ΕΛΛΑΔΑ – ΤΟΥΡΚΙΑ 1. Πριν από λίγες ηµέρες, στο υπουργείο Εξωτερικών έγινε μια μάλλον ασυνήθιστη σύσκεψη, με τη συμμετοχή στρατιωτικών. Σύμφωνα με πληροφορίες, αντικείμενό της ήταν ο τρόπος με τον οποίο η Aγκυρα αξιοποιεί τα UAV (μη επανδρωμένα αεροσκάφη) προκειμένου να διευρύνει το διπλωματικό αποτύπωμά της ακόμα και σε περιοχές όπου παραδοσιακά είχε περιορισμένη ή και ελάχιστη επίδραση. Δεν ήταν η πρώτη φορά.
Το επιτελείο του υπουργoύ Εξωτερικών Νίκου Δένδια έχει ασχοληθεί βεβαίως και στο παρελθόν με το φαινόμενο των τουρκικών UAV, ωστόσο η εξαγωγική αύξηση των τελευταίων μηνών, ιδιαίτερα του τύπου «Bayraktar TB2», «εισάγει» την Αγκυρα βαθύτερα σε μια σειρά από περιφερειακά πεδία συγκρούσεων και ενισχύει το ειδικό βάρος της.
Μετά τη Συρία, τη Λιβύη, το Ναγκόρνο-Καραμπάχ και το Ντόνμπας στην Ουκρανία, τα τουρκικά UAV χρησιμοποιούνται και από την αιθιοπική κυβέρνηση κατά του αποσχιστικού κινήματος στην επαρχία Τιγκράι.
***
ΕΛΛΑΔΑ – ΤΟΥΡΚΙΑ 2. Η διείσδυση της Αγκυρας στην Αιθιοπία, μια χώρα κατά κύριο λόγο χριστιανική, με την οποία η Ελλάδα θεωρούσε ότι είχε φυσικούς δεσμούς, είναι ενδεικτική της αποτελεσματικότητας της «διπλωματίας των drones».
Πριν από λίγες ημέρες (18/12) η τουρκική προεδρία διοργάνωσε μια συνάντηση «Τουρκίας – Αφρικής», όπου ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ισχυρίστηκε ότι η Αγκυρα επιθυμεί να βοηθήσει για την επούλωση των «πληγών της αποικιοκρατίας».
Σε αυτή την εκδήλωση εκφράστηκε ενδιαφέρον για την «τουρκική τεχνολογία» και από τη Νιγηρία. Σε περίπτωση υλοποίησης και αυτών των συμφωνιών, η Τουρκία θα έχει αρχίσει να προχωρεί και στην υποσαχάρια Αφρική, μετά τις επιτυχίες στο Μαρόκο και στην Τυνησία.
Πέρα από το αφρικανικό και κεντροασιατικό (Τουρκμενιστάν, Κιργιστάν) ενδιαφέρον για τα τουρκικά UAV, αλλά και τις παραδοσιακά φιλικές προς την Τουρκία χώρες (Αλβανία), την Αθήνα απασχολεί βεβαίως η απόφαση της Πολωνίας να αγοράσει «Bayraktar TB2», καθώς και η πιθανότητα προμήθειας από τη Λετονία και την Ουγγαρία.
***
ΕΛΛΑΔΑ – ΤΟΥΡΚΙΑ 3. Προφανώς η Αθήνα δεν μπορεί να παρέμβει στις εξοπλιστικές επιλογές των συμμάχων της στην Ε.Ε. Ως αποτέλεσμα, η Αγκυρα αποκτά σταδιακά μια πολύ στενή σχέση με κράτη-μέλη της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ, ιδιαίτερα εκείνα που βρίσκονται εκτεθειμένα στη ρωσική επιθετικότητα.
Δεν είναι τυχαίο ότι η Αγκυρα αξιοποίησε δεόντως την παρουσία των τουρκικών UAV στο ουκρανικό μέτωπο και στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, όπου ήλθαν αντιμέτωπα με ρωσικής κατασκευής συστήματα. Βέβαια, εκείνο που έχει αποσιωπηθεί τεχνηέντως ως προς το μέτωπο του Ναγκόρνο-Καραμπάχ είναι ότι οι αρμενικές ένοπλες δυνάμεις δεν υπολείπονταν μόνο σε τεχνολογία, αλλά είχαν τεράστια τακτική αδυναμία.
Ο κ. Δένδιας ευθύς εξαρχής υπήρξε ιδιαίτερα ενεργός στην προσπάθεια της ελληνικής διπλωματίας να αναδείξει τους πραγματικούς κινδύνους που οφείλονται στην επιθετικότητα της Τουρκίας, η οποία δεν περιορίζεται σε ρητορικές απειλές, αλλά εκτείνεται στην παρέμβαση σε μέτωπα, όπου επιλέγει αντιμαχόμενη πλευρά και την εξοπλίζει.
Υπό αυτή την έννοια, η παρέμβαση της Τουρκίας στην Αφρική δεν έχει παρόμοια χαρακτηριστικά με την κινεζική –με βάση έναν κυρίως δυτικό παραλληλισμό–, που είναι αποκλειστικά οικονομικού χαρακτήρα.
***
ΕΛΛΑΔΑ – ΗΠΑ. Η Ελλάδα αποτελεί πλέον ένα «φωτεινό σημείο» για τις Ηνωμένες Πολιτείες στην Ευρώπη, σύμφωνα με ανάλυση της «Wall Street Journal», η οποία αποτυπώνει την πολυδιάστατη αναβάθμιση των σχέσεων ανάμεσα στην Αθήνα και την Ουάσιγκτον παρά το γεγονός ότι η Αμερική στρέφει το βλέμμα της προς την περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού.
Η εφημερίδα τονίζει ότι ενόσω οι σχέσεις της Ουάσιγκτον με την Τουρκία έχουν επιδεινωθεί, η Ελλάδα έχει αναδειχθεί «σε νέο κόμβο για τη μετακίνηση στρατιωτικών δυνάμεων μέσω των Βαλκανίων και της Μαύρης Θάλασσας».Στέκεται ακόμα στην τροποποίηση της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας, που υπογράφηκε τον Οκτώβριο, η οποία προσέδωσε και χρονικό βάθος στη διμερή συνεργασία.
Στο πεδίο της οικονομίας, η WSJ σημειώνει πως «αμερικανικές εταιρείες υψηλής τεχνολογίας, περιλαμβανομένων των Microsoft, Pfizer, Tesla και Amazon.com, έχουν αρχίσει ή ανακοινώσει τοπικές επενδύσεις την τελευταία τριετία, μπαίνοντας σε μία αγορά που επί χρόνια παρέβλεπε ο επιχειρηματικός κόσμος των ΗΠΑ».
***
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 1. Στο οικονομικό επιτελείο έχουν ήδη αρχίσει να ποσοτικοποιούν τους πιθανούς κινδύνους για το οικονομικό αφήγημα της επόμενης χρονιάς.
Από την ενεργειακή κρίση, τα βλέμματα στρέφονται περισσότερο στην τιμή του φυσικού αερίου. Επειδή πρόκειται για καθαρές εισαγωγές, ο υπερδεκαπλασιασμός της τιμής (σ.σ. από τα 15 ευρώ η μεγαβατώρα έφτασε την προηγούμενη εβδομάδα έως και τα 180 ευρώ) πλήττει κατευθείαν τις εισαγωγές και κατά συνέπεια το ΑΕΠ. Μέση τιμή του φυσικού αερίου πάνω από τα 80-90 ευρώ για ολόκληρο το 2022 (κάτι που πλέον δεν είναι απίθανο ως σενάριο) μπορεί να προκαλέσει επιβάρυνση των εισαγωγών ακόμη και κατά 4-5 δισ.
***
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 2. Ενα τέτοιο ποσό μπορεί αυτομάτως να «εξουδετερώσει» το όφελος από όλη την προσδοκώμενη αύξηση των εσόδων από τον τουρισμό, τα οποία λογίζονται ως «εξαγωγές υπηρεσιών».
Η φετινή χρονιά κλείνει με τα τουριστικά έσοδα στα 11 δισ. και ο στόχος για το 2022 είναι να φτάσουμε κοντά στο 80% των εσόδων του 2019, ήτοι στα 15-16 δισ. Αν έχουμε επομένως αύξηση των τουριστικών εσόδων κατά 4-5 δισ. ευρώ, αλλά και αύξηση των εισαγωγών εξαιτίας του φυσικού αερίου κατά 4-5 δισ., η επίπτωση στο ΑΕΠ θα είναι μηδενική.
Η μετάλλαξη «Ομικρον» είναι ο μεγάλος αστάθμητος παράγοντας, καθώς ουδείς γνωρίζει αυτή τη στιγμή ποια θα είναι τα μέτρα με τα οποία θα επιδιωχθεί να αντιμετωπιστούν τα επόμενα κύματα της πανδημίας.
***
ΜΑΚΡΟΝ-ΝΤΑΡΓΚΙ. Εμανουέλ Μακρόν και Μάριο Ντράγκι κάλεσαν χθες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αναμορφώσουν τους ευρωπαϊκούς δημοσιονομικούς κανόνες που έχουν οριστεί από τα κριτήρια του Μάαστριχτ, ώστε να επιτραπούν περισσότερες δαπάνες για επενδύσεις, αναγνωρίζοντας παράλληλα ότι θα πρέπει επίσης να μειωθεί το δημόσιο χρέος.
«Με τον ίδιο τρόπο που αυτοί οι κανόνες δεν περιόρισαν την απόκρισή μας στην πανδημία, δεν πρέπει στο εξής να μας εμποδίσουν να υλοποιήσουμε όλες τις απαραίτητες επενδύσεις», δηλώνουν οι ηγέτες της Γαλλίας και της Ιταλίας σε άρθρο γνώμης που δημοσιεύεται στον ιστότοπο των Financial Times.
***
ΓΕΡΜΑΝΙΑ – ΚΟΡΟΝΑΙΟΣ. Ακόμη και τα 160.000-240.000 ημερησίως ενδέχεται να φθάσουν τα νέα κρούσματα κορωνοϊού τον Μάρτιο, λόγω της παραλλαγής «Όμικρον», σύμφωνα με τους υπολογισμούς των ειδικών στη Γερμανία, όπως μεταδίδει το περιοδικό Der Spiegel. «Σφοδρότερο από όλα τα προηγούμενα» εκτιμά ειδική επιστήμονας ότι θα είναι το επόμενο κύμα.
Οι επιστήμονες, οι οποίοι υπολόγισαν διάφορα μοντέλα και έθεσαν τα αποτελέσματα υπ’όψιν της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων που έχει συστήσει η Καγκελαρία, προβλέπουν ακόμη και 8.000 ασθενείς σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας από επιπλοκές λόγω της Covid-19.
Αυτό ωστόσο, διευκρινίζεται, είναι το χειρότερο σενάριο. Ακόμη όμως και εάν το κύμα της παραλλαγής «Όμικρον» αποδειχτεί τελικά «σχετικά ήπιο» –η καλύτερη, αλλά μάλλον απίθανη περίπτωση, επισημαίνεται– τα νοσοκομεία θα μπορέσουν μετά βίας να αντεπεξέλθουν στις ανάγκες.
***
ΑΚΡΟΔΕΞΙΑ – ΑΝΤΙΕΜΒΟΛΙΑΣΤΕΣ: Οι υπόγειες σχέσεις της ακροδεξιάς με το αντιεμβολιαστικό κίνημα στην Ευρώπη είναι εξαρχής γνωστές και «χαρτογραφημένες». Ωστόσο, πλέον φαίνεται ότι αυτή η συμβίωση δημιουργεί εκρηκτικό μείγμα που τρομάζει τις υπηρεσίες ασφαλείας.
Σε πρόσφατη ανάλυσή της, η Υπηρεσία Προστασίας του Συντάγματος του κρατιδίου της Κάτω Σαξονίας καταλήγει στο συμπέρασμα πως ενώ αρχικά αυτές οι διαφορετικές τάσεις συνυπήρχαν σε κινητοποιήσεις εναντίον των περιοριστικών μέτρων, το τελευταίο διάστημα παρατηρείται μια μετατόπιση του όλου κινήματος προς τα δεξιά, μια ιδεολογική προσέγγιση με την ακροδεξιά και μια ριζοσπαστικοποίηση.
Σύμφωνα με τη μυστική γερμανική υπηρεσία πληροφοριών που δραστηριοποιείται στο εσωτερικό της χώρας, βασικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία προσέγγισης και ριζοσπαστικοποίησης διαδραματίζουν τα κοινωνικά δίκτυα και οι υπηρεσίες ανταλλαγής μηνυμάτων, ειδικά το Telegram. Σε μηνύματά τους αρνητές του κορωνοϊού καλούν σε αγώνα εναντίον του δημοκρατικού καθεστώτος και προτρέπουν σε βία.
***
ΣΥΡΙΖΑ – ΕΚΛΟΓΕΣ. «Ενα ταξίδι χιλίων χιλιομέτρων αρχίζει με ένα βήμα», έλεγε ένας Κινέζος φιλόσοφος και ίσως πολλά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ μετά το αίτημα του Αλέξη Τσίπρα για εκλογές να ένιωσαν κάπως έτσι.
Ο δρόμος για την επιστροφή στην εξουσία φαντάζει μακρύς, καθώς στην Κουμουνδούρου εδώ και σχεδόν έξι χρόνια κοιτούν την πλάτη της Ν.Δ. και η δημοσκοπική άνοιξη δεν έχει έρθει ούτε στην αντιπολίτευση. Πλέον έχουν αρχίσει να νιώθουν και την ανάσα του ΚΙΝΑΛ.
Οι πρόωρες κάλπες που ζήτησε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ αποτελούν πλέον το βασικό του αφήγημα. Με τη στρατηγική αυτή στην Κουμουνδούρου εκτιμούν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα επιχειρήσει να πετύχει δύο πράγματα: να συσπειρώσει το κόμμα σε συνδυασμό με το συνέδριο που θα πραγματοποιηθεί στα τέλη Φεβρουαρίου, αλλά και να δείξει πως δεν φοβάται τις δημοσκοπήσεις.
***
ΗΠΑ- ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΙ. Οι ΗΠΑ ήταν και παραμένουν ο μεγαλύτερος εξαγωγέας όπλων στον κόσμο, ωστόσο, τα νούμερα ξαφνικά δείχνουν να μην είναι και τόσο… ανθηρά.Συγκεκριμένα, οι πωλήσεις αμερικανικού στρατιωτικού εξοπλισμού σε ξένες κυβερνήσεις μειώθηκαν κατά 21% στα 138,2 δισεκατομμύρια δολάρια κατά το τελευταίο οικονομικό έτος, όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ. Οι πωλήσεις των ΗΠΑ συμπεριλάμβαναν την πώληση των επιθετικών ελικοπτέρων AH-64E στην Αυστραλία οικονομικού ύψους 3,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων, αλλά και την πώληση μεταγωγικών ελικοπτέρων CH-53K στο Ισραήλ, οικονομικής αξίας 3,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Η εξέλιξη αυτή καταγράφηκε, καθώς η κυβέρνηση Μπάιντεν εγκαταλείπει μερικές από τις πιο επιθετικές πρακτικές στις πωλήσεις όπλων, που ακολουθούσε ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.
***
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΡΙΣΗ. Μία γεύση για το πόσο άσχημα μπορεί να εξελιχθεί η ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη, όσο μπαίνουμε πιο βαθιά στον χειμώνα, παίρνουμε από όσα συμβαίνουν στο κοντινό μας Κόσοβο.
Η κυβέρνηση του κρατιδίου προχωρά σε διακοπές στην παροχή ηλεκτρικού ρεύματος στους περισσότερους από τους 2 εκατ. κατοίκους της χώρας. Την ίδια ώρα, οι τιμές – ρεκόρ στο ρεύμα αρχίζουν να κλείνουν εργοστάσια στη Γαλλία, στη Ρουμανία, τη Βρετανία και αλλού.
Η βαλκανική χώρα, μία από τις φτωχότερες στην Ευρώπη, πρόκειται να προχωρήσει σε κυλιόμενα, δίωρα lockdown που θα επηρεάσουν τους περισσότερους καταναλωτές από σήμερα Πέμπτη.
***
XAA. Στη ζώνη των 890 μονάδων έκλεισε στην “κουτσή” αυτή εορταστική εβδομάδα το Χρηματιστήριο Αθηνών. Στο επίπεδο εβδομάδας, ο γενικός δείκτης έκλεισε με κέρδη 0,36%, ενώ ο FTSE 25 ενισχύθηκε κατά 0,62%. Η άνοδος στον τραπεζικό δείκτη έφτασε το 1,59%.
Ο γενικός δείκτης έκλεισε με κέρδη 0,76% στις 890,73 μονάδες, ενώ σήμερα κινήθηκε μεταξύ 883,44 μονάδων (-0,07%) και 890,88 μονάδων (+0,77%). Ο τζίρος ανήλθε στα 37,3 εκατ. ευρώ και ο όγκος στα 14,1 εκατ. τεμάχια, ενώ μέσω προσυμφωνημένων πράξεων διακινήθηκαν 1,3 εκατ. τεμάχια.
Ο δείκτης υψηλής κεφαλαιοποίησης έκλεισε με άνοδο 0,86%, στις 2.141,95 μονάδες, ενώ στο +0,32% ολοκλήρωσε τις συναλλαγές ο Mid Cap και στις 1.496,63 μονάδες. Ο τραπεζικός δείκτης έκλεισε με κέρδη 0,93% στις 573,73 μονάδες.
*
WALL STREET. Σημαντικά κέρδη κατέγραψαν οι βασικοί δείκτες της Wall Street στην τελευταία συνεδρίαση γι’ αυτήν την εβδομάδα, καθώς σήμερα η αγορά θα είναι κλειστή λόγω των εορτών των Χριστουγέννων.
Ο Dow Jones ενισχύθηκε 0,54% ή 196 μονάδες στις 35.950, ο S&P 500 σημείωσε νέο ιστορικό υψηλό με άνοδο 0,62% στις 4,725 μονάδες και o Nasdaq κινήθηκε υψηλότερα 0,85% στις 15.653.
Στον βιομηχανικό δείκτη, την μεγαλύτερη άνοδο κατέγραψαν οι μετοχές Caterpillar (+2,20%) και Honeywell (+2%) ενώ τη μεγαλύτερη πτώση σημείωσαν οι τίτλοι των Merck & Co (-0,3%) και Visa (-0,2%).
*
ΕΥΡΩΑΓΟΡΕΣ. Θετικό πρόσημο στα κυριότερα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια την Πέμπτη, με τον Stoxx 600, που ενισχύθηκε κατά 0,97% στις 483,01, να σημειώνει κέρδη για 3η διαδοχική ημέρα.
Ογερμανικός DAX πρόσθεσε 1,04% στις 15.756,31 μονάδες, ο γαλλικός CAC 40 κέρδισε 0,77% στις 7.106,15 μονάδες και ο βρετανικός FTSE 100 σημείωσε άνοδο 0,43% στις 7.373,34 μονάδες. Στην περιφέρεια ο ιταλικός FTSE MIB κέρδισε 0,7% στις 27.016,22, ενώ ο ισπανικός IBEX 35 ενισχύθηκε κατά 1,24% στις 8.563,70 μονάδες
***
ΚΑΙΡΟΣ. Νεφώσεις κατά τόπους με σποραδικές, πρόσκαιρες και τοπικές βροχές αναμένονται την Παρασκευή 24 Δεκεμβρίου 2021. Χαμηλές θερμοκρασίες. Άνεμοι έως 5 μποφόρ στο Αιγαίο.
Στην Αττική αναμένονται αραιές νεφώσεις. Οι άνεμοι θα πνέουν από δυτικές διευθύνσεις έως 3 μποφόρ. Η ορατότητα έως το πρωί θα είναι τοπικά περιορισμένη. Η θερμοκρασία στο κέντρο των Αθηνών θα κυμανθεί από 5 έως 12 βαθμούς Κελσίου.
Στη Θεσσαλονίκη αναμένονται αραιές νεφώσεις κατά διαστήματα. Οι άνεμοι θα πνέουν από μεταβαλλόμενες διευθύνσεις έως 2 μποφόρ. Η ορατότητα έως το πρωί αλλά και προς το τέλος του εικοσιτετραώρου θα είναι τοπικά περιορισμένη. Η θερμοκρασία στο κέντρο της πόλης θα κυμανθεί από 1 έως 8 βαθμούς Κελσίου.
