνωσε ότι δύο Τούρκοι κατασκευαστές κινητήρων, η Tusas Engine Industries και η TRMotor, απάντησαν στο αίτημα.
Ο επικεφαλής της SSB Ισμαήλ Ντεμίρ, δήλωσε στα ΜΜΕ ότι η TAEC, μια συνεργασία μεταξύ της βρετανικής κατασκευάστριας κινητήρων Rolls-Royce και του τουρκικού βιομηχανικού ομίλου Kale Group, θα απαντήσει σύντομα στο αίτημα, γενόμενη ο τρίτος «παίκτης». Ο σχεδιαζόμενος κινητήρας της TAEC αναμένεται να πετάει το TF-X σε υψόμετρο 40.000 ποδιών και να το βοηθήσει να φτάσει σε ταχύτητα έως και 1,8 Mach.
Οι απαιτήσεις της Άγκυρας
Σύμφωνα με τον Ντεμίρ, οι βασικές απαιτήσεις της κυβέρνησης είναι:
- Παραγωγή του σχεδιαζόμενου κινητήρα στην Τουρκία
- Δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας που ανήκουν στην Τουρκία
- Να μην υπάρχουν περιορισμοί στην άδεια εξαγωγής
- Αποτελεσματικότητα κόστους
Ο Ντεμίρ είπε ότι η προσφορά της TAEC πληρούσε όλα τα κριτήρια εκτός από ένα, δηλαδή, τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας να ανήκουν στην Τουρκία. «Σε περίπτωση που δεν συμφωνήσουμε σε συμφωνία με τη Rolls-Royce, η Τουρκία θα προχωρήσει με τις εγχώριες ικανότητές της για την ανάπτυξη του κινητήρα», δήλωσε. Η SSB σχεδιάζει να κατασκευάσει πρωτότυπα TF-X χρησιμοποιώντας τον αμερικανικής κατασκευής κινητήρα F110. «Είναι πιθανό να χρησιμοποιήσουμε το F110 στη σειριακή παραγωγή του TF-X», είπε ο Ντεμίρ.
Μεγάλες δυσκολίες
Ωστόσο, ανώτερος αξιωματούχος του κλάδου και ειδικός στον κινητήρα είπε ότι η τροφοδοσία του TF-X με το F110 μπορεί να αποδειχθεί δύσκολη. «Η σειριακή παραγωγή μπορεί να απαιτεί μεγάλες επενδύσεις και χρόνο δοκιμής. Επιπλέον, αυτή η επιλογή θα συνοδεύεται από τα ίδια προβλήματα άδειας εξαγωγής και δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας που αντιμετωπίζουν οι Τούρκοι με την πιθανή επιλογή της Rolls-Royce», είπε ο αξιωματούχος υπό τον όρο της ανωνυμίας.
Τον Οκτώβριο του 2016, η Rolls-Royce πρότεινε συνεργασία παραγωγής στην Τουρκία με σκοπό να ενισχύσει τις προγραμματισμένες τουρκικές πλατφόρμες και πιθανές πωλήσεις σε τρίτους. Η πρόταση της εταιρείας αφορούσε μια μονάδα παραγωγής στην Τουρκία για την κατασκευή κινητήρων για το TF-X, καθώς και για ελικόπτερα, τανκς και πυραύλους. Το TF-X έχει προγραμματιστεί να πραγματοποιήσει την πρώτη του πτήση το 2026 και να ενταχθεί στην τουρκική αεροπορία 2029, σύμφωνα με Τούρκους αξιωματούχους.
