Τι (μπορεί να) σημαίνει η αποχώρηση Λοβέρδου για το μέλλον του ΠΑΣΟΚ. Φόβοι για ντόμινο αποχωρήσεων

Η ανακοίνωση του Ανδρέα Λοβέρδου ότι αποχωρεί από το ΠΑΣΟΚ αντιμετωπίστηκε από πολλούς ως κάτι το αναμενόμενο: οι σχέσεις του με τη ηγεσία του κόμματος ήταν ψυχρές, ο ίδιος δεν κατόρθωσε να εκλεγεί βουλευτής και οι πιθανότητες αξιοποίησής του σε κομματικό πόστο ήταν πολύ μικρές.

Άλλωστε, η ίδια η ανακοίνωση της αποχώρησής του δεν άφηνε πολλά περιθώρια παρερμηνειών: «Από σήμερα παραιτούμαι απο όλα ανεξαιρέτως τα όργανα του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, στα οποία συμμετέχω. Παραιτούμαι επίσης από την ιδιότητα του μέλους του κόμματος. Οι λόγοι της παραίτησής μου είναι αμιγώς πολιτικοί και τους εξέθεσα με μία άκρως εμπιστευτική επιστολή σήμερα προς τον Πρόεδρο του Κινήματος. Εύχομαι στον Πρόεδρο, τα στελέχη και τα χιλιάδες μέλη του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ καλή επιτυχία στον αγώνα και τις προσπάθειές τους».

Στρατηγική

Ωστόσο, ο ίδιος πουθενά δεν αναφέρει κάποια πρόθεση να αποσυρθεί από την πολιτική ή να… ιδιωτεύσει. Αντιθέτως, κάποιες κακές γλώσσες ανέφεραν ότι η απόφασή του να αποχωρήσει από το ΠΑΣΟΚ ίσως να σηματοδοτεί ότι ήλθε η στιγμή να πάρει… μεταγραφή στη ΝΔ (υπενθυμίζεται ότι είχε επισκεφθεί στο υπουργείο Εργασίας τον Άδωνι Γεωργιάδη, άμα τη αναλήψει των καθηκόντων του). Ωστόσο, ο ίδιος δεν θέλησε να κάνει κανένα άλλο σχόλιο πέραν της ανακοίνωσης που εξέδωσε και η οποία σχολιάστηκε ξερά από το ΠΑΣΟΚ: «Καθένας κάνει τις επιλογές του και κρίνεται από αυτές».

Ωστόσο, κάποιοι γνώστες των εσωτερικών του ΠΑΣΟΚ εκτιμούν ότι η κίνηση του Α. Λοβέρδου να αποσυρθεί προς το παρόν από το προσκήνιο ίσως έχει να κάνει και με τις απόψεις του σχετικά με το χώρο της κεντροαριστεράς, όπως αυτός αναδιαμορφώνεται μετά τις εκλογές του Ιουνίου, όπου επιβεβαιώθηκε, μεν, η κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ, ωστόσο το ΠΑΣΟΚ δεν φάνηκε ικανό να μπορεί να εισπράξει από την κατάρρευση αυτή και να μετατραπεί στον νέο «πόλο» απέναντι στη ΝΔ. Αντιθέτως, μαζί τα δύο κόμματα ίσα που αγγίζουν το 30%.

Η αριστερά και το Κέντρο

Οι ίδιοι γνώστες εκτιμούν ότι ο Α. Λοβέρδος θεωρεί ότι η επιδιωκόμενη στροφή προς τα αριστερά που μοιάζει να προτιμά η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ δεν πρόκειται να αποδώσει τα αναμενόμενα, ακόμα κι αν ο ΣΥΡΙΖΑ συνεχίσει να αποσυντίθεται. Αντιθέτως, σημειώνουν με νόημα την απόλυτη κυριαρχία της ΝΔ και του Κυριάκου Μητσοτάκη στο χώρο του Κέντρου, χώρο που μέχρι και πριν από μερικά χρόνια θεωρείτο προνομιακός για το ΠΑΣΟΚ.

Φυσικά, όλα αυτά παραμένουν στο επίπεδο των εικασιών και των εκτιμήσεων. Το τι πραγματικά σηματοδοτεί η αποχώρηση του ιστορικού στελέχους από το ΠΑΣΟΚ θα φανεί το επόμενο διάστημα, τόσο για το κόμμα όσο και για το ευρύτερο πολιτικό σκηνικό, το οποίο τελεί σε φάση ρευστότητας και ουδείς μπορεί να προβλέψει πού θα κάτσει η μπίλια.

Οι ερμηνείες και οι εικασίες

Στο μεταξύ, οι ερμηνείες και οι εκτιμήσεις στον χώρο του Τύπου που έχει διακριτές σχέσεις με τον χώρο του Κέντρου συνεχίζονται. Σημερινό δημοσίευμα στην ιστοσελίδα της εφημερίδας “Πρώτο Θέμα (Φώφη Γιωτάκη) μεταξύ άλλων, αναφέρει:

Η αιφνιδιαστική κίνηση του Ανδρέα Λοβέρδου να κόψει τους δεσμούς με το ΠΑΣΟΚ, εκτός από το να επιβεβαιώνει τη ρήξη των σχέσεων μεταξύ της ηγεσίας και του πρώην υπουργού συνεχίζει να προκαλεί ερωτηματικά και αντιδράσεις για τη «ρότα» που ακολουθεί το κόμμα στη νέα πολιτική περίοδο.

Μπορεί ο κ. Λοβέρδος να τηρεί σιγή ασυρμάτου όσον αφορά στα αίτια της αποχώρησής του από το ΠΑΣΟΚ, όμως στελέχη του κόμματος σπεύδουν να επισημάνουν την ανάγκη αποτροπής νέου σκηνικού ρήξης στη νέα αφετηρία. Μάλιστα εκφράζουν την ανησυχία τους για ένα ντόμινο αποχωρήσεων από ανθρώπους που έχουν την ίδια «οπτική» με αυτή του πρώην υπουργού και βουλευτή. Στελέχη της Χαριλάου Τρικούπη επιμένουν στο ότι «ο καθένας κάνει τις επιλογές του και κρίνεται από αυτές» και προσπαθούν να εστιάσουν στη «μεγάλη εικόνα» με την επισήμανση ότι ο Νίκος Ανδρουλάκης συνεχίζει να στοχεύει στην δυναμική ανάπτυξη του ΠΑΣΟΚ με όρους ενότητας, ανανέωσης και προσήλωσης στην υλοποίηση του σχεδίου για την «επόμενη μέρα».

Σε κάθε περίπτωση η παραίτηση του κ. Λοβέρδου ακόμη και από την ιδιότητα του μέλους του κόμματος φέρνει στην επιφάνεια «ζητήματα» που είχαν καταγραφεί πρόσφατα αλλά είχαν μπει προσωρινά κάτω από το χαλί λόγω των προεκλογικών συνθηκών. Η ρήξη βέβαια θεωρείτο προ των πυλών από την προεκλογική περίοδο, καθώς Νίκος Ανδρουλάκης και Ανδρέας Λοβέρδος είχαν «διαγράψει» κάθε γέφυρα επικοινωνίας. Το μεταξύ τους χάσμα αποτυπώθηκε και στο επεισόδιο του περασμένου Μάρτη, όταν αρχικά ο Ανδρέας Λοβέρδος έδειξε ότι αμφισβητεί ανοιχτά την προεκλογική στρατηγική Ανδρουλάκη και το «ούτε Μητσοτάκης, ούτε Τσίπρας, άλλο πρόσωπο για πρωθυπουργός». «Όταν απορρίπτουμε πρόσωπα, πρέπει να προτείνουμε πρόσωπα», είχε δηλώσει συγκεκριμένα, προκαλώντας την οργή της Χαριλάου Τρικούπη αφού καλούσε ουσιαστικά τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ να κατονομάσει πριν τις εκλογές ποιον θέλει για πρωθυπουργό, προκειμένου να γνωρίζει ο ψηφοφόρος τι εννοεί μπροστά στο ενδεχόμενο κυβέρνησης συνεργασίας. Τότε αρκετοί είχαν προβλέψει ότι δεν αποκλείεται να διαγραφεί ο κ. Λοβέρδος. «Εγώ δεν διαγράφομαι», μόνο υποβάλλω παραίτηση!”, είχε απαντήσει εκείνος σε όσους τον ρωτούσαν.

Στη συνέχεια και λόγω της προεκλογικής περιόδου έπεσαν οι τόνοι και από τις δύο πλευρές, ενώ ο Ανδρέας Λοβέρδος εστίασε στην εκστρατεία στον Βόρειο Τομέα της Αθήνας με στόχο την επανεκλογή του. Ο κ. Λοβέρδος δεν εξελέγη, ούτε στον πρώτο, ούτε στον δεύτερο γύρο -εκλέχτηκε η Μιλένα Αποστολάκη. Και επέλεξε να κρατήσει κάποιες μέρες απόσταση από την κάλπη για να δημοσιοποιήσει την απόφασή του. Στο ενδιάμεσο ευχήθηκε καλή επιτυχία στην κυβέρνηση Μητσοτάκη και επισκέφτηκε τον Υπουργό Άδωνη Γεωργιάδη με τον οποίο συζήτησαν για τα θέματα της Εργασίας.

Το σκηνικό κάθε άλλο παρά ικανοποίησε τη Χαριλάου Τρικούπη, ενώ δημιούργησε ερωτηματικά για τη στάση του Ανδρέα Λοβέρδου, στα οποία έσπευδαν να δίνουν απαντήσεις στελέχη με εμπειρία στο χώρο. Κάποια για παράδειγμα έλεγαν – όπως και χθες μετά την ανακοίνωση της παραίτησης- ότι η ρήξη είχε συμβεί καιρό πριν κι ότι ο υποψήφιος για την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ με απήχηση στο κεντρώο ακροατήριο «οδεύει προφανώς προς τη Νέα Δημοκρατία του Κυριάκου Μητσοτάκη». Αντιθέτως άλλα στελέχη πιστεύουν ότι ο κ. Λοβέρδος με το «χαρτί» της παραίτησης προσπαθεί να μηδενίσει το κοντέρ και να επαναπροσδιορίσει το ρόλο του στο πολιτικό σκηνικό που διαμορφώνεται μετά τους δύο εκλογικούς γύρους.

Καμία δημοσίευση για προβολή