Στην Αθήνα συνεδριάζει – για πρώτη φορά μετά το 2008 και τρίτη συνολικά – σήμερα και αύριο το Διοικητικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ).
Σύμφωνα με τις τελευταίες δηλώσεις της επικεφαλής της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, υπάρχουν αρκετοί λόγοι για «παύση πυρός» σήμερα μετά από συνεχείς αυξήσεις επιτοκίων στις 10 τελευταίες συνεδριάσεις νομισματικής πολιτικής.
Ωστόσο, η σύρραξη στη Μέση Ανατολή που ωθεί τις τιμές ενέργειας υψηλότερα είναι ένα νέο μέτωπο στην προσπάθεια της Κεντρικής Τράπεζας να δαμάσει τον πληθωρισμό. Οι αγορές προσπαθούν να χαρτογραφήσουν για πόσο ακόμη το κόστος δανεισμού θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα.
Σύμφωνα με την ING, η μεγαλύτερη πρόκληση για την ΕΚΤ είναι να διατηρήσει μια ισορροπημένη τακτική, να μην φανεί πολύ επιθετική και «γερακίσια», αλλά ταυτόχρονα να αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο περαιτέρω επιτοκιακών αυξήσεων.
Αν και κατά πάσα πιθανότητα δεν θα προχωρήσει σε νέα αύξηση των επιτοκίων, προσώρας τουλάχιστον, κάτι το οποίο φάνηκε να προεξοφλεί χθες και η αγορά ομολόγων η οποία κινήθηκε ανοδικά και οι αποδόσεις υποχώρησαν.
Τι να περιμένουμε στη σημερινή συνεδρίαση
Η ΕΚΤ έχει σηματοδοτήσει μια παύση και οι αγορές δεν κρίνουν απαραίτητη μια νέα αύξηση επιτοκίων, αλλά είναι απίθανο να αποκλειστεί μια νέα αύξηση. Η πρόεδρος της ΕΚΤ πιθανότατα θα επιμείνει στο «μάντρα» του «υψηλότερα για μακρύ χρονικό διάστημα» που έχει οδηγήσει τις αποδόσεις των μακροχρόνιων ομολόγων προς τα πάνω.
Η επιβράδυνση της ανάπτυξης στην οικονομία της ευρωζώνης σημαίνει ότι η ανάγκη για περαιτέρω νομισματική σύσφιξη είναι περιορισμένη, αλλά η ΕΚΤ μάλλον θα αποκρούσει τις όποιες προσδοκίες για μειώσεις επιτοκίων.
«Το πιο πιθανό είναι αυτό να συμβεί στις αρχές της επόμενης χρονιάς, αν η ΕΚΤ αλλάξει γνώμη,» εκτιμούν οι αναλυτές στην Deutsche Bank. «Στην ΕΚΤ έχουν δεσμευτεί ότι θα αφήσουν τα μακροοικονομικά στοιχεία να μιλήσουν για το επόμενο διάστημα» προσθέτουν οι αναλυτές.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής οικονομολόγο της ΕΚΤ Philip Lane, θα απαιτηθεί χρόνος, πιθανότατα μέχρι την επόμενη άνοιξη, μέχρι να υπάρξει η σιγουριά ότι ο πληθωρισμός πέφτει.
Στο ίδιο μήκος κύματος και η προθεσμιακή αγορά χρήματος, προεξοφλεί ότι τα επιτόκια θα παραμείνουν στα ισχύοντα – υψηλά επίπεδα καθ΄ όλη τη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου του 2024.
Θα γίνει συζήτηση για ποσοτική σύσφιξη;
H EKT δεν αναμένεται να αρχίσει σύντομα τις πωλήσεις ομολόγων. Η συζήτηση θα επικεντρωθεί στο αν το τέλος της επανεπένδυσης των χρημάτων από τις λήξεις ομολόγων του προγράμματος ΡΕΡΡ θα πρέπει να μεταφερθεί νωρίτερα από τον Δεκέμβριο του 2024.
Βέβαια η άνοδος των αποδόσεων στα ιταλικά ομόλογα μπορεί να βάλει φρένο στη συζήτηση για ένα γρήγορο τέλος της πολιτικής αυτής. Με βάση το πρόγραμμα ΡΕΡΡ, η επανεπένδυση των χρημάτων από τις λήξεις μπορεί να κατευθυνθεί στις χώρες που το χρειάζονται περισσότερο. Η Λαγκάρντ έχει πει ότι αυτή είναι η πρώτη γραμμή άμυνας για να αποφευχθεί ένας κατακερματισμός, δηλαδή υπερβολικά spreads αποδόσεων, που αποδυναμώνουν την αποτελεσματικότητα της νομισματικής πολιτικής.
Στην UBS εκτιμούν ότι δεν θα υπάρξει απόφαση για την επανεπένδυση των ροών από τις λήξεις ομολόγων του ΡΕΡΡ μετά την πρόσφατη άνοδο των ιταλικών αποδόσεων, καθώς η αγορά παραμένει νευρική και η ΕΚΤ δεν θα θελήσει να ρίξει βενζίνη στη φωτιά.
Τι θα κάνει η ΕΚΤ αν η κατάσταση επιδεινωθεί στην Ιταλία
Τα υψηλότερα δημοσιονομικά ελλείμματα έχουν ακριβύνει το κόστος δανεισμού στην Ιταλία, διευρύνοντας το spread με τη Γερμανία στις 200 μονάδες βάσης. Η ΕΚΤ δεν θα βιαστεί να παρέμβει, θα προτιμήσει να παραμείνει στον πάγκο για όσο μπορεί, εκτιμούν στην ING.
Ο παράγοντας Ενέργεια
Last but not least, που επίσης πρέπει να συμπεριλάβει στην εξίσωση των τιμών η ΕΚΤ, αποτελεί η ενέργεια.
Η τιμή φυσικού αερίου έχει αυξηθεί 35% αυτόν το μήνα και το πετρέλαιο βρίσκεται πάνω από τα $93 το βαρέλι, απειλές για μια αναθέρμανση του πληθωρισμού.
Ως εισαγωγέας ενέργειας η Ευρώπη είναι πιο ευάλωτη από τις ΗΠΑ σε μία αναζωπύρωση του πληθωρισμού λόγω της κρίσης στη Μέση Ανατολή. Η ΕΚΤ εκτιμά ότι ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη θα υποχωρήσει στο 3,2% το 2024 από 5,6% φέτος.
