Του Πέτρου Κρυσταλάκου —
Στα συναλλαγματικά ζεύγη των ισχυρών ξένων νομισμάτων έναντι του Ιαπωνικού Γιέν, καταγράφονται μέχρις στιγμής εφέτος τα μεγαλύτερα κέρδη στη διεθνή αγορά συναλλάγματος.
Το Γιέν διολισθαίνει σημαντικά το 2023 λόγω άνευρης οικονομικής πορείας της Ιαπωνίας και των αδύναμων δομικών μακρο-οικονομικών της στοιχείων, ευρισκόμενη σε διαφορετική φάση του οικονομικού της κύκλου σε σύγκριση με τις μεγάλες Δυτικές οικονομίες, με αποτέλεσμα οι επιλογές της κεντρικής Τραπέζης Ιαπωνίας (BoJ) να προκαλούν νομισματική χαλάρωση, αντί σύσφιγξη, όπως στη Δύση.
Υψηλή η μεταβλητότητα στην αγορά συναλλάγματος
Στην τρέχουσα ρευστή γεωπολιτική συγκυρία και εύθραστη παγκόσμια δημοσιονομική ισορροπία, τα ισχυρότερα νομίσματα μετατρέπονται σχεδόν καθημερινά σε πεδίο “οικονομικών μαχών”, με τους κερδοσκόπους, τους μεγάλους και μικρούς επενδυτές, τις εμπορικές και κεντρικές τράπεζες, αλλά και τις επιχειρήσεις να βρίσκουν πρόσφορο έδαφος να διαγκωνιστούν, άλλες φορές για να μεγιστοποιήσουν τα κέρδη τους, άλλες φορές για να ελαχιστοποιήσουν τις απώλειές τους, ανάλογα με τις επιδιώξεις τους, τις ανάγκες δανεισμού, εμπορίου, τις συνθήκες της αγοράς κ.α.. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, η μεταβλητότητα ακόμα και πανίσχυρων νομισμάτων – όπως το Δολάριο ΗΠΑ, το Ευρώ, το Ιαπωνικό Γιέν, η Στερλίνα και το Ελβετικό Φράγκο – είναι υψηλή, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για μεγάλα κέρδη ή εξ ίσου μεγάλες απώλειες.
Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα (World Bank), το συνολικό ετήσιο ΑΕΠ όλων των χωρών του κόσμου διαμορφώθηκε το 2022 σε 100,56 τρισ. Δολάρια ΗΠΑ, ενώ σύμφωνα με την Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών (BIS) το “τέρας” της διεθνούς αγοράς συναλλάγματος κατέγραφε το 2022 κολοσσιαία αξία ημερήσιων συναλλαγών άνω των 7,5 τρισ. Δολαρίων ΗΠΑ ή το 7,46% του παγκόσμιου ΑΕΠ σε μία μόλις ημέρα. Ασύλληπτα μεγέθη.
Η αγορά συναλλάγματος δεν σταματά να λειτουργεί
Η αγορά συναλλάγματος – μακράν η μεγαλύτερη σε μέγεθος παγκοσμίως – είναι μια αγορά αποκλειστικά over-the-counter (OTC), δηλαδή δεν πραγματοποιεί συναλλαγές σε αυστηρά προκαθορισμένους φυσικούς χώρους κάθε χώρας, όπως σ’ ένα χρηματιστήριο αξιών, ενώ δεν κλείνει ποτέ. Στην πράξη όμως, λειτουργεί σε πλήρη ρυθμό από αργά το βράδυ ώρα Ελλάδος κάθε Κυριακής ξεκινώντας από τις αγορές της Αυστραλίας και της Ιαπωνίας και συνεχίζει ακατάπαυστα μέχρι τα μεσάνυχτα κάθε Παρασκευής με το κλείσιμο των αγορών στις ΗΠΑ.
Σε αυτήν την περίοδο, κυριολεκτικά δεν σταματάει ούτε δευτερόλεπτο να λειτουργεί, καθώς πάντα είναι ανοιχτή τουλάχιστον μια κύρια αγορά συναλλάγματος στον πλανήτη ανά πάσα στιγμή. Ο ημερήσιος τζίρος 7,5 τρισ. Δολαρίων ΗΠΑ της αγοράς συναλλάγματος είναι πολλαπλάσια μεγαλύτερος της αντίστοιχης ημερήσιας αξίας συναλλαγών “μόλις” 200 δισ. Δολαρίων ΗΠΑ όλων των κεφαλαιαγορών του πλανήτη μαζί και δεν μπορεί να χειραγωγηθεί από καμμία χώρα, σε αυτό το αστρονομικό μέγεθος.
Σε επίπεδο διασυνοριακών ροών, εμπορίου και προσέλκυσης επενδύσεων, είναι σημαντικό να επισημανθεί, ότι η ανατίμηση ενός νομίσματος δεν αποτελεί βεβαίως πάντοτε ευπρόσδεκτη είδηση – όπως η διολίσθηση δεν είναι πάντοτε αρνητική – αναλόγως του ρυθμού μεταβολής των ισοτιμιών, του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, του εμπορικού ισοζυγίου (ιδιαίτερα σε διμερές επίπεδο ανά συναλλαγματικό ζεύγος), της πορείας των εξαγωγών, των δημοσιονομικών δεικτών και άλλων οικονομικών στοιχείων και χαρακτηριστικών μιας χώρας.
“Πρωταθλητής” το Ελβετικό Φράγκο έναντι του Γιέν (CHFJPY)
Το απόγευμα της Παρασκευής, τα μεγαλύτερα συναλλαγματικά κέρδη μέχρις στιγμής εφέτος κατέγραφε το Ελβετικό Φράγκο έναντι του Γιέν (CHFJPY: 166,18), έχοντας ανατιμηθεί κατά 17,21% το 2023, κατά 12,71% στο τελευταίο 12μηνο και κατά 2,26% τον τελευταίο μήνα.
Δεν απέχουν πολύ τα αντίστοιχα κέρδη της Στερλίνας έναντι του Γιέν (GBPJPY: 184,43), με το Βρετανικό νόμισμα να έχει ανατιμηθεί κατά 16,25% το 2023, +10,57% στο δωδεκάμηνο και +1,93% σε μόλις ένα μήνα. Το Ευρωπαϊκό νόμισμα καταγράφει κέρδη 14,11% έναντι του Ιαπωνικού (EURJPY: 160,18) από την αρχή του τρέχοντος έτους, +9,68% στο τελευταίο δωδεκάμηνο και +2,27% τον τελευταίο μήνα. Την ίδια ανατίμηση 14,11% από την αρχή του 2023 καταγράφει και το Δολάριο ΗΠΑ έναντι του Γιέν (USDJPY: 149,60) – καθώς το Ευρώ-Δολάριο (EURUSD) είναι οριακά αμετάβλητο (-0,01%) εφέτος – με κέρδη δωδεκαμήνου +2,02% και μηνός +0,33%, ένα “λαμπερό” ζεύγος που πραγματοποιεί καθημερινά το 13,5% του τζίρου στο συνάλλαγμα.
Το πιο “σέξι” συναλλαγματικό ζεύγος του πλανήτη
Κατά τα λοιπά το Ευρώ-Δολάριο ΗΠΑ, το πιο “σέξι” συναλλαγματικό ζεύγος του πλανήτη (EURUSD: 1,0706) – πραγματοποιεί το 23% της αξίας ημερήσιων συναλλαγών σε ξένα νομίσματα – παρουσιάζει κέρδη 7,50% έναντι του Αμερικανικού νομίσματος το τελευταίο δωδεκάμηνο, έχοντας ανατιμηθεί κατά 1,93% τον τελευταίο μήνα.
Το δημοφιλές ζεύγος Στερλίνα-Δολάριο (GBPUSD: 1.2339, 9,5% των ημερήσιων συναλλαγών) καταγράφει κέρδη 1,95% εφέτος, +8,43% στο δωδεκάμηνο και +1,64% τον τελευταίο μήνα, ενώ το Αυστραλιανό με το Αμερικανικό Δολάριο (AUDUSD: 0,6490) – “ευθύνεται” για το 5,1% της ημερήσιας αξίας συναλλαγών στο συνάλλαγμα – παρουσιάζει απώλειες 4,78% το 2023, οριακά κέρδη 0,33% στο δωδεκάμηνο και ανατίμηση 2,65% τον τελευταίο μήνα. Στις μεγαλύτερες συναλλαγματικές απώλειες από την αρχή του έτους των σημαντικών νομισμάτων του πλανήτη εφέτος φιγουράρουν αμφότερα τα δύο βασικά νομίσματα της Ωκεανίας, με το ΝεοΖηλανδικό Δολάριο να διολισθαίνει έναντι του Αμερικανικού (NZDUSD: 0,5978) κατά 5,85% το 2023, με κέρδη 0,85% στο δωδεκάμηνο και 1,14% στον μήνα.
Το Αμερικανικό έναντι του Καναδικού Δολαρίου
Από τα λοιπά ισχυρά συναλλαγματικά ζεύγη, το Αμερικανικό έναντι του Καναδικού Δολαρίου (USDCAD: 1,3701) – “ευθύνεται” για το 5,5% του ημερήσιου τζίρου συναλλάγματος – έχει ανατιμηθεί κατά 1,14% εφέτος και +1,63% το τελευταίο δωδεκάμηνο, ενώ υποχωρεί κατά 0,34% τον τελευταίο μήνα. Τέλος, το Δολάριο ΗΠΑ έναντι του Ελβετικού Φράγκου (USDCHF: 0,8986) – συνιστά το 3,9% της ημερήσιας αξίας συναλλαγών της αγοράς συναλλάγματος – παρουσιάζει απώλειες 2,78% μέχρις στιγμής εφέτος, με τη διολίσθησή του ακόμα μεγαλύτερη σε 9,61% στο τελευταίο δωδεκάμηνο (παραδοσιακά, αποτελεί νόμισμα καταφυγής επενδυτών σε καιρούς διεθνούς αβεβαιότητας) και πτώση 2,03% τον τελευταίο μήνα.
