Το υψηλότερο ποσοστό εισοδήματος για το σκοπό της στέγασης δαπανούν πανευρωπαϊκά οι Έλληνες, σύμφωνα με την Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της κεντρικής Τραπέζης Ελλάδος (ΤτΕ).
Συγκεκριμένα, οι Έλληνες στο τέλος 2022 ξόδευαν για στέγαση το 34,2% των εισοδημάτων τους – το μεγαλύτερο στην Ευρώπη – έναντι αντίστοιχου Ευρωπαϊκού μέσου όρου “μόλις” 19,9%, ενώ υψηλό ποσοστό κατέγραφαν επίσης η Ολλανδία, η Δανία και η Γερμανία. Κατά κάποιον τρόπο, δηλαδή, τελικά “γίναμε Γερμανία”.
Αρνητική πρωτιά καταγράφηκε και στην υπερβολική οικονομική επιβάρυνση τους κόστους στέγασης, με το 27% του πληθυσμού στην Ελλάδα να επωμίζεται κόστος στέγασης που αντιστοιχεί περισσότερο από το 40% του διαθέσιμου εισοδήματός του, όταν το αντίστοιχο ποσοστό πληθυσμού στην Ευρωζώνη διαμορφώθηκε σε μόλις 9,4%.
Οι εκτιμήσεις της ΤτΕ για τις τιμές των ακινήτων
Αναφορικά με τις τιμές των ακινήτων, η ΤτΕ στην έκθεσή της εκτιμά, ότι υπάρχουν περιθώρια ακόμα μεγαλύτερης ανόδου, παρά την ήδη σημαντική αύξηση τους τα τελευταία χρόνια. Αυτό εδράζεται στην διαπίστωση, ότι οι τιμές των κατοικιών στην Ελλάδα απέχουν ακόμη από το ιστορικό υψηλό που είχε καταγραφεί πριν τη δημοσιονομική κρίση του 2008. Η υψηλότερη τιμή του αντίστοιχου δείκτη παρατηρήθηκε το έτος 2008 (101,7) και στη συνέχεια ακολούθησε σταθερά καθοδική πορεία λόγω της κατάρρευσης των δημοσίων οικονομικών της χώρας, για να καταγραφεί η χαμηλότερη τιμή του το 2017 (59).
Αντίστοιχη είναι και η εξέλιξη του επιπέδου των ενοικίων, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται σε 98,5 με βάση τα στοιχεία του γ΄ τριμήνου 2023, έναντι 94,8 το δ΄ τρίμηνο 2022. Ο δείκτης ενοικίων, σε αντίθεση με τον δείκτη τιμών κατοικιών, παραμένει σημαντικά χαμηλότερα από την υψηλότερη τιμή που έχει λάβει ιστορικά (124,3 το γ΄ τρίμηνο του 2011) και αυτό δεν προοιωνίζεται ευπρόσδεκτες εξελίξεις για όσους μένουν στο νοίκι.
Το β΄ τρίμηνο 2023 οι τιμές των νέων διαμερισμάτων (ηλικίας έως 5 ετών) αυξήθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 13,8%, ενώ οι τιμές των παλαιών διαμερισμάτων κατά 14,1%. Οι αυξήσεις στα αστικά κέντρα είναι μεγαλύτερες, αφού στη Θεσσαλονίκη (16,4%) και σε άλλες μεγάλες πόλεις (14,6%) ο ετήσιος ρυθμός αύξησης των τιμών διαμερισμάτων ξεπέρασε τον αντίστοιχο μέσο ρυθμό αύξησης για το σύνολο της χώρας.
Αυξάνονται οι τιμές των κατοικιών και τα στεγαστικά δάνεια μένουν “στο ράφι”
Παρά την συνεχιζόμενη αύξηση των τιμών κατοικιών – ή λόγω αυτής – συγκρατημένη παραμένει η αύξηση της ζήτησης για στεγαστικά δάνεια.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, οι εκταμιεύσεις δανείων με εξασφάλιση οικιστικά ακίνητα διαμορφώθηκαν το πρώτο εξάμηνο του 2023 σε 507,8 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 1,8% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο και παραμένουν χαμηλές τόσο ως απόλυτο μέγεθος όσο και σε σύγκριση με τo επίπεδο προ της παγκόσμιας κρίσης. Οι εκταμιεύσεις δανείων με εξασφάλιση οικιστικά ακίνητα ανήλθαν σε 241,5 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 10,7% σε σχέση με το β΄ τρίμηνο 2022, και υπεγράφησαν 3.097 νέες δανειακές συμβάσεις. Το φετινό β΄ τρίμηνο η μέση εκταμίευση δανείου ανήλθε σε 78 χιλιάδες ευρώ. ευρώ. Επισημαίνεται, ότι το μερίδιο αγοράς των τεσσάρων σημαντικών πιστωτικών ιδρυμάτων όσον αφορά στις εκταμιεύσεις δανείων με εξασφάλιση οικιστικά ακίνητα, διαμορφώθηκε σε 91,5%.
