Μια ανταρσία αναπτύσσεται μέσα στην ίδια την πολιτική οικογένεια της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, λίγες ημέρες πριν το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ εγκρίνει ένα φιλόδοξο σχέδιο για τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου.
Την ερχόμενη Τρίτη, η Κομισιόν αναμένεται να υποστηρίξει πρόταση για τη μείωση κατά 90% των εκπομπών της ΕΕ έως το 2040, σύμφωνα με σχέδια που διέρρευσαν.
Ωστόσο, σε μια ιδιωτική συνάντηση την Τετάρτη, τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) – την κεντροδεξιά πολιτική ομάδα της φον ντερ Λάιεν, τη μεγαλύτερη στο Κοινοβούλιο – καταδίκασαν το σχέδιο και έστρεψαν την οργή τους στην Επιτροπή, σύμφωνα με τρία άτομα που ήταν παρόντα στη συνάντηση και επικαλείται το Politico.
Αναρωτήθηκαν γιατί το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ μιλά για τον στόχο τώρα, από όλες τις στιγμές, τη στιγμή που η αντι-πράσινη οργή σιγοβράζει, η ακροδεξιά επιτίθεται, οι ευρωεκλογές πλησιάζουν και οι αγρότες βρίσκονται στα κάγκελα με την νέα αγροτική πολιτική που προωθεί η Ε.Ε.
«Όλοι «πυροβολούσαν» τον στόχο του 2040», δήλωσε ένας αξιωματούχος του ΕΛΚ, ο οποίος διατήρησε την ανωνυμία του.
«Όλοι σκεφτόντουσαν, ‘τι στο διάολο σκέφτεται η Επιτροπή;’. Με τις διαμαρτυρίες των αγροτών στη Γαλλία και το Βέλγιο και παντού αλλού; Και τώρα απλά ρίχνουν ένα κομμάτι κόκκινο κρέας στην αίθουσα και αφήνουν τα σκυλιά να τσακωθούν γι’ αυτό».
Η αγανάκτηση των ευρωβουλευτών δημιουργεί μεγάλο πονοκέφαλο στην Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν -η οποία αναμένεται να ανακοινώσει ότι σκοπεύει να διεκδικήσει μια δεύτερη πενταετή θητεία ως επικεφαλής της Επιτροπής- και τον επίτροπό της Κομισιόν για το κλίμα, Βόπκε Χούκστρα, επίσης από το ΕΛΚ. Η συντηρητική ομάδα μεσα στο Κοινοβούλιο έχει γίνει εχθρική προς τις νέες ρυθμίσεις για το κλίμα, υποστηρίζοντας ότι επιβαρύνουν καταστροφικά τις επιχειρήσεις και τις αγροτικές κοινότητες και τροφοδοτούν την άνοδο των ακροδεξιών κομμάτων σε όλη την Ήπειρο.
Ωστόσο, σύμφωνα με τη νομοθεσία της ΕΕ για το κλίμα που ψηφίστηκε το 2021, η Επιτροπή είναι νομικά υποχρεωμένη να προτείνει έναν νέο κλιματικό στόχο για το 2040 εντός έξι μηνών από τον απολογισμό της διεθνούς δράσης του ΟΗΕ για το κλίμα, ο οποίος ξεκίνησε στις 2 Δεκεμβρίου και ολοκληρώθηκε στις 13 Δεκεμβρίου.
Αμήχανα, οι ημερομηνίες αυτές υποχρεώνουν την εκτελεστική εξουσία να δημοσιεύσει τον νέο στόχο είτε τέσσερις ημέρες πριν είτε μετά τις επόμενες εκλογές της ΕΕ, οι οποίες θα διεξαχθούν στις 6-9 Ιουνίου. Η Επιτροπή δεν θα έλεγε ποια από τις ημερομηνίες αυτές θεωρεί δεσμευτική.
Αποκορύφωμα μίας μακράς εκστρατείας
Η διαφωνία μεταξύ της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και των ευρωβουλευτών της πολιτικής της οικογένειας είναι το αποκορύφωμα μιας μακράς εκστρατείας των τελευταίων, με επικεφαλής τον επικεφαλής της ομάδας Μάνφρεντ Βέμπερ, σχετικά με την κατεύθυνση της ΕΕ για το Green Deal, που θεωρείται το έργο κληρονομιάς της φον ντερ Λάιεν. Οι νομοθέτες του Βέμπερ πιέζουν την εκτελεστική εξουσία της ΕΕ να περικόψει την πράσινη ατζέντα και να της εισάγει περισσότερο φιλοεπιχειρηματικό ρεαλισμό, από τότε που ζήτησε «μορατόριουμ» για τους νέους πράσινους νόμους το 2022.
Κατά κάποιο τρόπο, η προσέγγιση της Επιτροπής στο σχέδιο 2040 φαίνεται να αναγνωρίζει αυτές τις ανησυχίες. Αντί να προτείνει πραγματικά νέα νομοθεσία – την οποία ορισμένοι ερμηνεύουν ως εντολή του νόμου για το κλίμα – το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ θα εκδώσει μια ασθενέστερη «ανακοίνωση» που θα παραθέτει τρεις επιλογές για τον στόχο της ΕΕ για τη μείωση των εκπομπών και θα υποστηρίζει την επιλογή του 90%.
Η νομοθέτηση αυτού του νόμου θα είναι δουλειά της επόμενης εκτελεστικής εξουσίας, η οποία αναλαμβάνει καθήκοντα αργότερα φέτος. Η Επιτροπή αρνήθηκε να σχολιάσει τη δυσαρέσκεια του ΕΛΚ.
Ένας ευρωβουλευτής που συμμετείχε στη συνεδρίαση του ΕΛΚ υποστήριξε -χωρίς να παρέχει στοιχεία- ότι η πλειοψηφία των νομοθετών της ομάδας ήθελε ο στόχος για το κλίμα του 2040 να παρουσιαστεί μετά τις ευρωεκλογές, ώστε οι αντιευρωπαϊκές δυνάμεις να μην μπορούν να τον εκμεταλλευτούν για να χτυπήσουν την Ευρώπη.
«Εάν αυτά παρουσιαστούν κατά τη διάρκεια των επόμενων εβδομάδων, αυτό θα μπορούσε να κάνει κάποιους ανθρώπους στην πολιτική μας οικογένεια λίγο πιο νευρικούς», δήλωσε ο νομοθέτης. «Ακόμη και αν γνωρίζετε ότι υπάρχουν κάποιες λογικές εξηγήσεις πίσω από [αυτά], οι λαϊκιστές δεν θα τις ακούσουν. [Θα] το παρουσιάσουν απλώς ως [ένα] πρόσθετο βάρος για τους αγρότες, και ακόμη και αν υπάρχουν αντεπιχειρήματα, μόλις οι λαϊκιστές το φωνάξουν αυτό είναι πιο δύσκολο να το δικαιολογήσουν».
Την Πέμπτη οι αγρότες προχώρησαν σε δυναμικές κινητοποιήσεις έξω από το Κοινοβούλιο, ανάβοντας φωτιές, ανατρέποντας ένα άγαλμα και φωνάζοντας στους βαριά οπλισμένους αστυνομικούς που έστησαν μια ασφαλή περίμετρο γύρω από το θεσμικό όργανο.
Ο Γερμανός συντηρητικός ευρωβουλευτής Peter Jahr, ο οποίος είναι επίσης αγρότης, δήλωσε ότι ο ίδιος και άλλοι συνάδελφοί του αμφισβήτησαν την αναγκαιότητα ενός στόχου για το 2040.
«Το πολιτικό ερώτημα είναι, αν βρισκόμαστε στη σωστή πορεία, χρειαζόμαστε έναν στόχο [στο] ενδιάμεσο;», δήλωσε στο POLITICO, αναφερόμενος στην υφιστάμενη πορεία της ΕΕ προς τη νομική της εντολή να επιτύχει την κλιματική ουδετερότητα έως το 2050.
Οι αξιωματούχοι της Κομισιόν δήλωσαν στους δημοσιογράφους ότι ο στόχος του 90% αντιπροσωπεύει μόνο μια μικρή αύξηση πέρα από αυτό που οι τρέχουσες πολιτικές θα επιτύχουν ούτως ή άλλως. Ένα προσχέδιο ανάλυσης από εμπειρογνώμονες της Επιτροπής αναφέρει ότι το 88% θα επιτευχθεί μέσω μιας «επέκτασης» αυτών των ρυθμίσεων- αν αυτό ισχύει, δήλωσε ο Jahr, «τότε θα πρέπει να είμαστε ευχαριστημένοι».
Αλλά η Simone Tagliapietra, ανώτερη συνεργάτης στο think tank Bruegel, δήλωσε ότι οι «ρόδινες» προβλέψεις της Επιτροπής βασίζονται σε «ισχυρές νέες δράσεις της ΕΕ – συγκεκριμένα για την πράσινη χρηματοδότηση της ΕΕ και τη διακυβέρνηση της ενέργειας και του κλίματος – για να διασφαλιστεί η εφαρμογή σε εθνικό επίπεδο».
Η δυσαρέσκεια δεν περιορίζεται μόνο στο ΕΛΚ. Οι Τσέχοι ευρωβουλευτές από το λαϊκιστικό κόμμα ANO 2011 του πρώην πρωθυπουργού Andrej Babiš έστειλαν επιστολή στην Επιτροπή αυτή την εβδομάδα με την οποία καλούν τις Βρυξέλλες να «αποφύγουν να προτείνουν σημαντικούς νέους στόχους ή νομοθεσία, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αφορούν τον σχεδιαζόμενο κλιματικό στόχο της ΕΕ για το 2040».
«Τώρα, ακόμη και για το κλίμα, το ΕΛΚ γίνεται αναξιόπιστο», δήλωσε ο Bas Eickhout, ολλανδός ευρωβουλευτής των Πρασίνων. «Αυτό δεν είναι φυσικά πολύ καλό σημάδι για μετά τις εκλογές. Στο τέλος, εμπιστεύομαι ότι οι αξιόπιστες δυνάμεις θα διατηρήσουν την πορεία τους. Το διαβάζω αυτό ως προεκλογική νευρικότητα».
- Με πληροφορίες από Politico
