Την ώρα που οι ΗΠΑ και οι Δυτικοί σύμμαχοί της δείχνουν απρόθυμες να προχωρήσουν στην παροχή βοήθειας στο Αφγανιστάν, από τη στιγμή που πέρασε στα χέρια των Ταλιμπάν, Κίνα, Ρωσία και Πακιστάν «μπαίνουν» δυναμικά στο παιχνίδι αλλάζοντας δραματικά τις ισορροπίες στη χώρα.
Στο παιχνίδι Πακιστάν-Ρωσία
Τη Δευτέρα το Καράτσι ανακοίνωσε ότι η πρώτη εμπορική πτήση μετά το κλείσιμο και την επαναλειτουργία του διεθνούς αεροδρομίου της Καμπούλ θα πραγματοποιηθεί από τις δικές του αερογραμμές, συνδέοντας το Ισλαμαμπάντ με την πρωτεύουσα του Αφγανιστάν και μάλιστα σε καθημερινή βάση.
Την ίδια στιγμή, η Ρωσία ανακοίνωσε ότι θα στείλει σύντομα ανθρωπιστική βοήθεια στο Αφγανιστάν (τρόφιμα και φάρμακα), την ώρα που η Δύση συνεχίζει να κρατά μια επιφυλακτική στάσημ, ιδίως μετά την ανακοίνωση της προσωρινής κυβέρνησης των Ταλιμπάν, στην οποία συμμετέχουν πολλοί «σκληροί».
Παρέμβαση και από την Κίνα
Από την πλευρά του, το Πεκίνο έχει ήδη δεσμευτεί για την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στο Αφγανιστάν, ύψους σχεδόν 31 εκατομμυρίων δολαρίων και βρίσκεται σε επίσημες συζητήσεις με τους Ταλιμπάν για μια μεγάλη γκάμα θεμάτων, με το βλέμμα στα σπάνια μέταλλα της χώρας.
Όλα αυτά συμβαίνουν σε μια στιγμή που οι δυτικές χώρες μοιάζουν να μην ξέρουν πώς να διαχειριστούν τη νέα κατάσταση που διαμορφώνεται στο Αφγανιστάν, έχοντας απλώς «παγώσει» τα περιουσιακά στοιχεία της χώρας, ύψους περίπου 10 δισ. δολαρίων, που βρίσκονται εκτός της χώρας.
Οι κίνδυνοι από την απροθυμία
Αναλυτές σημειώνουν ότι η στάση των δυτικών χωρών -τις οποίες το Πακιστάν κάλεσε να στείλουν άμεσα ανθρωπιστική βοήθεια στο Αφγανιστάν- σπρώχνει την Καμπούλ όλο και πιο κοντά στη Μόσχα, το Πεκίνο και το Καράτσι, το οποίο -είναι κοινό μυστικό- στήριξε ενεργά τους Ταλιμπάν στη διάρκεια του πολέμου στο Αφγανιστάν.
Ταυτόχρονα, η απροθυμία της Δύσης να παράσχει βοήθεια στη χώρα αυξάνει σοβαρά τον κίνδυνο για μείζονα οικονομική και ανθρωπιστική κρίση στη χώρα, η οποία μπορεί να την γυρίσε δεκαετίες πίσω και να προκαλέσει πραγματικό «τσουνάμι» προσφύγων που θα φεύγουν να για καταφέρουν να ζήσουν.
Ταλιμπάν-Πεκίνο, πιο στενές σχέσεις
Στο πλαίσιο αυτό, αναλυτές εκτιμούν ότι το Αφγανιστάν ίσως ενταχθεί στον Οικονομικό Διάδρομο Κίνας-Πακιστάν, κίνηση που θα το προσφέρει οικονομική βιωσιμότητα, αλλά ταυτόχρονα θα δώσει ισχυρά ερίσματα στο Πεκίνο με αντίστοιχη υποχώρηση των δυτικών δυνάμεων από την περιοχή.
Οι Ταλιμπάν έχουν ξεκαθαρίσει ότι επιδιώκουν καλές σχέσεις με την Κίνα και με τις γειτονικές τους χώρες, γεγονός που ενισχύει τα σενάρια στενότερης συνεργασίας Καμπούλ-Πεκίνου σε πολλά επίπεδα, ενώ και η Κίνα θεωρεί μείζονος σημασίας την σταθερότητα και την ασφάλεια στο Αφγανιστάν.
Το δίλημμα της Δύσης
Όπως διαμορφώνονται οι συνθήκες, η Δύση μοιάζει να βρίσκεται μεταξύ σφύρας και άκμονος: από τη μία θέλει να στείλει μήνυμα στους Ταλιμπάν ότι η επιστροφή τους στην εξουσία δεν θα πρέπει να συνοδευτεί με επιστροφή και των σκληρών πρακτικών του παρελθόντος.
Και από την άλλη αντιλαμβάνεται ότι όσο καθυστερεί να βρει ένα modus viventi με τους Ταλιμπάν, τόσο αφήνει χώρο σε στρατηγικούς αντιπάλους τους να διασφαλίσουν δεσμούς και συνεργασία με τη νέα κυβέρνηση της χώρας, αποστερώντας από τη Δύση δυνατότητες πίεσης και συνεργασίας.
