Εγρήγορση στην Αθήνα προκαλούν οι τελευταίοι σχεδιασμοί της Βρετανίας και η εμφανής επιδίωξή της να διαδραματίσει έναν νέο ρόλο στην Ανατολική Μεσόγειο, τον οποίον αυτή τη στιγμή δεν διαθέτει, σε αντίθεση με άλλες δυνάμεις, όπως η Γαλλία, που είναι ιδιαίτερα ενεργές στην περιοχή.
Οι επιδιώξεις της Βρετανίας
Οι Βρετανοί επιχειρούν να αναδομήσουν τη γεωπολιτική παρουσία του σε κρίσιμες περιοχές της ευρύτερης ευρωπαϊκής περιφέρειας και στην Ανατολική Μεσόγειο φαίνεται ότι επιθυμούν στενότερες σχέσεις και συντονισμούς με τη Τουρκία.
Αν και από το Λονδίνο το μήνυμα που μονίμως μεταδίδεται είναι πως οι σχέσεις Ηνωμένου Βασιλείου-Τουρκίας δεν πρέπει να εκλαμβάνονται παρά ως συμπληρωματικές του ρόλου που και οι δύο χώρες διαδραματίζουν εντός του ΝΑΤΟ.
Ίσως η πιο σημαντική από τις επαπειλούμενες εξελίξεις είναι η προσπάθεια επιστροφής του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ανατολική Μεσόγειο μέσα από σχήματα τα οποία θα είναι ευθέως ανταγωνιστικά, αν όχι υπονομευτικά στις υφιστάμενες τριμερείς και άλλες πολυμερείς συνεργασίες της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας στη περιοχή.
Η αναβάθμιση των σχέσεων της Βρετανίας με την Τουρκίας
Συγκεκριμένα, αρμόδιοι κύκλοι παρακολουθούν την αναβάθμιση των σχέσεων της Βρετανίας με την Τουρκία σε διάφορους τομείς και εκτιμούν ότι επιδιώκει να διαδραματίσει ενεργότερο ρόλο σε όσα συμβαίνουν στη περιοχή.
Ειδικότερα μετά την έξοδό της από την ΕΕ, τη στιγμή που ακολουθεί μία αυτόνομη πορεία στην εξωτερική πολιτική η οποία είναι απαλλαγμένη από τους περιορισμούς που προσδιορίζονται από την Κοινή Ευρωπαϊκή Πολιτική Άμυνας και Ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ), η Τουρκία απολαμβάνει στη βρετανική αντίληψη, κεντρικό ρόλο στις υφιστάμενες και αναδυόμενες διεργασίες και δυναμικές στην περιοχή.
Ο τομέας στον οποίο αυτή η σχέση φαίνεται με τρόπο σχετικά ορατό είναι αυτός της βιομηχανικής συνεργασίας στον τομέα της άμυνας.
Το Ηνωμένο Βασίλειο αποτελεί κρίσιμο εταίρο της Τουρκίας στον στρατηγικό στόχο της Άγκυρας να εξασφαλίσει κρίσιμη γι’ αυτήν, στρατιωτική τεχνολογία, ειδικότερα, μεταξύ άλλων, σε ό,τι αφορά στην προσπάθεια να αναπτύξει το εγχώριας σχεδίασης και κατασκευής τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος.
Διαπραγματεύσεις για το λεγόμενο TF-X
Για τις ανάγκες του λεγόμενου TF-X έχουν γίνει ήδη διαπραγματεύσεις αλλά και συμφωνίες μεταξύ των Τουρκικών κρατικών εταιρειών και της BAE Systems, καθώς επίσης συζητήσεις με την Rolls Royce για τη πιθανότητα κατασκευής κινητήρα για το αεριωθούμενο αεροσκάφος που επιθυμεί να κατασκευάσει η Τουρκία.
Παρά το γεγονός ότι ως τώρα έχει γίνει σαφές πως οι συζητήσεις αυτές δεν έχουν καταλήξει σε κάποιο απτό αποτέλεσμα, οι επαφές συνεχίζονται. Άλλωστε, ήδη στον τομέα των UAV Τουρκικές εταιρείες έχουν καταφέρει να εισέλθουν στην εμπορική αγορά του Ηνωμένου Βασιλείου.
Ενώ, Τουρκία και Βρετανία σχεδιάζουν συνεργασία στην παραγωγή και στρατιωτικής χρήσης Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών (UAV), ζήτημα που – ειδικά για τη Λευκωσία – θεωρείται παράγοντας αποσταθεροποίησης για την ευρύτερη περιοχή.
Το σχέδιο για το πρώτο αεροπλανοφόρο εγχώριας παραγωγής
Στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας είναι, επίσης, γνωστές από καιρό οι συζητήσεις των Τούρκων με τους Βρετανούς για τη πιθανότητα χορήγησης τεχνογνωσίας προκειμένου η Άγκυρα να κατορθώσει να ναυπηγήσει το πρώτο αεροπλανοφόρο εγχώριας παραγωγής.
Υπενθυμίζεται ότι το ελικοπτεροφόρο “Anadolu” που ήδη διαθέτει η Τουρκία είναι ισπανικής σχεδίασης και ήδη εκτελεί δοκιμαστικούς πλόες. Η Άγκυρα έχει κάνει κρούση προς το Λονδίνο για το συγκεκριμένο ζήτημα, δίχως ακόμα κάποια νεότερα.
Η πρόοδος σε αυτό τον τομέα θα κριθεί σε πολύ σημαντικό βαθμό και από τον βηματισμό που μπορεί να ακολουθήσει η επαναπροσέγγιση Ουάσιγκτον-Άγκυρας. Το άνοιγμα της Τουρκίας σε τρίτες αγορές αποτελεί απότοκο της ουσιαστικής αποκοπής της Άγκυρας από την αμερικανική αμυντική βιομηχανία λόγω της γνωστής υπόθεσης των S-400.
Σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλείται η Καθημερινή της Κυριακής, η Άγκυρα και Λονδίνο συντονίζονται προκειμένου να συνάψουν τριμερή και τετραμερή σχήματα συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο και στην ευρύτερη περιοχή με στόχο την προσέγγιση και μεσογειακών κρατών μελών της Ε.Ε. Εκ των πραγμάτων η προοπτική ενός τέτοιου άξονα στην ανατολική Μεσόγειο τίθεται απέναντι στον άξονα Ελλάδας, Γαλλίας και Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά αποτελεί και σαφές αντιστάθμισμα σε υφιστάμενες τριμερείς στη περιοχή με σημαντικότερες εκείνες με το Ισραήλ, με την Αίγυπτο και με το σχήμα 3+1 στο οποίο συμμετέχουν οι ΗΠΑ.
Η Κυπριακή Δημοκρατία και το Ηνωμένο Βασίλειο
Ακόμα και αν αυτός ο άξονας έχει ως κύριο στόχο τη μείωση της επιρροής της Γαλλίας στην Ανατολική Μεσόγειο, είναι σαφές ότι με δεδομένου ότι συστατικό στοιχείο των τριμερών είναι η Κυπριακή Δημοκρατία η οποία όμως τυχαίνει να… συνορεύει με το Ηνωμένο Βασίλειο το οποίο διαθέτει κυρίαρχες στρατιωτικές βάσεις σε Κυπριακό έδαφος.
Είναι απολύτως σαφές ότι σε μια τέτοια περίπτωση οι επιπτώσεις θα είναι σοβαρές και θα επεκταθούν και στη πιθανότητα επίλυσης του Κυπριακού, καθώς το Ηνωμένο Βασίλειο αποτελεί μια από τις εγγυήτριες δυνάμεις της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Με πληροφορίες από την Καθημερινή της Κυριακής
