Οι τράπεζες κλείνουν στρόφιγγες των δανείων. Τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις έχουν μεγαλύτερες δυσκολίες στον δανεισμό, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος. Έτσι, τον Ιούλιο:
- Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της συνολικής χρηματοδότησης του ιδιωτικού τομέα μειώθηκε σε 1,2% από 2,8% τον προηγούμενο μήνα. Η μηνιαία καθαρή ροή της συνολικής χρηματοδότησης προς τον ιδιωτικό τομέα ήταν αρνητική κατά 1.395 εκατ. ευρώ, έναντι θετικής καθαρής ροής 1.799 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα.
- Η μηνιαία καθαρή ροή της χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις ήταν αρνητική κατά 1.233 εκατ. ευρώ, έναντι θετικής καθαρής ροής 1.633 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα και ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής μειώθηκε σε 3,6% από 6,3% τον προηγούμενο μήνα. Ειδικότερα, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων (ΜΧΕ) μειώθηκε σε 3,0% από 5,8% τον προηγούμενο μήνα.
- Η μηνιαία καθαρή ροή της χρηματοδότησης προς τους ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και ατομικές επιχειρήσεις ήταν αρνητική κατά 78 εκατ. ευρώ, έναντι θετικής καθαρής ροής 103 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησής τους διαμορφώθηκε σε -2,9%, από -2,4% τον προηγούμενο μήνα.
- H μηνιαία καθαρή ροή της συνολικής χρηματοδότησης ήταν αρνητική κατά 1.112 εκατ. ευρώ, τον Ιούλιο του 2023, έναντι θετικής καθαρής ροής 587 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα.
- Η μηνιαία καθαρή ροή της χρηματοδότησης προς τη γενική κυβέρνηση, ήταν θετική κατά 283 εκατ. ευρώ, έναντι αρνητικής καθαρής ροής 1.212 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης της γενικής κυβέρνησης διαμορφώθηκε σε -0,2% από 2,7% τον προηγούμενο μήνα.
Που αποδίδεται ο περιορισμός της πιστωτικής επέκτασης
Ο περιορισμός της πιστωτικής επέκτασης αποδίδεται από τους αναλυτές της ΤτΕ στην αύξηση του κόστους της τραπεζικής χρηματοδότησης, που προκαλούν η άνοδος των επιτοκίων και η επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας.
Αυτή η ελέλιξη ήταν αναμενόμενη. Όπως άλλωστε είχε διατυπωθεί στην ετήσια έκθεση της ΤτΕ για το 2023, «η επικείμενη επιβράδυνση του ρυθμού ανόδου του ΑΕΠ το 2023 θα επιδράσει αρνητικά, αφενός, στη ζήτηση δανείων από τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά και, αφετέρου, στην προσφορά πιστώσεων εκ μέρους των τραπεζών, καθώς ο πιστωτικός κίνδυνος θα αυξηθεί λόγω της συνακόλουθης επιδείνωσης της χρηματοοικονομικής κατάστασης των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών».
Επίσης, όπως είχε αναφέρει η ΤΤΕ, ορατός είναι ο κίνδυνος «η αύξηση του κόστους των πιστώσεων να περιορίσει την ικανότητα αποπληρωμής εκ μέρους των δανειοληπτών του ιδιωτικού τομέα με δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου –ιδιαίτερα των νοικοκυριών–, το πραγματικό εισόδημα των οποίων έχει ήδη συμπιεστεί από τον πληθωρισμό».
Μειώθηκε η προσφορά χρήματος σε όλη την Ευρωζώνη
Όπως έγραψε το economico, προσφορά χρήματος σε όλη την Ευρωζώνη συρρικνώθηκε για πρώτη φορά από το 2010, καθώς ο δανεισμός του ιδιωτικού τομέα παγώνει και οι καταθέσεις μειώνονται, σε μια χρηματοπιστωτική συμπίεση που οι οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι δείχνει πως θα έχουμε περαιτέρω ύφεση.
Όπως υπογραμμίζουν οι Financial Times, η προσφορά χρήματος αποτελεί μία από τις κύριες μετρήσεις που παρακολουθεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για να ελέγξει τον αντίκτυπο της πρόσφατης σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής. Καθώς ο δανεισμός στερεύει και οι βραχυπρόθεσμες καταθέσεις συρρικνώνονται, η οικονομική δραστηριότητα αναμένεται να επιβραδυνθεί και οι πληθωριστικές πιέσεις να υποχωρήσουν.
Σήμα κινδύνου από την οικονομία
«Από την πλευρά του ενεργητικού των ισολογισμών των τραπεζών τα πράγματα φαίνονται άσχημα, καθώς η πιστωτική ανάπτυξη κατέρρευσε για τις επιχειρήσεις και κυρίως για τα νοικοκυριά», έγραψε ο Frederik Ducrozet, επικεφαλής μακροοικονομικής έρευνας της Pictet Wealth Management, στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X (πρώην twitter). Όπως είπε, αυτό είναι «χαρακτηριστικό στοιχείο, όχι σφάλμα, της νομισματικής πολιτικής» και σημαίνει ότι «η ΕΚΤ μπορεί [και πρέπει να] σταματήσει σύντομα την αύξηση των επιτοκίων».
Η κύρια αιτία της πρώτης μείωσης της προσφοράς χρήματος στην Ευρωζώνη εδώ και 13 χρόνια ήταν η πτώση της ετήσιας αύξησης του δανεισμού προς τον ιδιωτικό τομέα στο 1,6% τον Ιούλιο, ο βραδύτερος ρυθμός από το 2016. Ο δανεισμός προς τις κυβερνήσεις μειώθηκε επίσης κατά 2,7% – η μεγαλύτερη πτώση από το 2007.
