Οι κεντρικοί τραπεζίτες από όλο τον κόσμο βλέπουν ότι η επιβράδυνση του πληθωρισμού, που περίμεναν εδώ και καιρό, επιτέλους ήρθε, αλλά όχι και η αποκλιμάκωση των τιμών καταναλωτή που φαίνεται ότι θα εξακολουθεί να ταλαιπωρεί τα νοικοκυριά.
Αυτή η πραγματικότητα, που αγγίζει τον καθένα μας, εξηγεί και τη συγκρατημένη αισιοδοξία που φάνηκε πίσω από τις δηλώσεις και τις συζητήσεις τους στο Jackson Hole το Σαββατοκύριακο που μας πέρασε, για το μέλλον των επιτοκίων.
Οι επικεφαλής της αμερικανικής Federal Reserve και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας επιβεβαίωσαν στο τέλος της προηγούμενης εβδομάδας ότι το 2024 θα πρέπει ΗΠΑ και Ευρωζώνη – άρα και η Ελλάδα – να πορευτούν όχι μόνο με δημοσιονομικούς περιορισμούς, αλλά και με περιορισμένη ρευστότητα και πιο ακριβό χρήμα.
Στο δείπνο που παρέθεσε στο θέρετρο του Jackson Hole του Γουαϊόμινγκ ο πρόεδρος της Fed, Τζερόμ Πάουελ, αλλά και η επικεφαλής της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, ταυτίστηκαν στην αντίληψη ότι οι αυξήσεις στα επιτόκια του δολαρίου και του ευρώ πρέπει να συνεχιστούν. Ήταν επίσης στο ίδιο μήκος κύματος και στη διάρκεια του ακριβού χρήματος. Είπαν και οι δύο ότι τα επιτόκια θα παραμείνουν ψηλά για όσο χρειαστεί μέχρι να υποχωρήσει ο πληθωρισμός κοντά στο στόχο του 2%. Με τον τρόπο αυτό έδειξαν να αδιαφορούν – τουλάχιστον προς το παρόν – για τις φωνές που θέλουν μια “χαλάρωση” του στόχου του πληθωρισμού
«Η οικονομία να μας δείξει το δρόμο»
«Είμαστε πολύ κοντά σε ένα καλό σημείο και μετά θα αφήσουμε την οικονομία να μας δείξει» πόσο καιρό θα διατηρήσουμε τα επιτόκια σε υψηλά επίπεδα, δήλωσε η πρόεδρος της Fed του Κλίβελαντ, Loretta Mester σε μια συνέντευξη το Σάββατο.
Οι αξιωματούχοι της Fed αύξησαν το βασικό επιτόκιό τους τον περασμένο μήνα κατά ένα τέταρτο της ποσοστιαίας μονάδας σε ένα εύρος μεταξύ 5,25% και 5,5%, δηλαδή στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 22 ετών. Η επόμενη συνεδρίαση της Fed είναι στις 19-20 Σεπτεμβρίου.
Το σήμα του Jerome Powell
Ο πρόεδρος της Fed Jerome Powell δήλωσε την Παρασκευή ότι η κεντρική τράπεζα θα μπορούσε να «προχωρήσει προσεκτικά», υπονοώντας ότι οι αξιωματούχοι θα διατηρήσουν τα επιτόκια σταθερά τον επόμενο μήνα και θα αποφασίσουν εάν θα τα αυξήσουν ξανά στις συνεδριάσεις τους τον Νοέμβριο ή τον Δεκέμβριο.
Άλλοι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής επισήμαναν μια πιθανή επιβράδυνση του κλάδου ακινήτων της Κίνας που θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη ύφεση στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, που αποτελεί επίσης έναν σημαντικό εμπορικό εταίρο για πολλές οικονομίες του πλανήτη. «Ο ρυθμός της οικονομικής δραστηριότητας στην Κίνα ήταν απογοητευτικός», δήλωσε ο κυβερνήτης της Τράπεζας της Ιαπωνίας Kazuo Ueda το Σάββατο.
Ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ υποχώρησε από το υψηλό 40 ετών του 9,1% τον Ιούνιο του 2022 στο 3,2% τον Ιούλιο του τρέχοντος έτους. Ο δομικός πληθωρισμός, στον οποίο δεν συνεκτιμώνται οι τιμές των τροφίμων και της ενέργειας, αυξήθηκαν μόλις 0,2% σε μηνιαία βάση τον Ιούνιο και τον Ιούλιο, δίνοντας συνέχεια σε μία τάση ευρείας επιβράδυνσης των πιέσεων στις τιμές.
Η μείωση του πληθωρισμού μέχρι το 2% που καταγραφόταν πριν από την πανδημία θα μπορούσε να είναι πιο δύσκολη εάν η ταχεία αύξηση του εισοδήματος των εργαζομένων ευθύνεται κυρίως για την ισχυρή ζήτηση ή τις εταιρείες που αυξάνουν τις τιμές καταναλωτή για να καλύψουν αυτά τα κόστη. Αυτό θα μπορούσε να απαιτήσει μεγαλύτερη επιβράδυνση στις προσλήψεις για να μειώσει τον πληθωρισμό.
«Το πρόβλημα του πληθωρισμού είναι μεγαλύτερο από ό,τι νομίζαμε»
Οι αξιωματούχοι τόνισαν ότι προσπαθούν να επιτύχουν τη σωστή ισορροπία μεταξύ της πολύ μικρής και της υπερβολικής αύξησης των επιτοκίων. «Υπάρχει κίνδυνος να έχουμε υποτιμήσει την κατάσταση και να πρέπει να προχωρήσουμε παραπέρα», επειδή το πρόβλημα του πληθωρισμού «είναι απλώς μεγαλύτερο από ό,τι νομίζαμε», δήλωσε ο Ben Broadbent, αναπληρωτής διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας το Σάββατο. «Υπάρχει επίσης ο κίνδυνος να έχουμε ήδη κάνει όχι μόνο αρκετά, αλλά πάρα πολλά».
Να σημειωθεί ότι τόσο ο Powell όσο και η Lagarde απέρριψαν εκκλήσεις για αλλαγή των στόχων αναφορικά με τον πληθωρισμό. Αντίθετα, η συζήτηση στο περιθώριο του συνεδρίου επικεντρώθηκε στο εάν οι αυξήσεις των τιμών των καταναλωτών θα μπορούσαν να επιβραδυνθούν αρκετά ώστε να φτάσουν το 2% σε αρκετά χρόνια.
Η διαδικασία θα διαρκέσει περισσότερο εάν οι οικονομίες πληγούν από νέα πληθωριστικά σοκ που ανεβάζουν τις τιμές και ενδεχομένως τους μισθούς. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, για παράδειγμα, οδήγησε τις τιμές της ενέργειας και των σιτηρών σε άνοδο, αυξάνοντας τις πιέσεις τιμών που προκλήθηκαν από την πανδημία Covid-19.
- Με πληροφορίες από τη Wall Street Journal
