Αν υπάρχει ένα συμπέρασμα από τη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας, μια συνάντηση με έντονο σημειολογικό βάρος, καθώς τόσο ο Γιώργος Γεραπετρίτης όσο και ο Χακάν Φιντάν είναι «νέοι» στο χαρτοφυλάκιό τους, αυτό ενδεχομένως συνοψίζεται σε μια φράση του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών.

Αποσυμπίεση

«Αυτή ακριβώς είναι η αποστολή μας: Πρώτον, να επιλύουμε τα θέματα αιχμής που ανακύπτουν μεταξύ των χωρών μας και να αποσυμπιέζουμε εντάσεις, ώστε να προλαμβάνουμε εν δυνάμει επικίνδυνες καταστάσεις», σημείωσε ο κ. Γεραπετρίτης στις κοινές δηλώσεις του με τον Τούρκο ομόλογό του, ουσιαστικά θέτοντας και τα όρια πάνω στα οποία θα κινηθεί από τούδε η Αθήνα. Ξεκαθάρισε, δε, ότι στόχος της Αθήνας είναι οι διμερείς σχέσεις να κινούνται στη βάση των αρχών του Διεθνούς Δικαίου και ιδίως του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ, αλλά και με στόχο τη διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας και της φιλικής συνεργασίας μεταξύ των δύο κρατών.

Άλλωστε, ο Έλληνας ΥΠΕΞ έσπευσε να υπογραμμίσει ότι «δεν είμαστε αιθεροβάμονες, γνωρίζουμε ότι αποστάσεις που δημιουργήθηκαν σε βάθος χρόνου και τα πάθη που κληρονομήθηκαν από γενιά σε γενιά δεν διαγράφονται μονοκονδυλιά. Όμως, έχουμε τη διάθεση και τη βούληση να επενδύσουμε στην ειλικρίνεια και την αμοιβαία κατανόηση», ωστόσο, εξήγησε ότι «στο Βίλνιους της Λιθουανίας, οι ηγέτες των δύο χωρών συμφώνησαν να ξαναπιάσουν το νήμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων και να προωθήσουν τη μεταξύ μας συνεργασία. Και ανέθεσαν σε εμάς, τους υπουργούς Εξωτερικών, να αναλάβουμε την πολιτική καθοδήγηση της διαδικασίας αυτής».

Ορόσημα

Ποια όμως είναι η διαδικασία αυτή; Στην ουσία, κάποια ημερολογιακά ορόσημα καθορίζουν και την πορεία της:

• Κατ’ αρχάς, στις 18 Σεπτεμβρίου, στη Νέα Υόρκη, στο περιθώριο της Γ.Σ. του ΟΗΕ, θα πραγματοποιηθεί συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Τούρκο πρόεδρο, το δεύτερο τετ-α-τετ του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ταγίπ Ερντογάν σε διάστημα δύο μηνών, μετά την προηγούμενη κατ’ ιδίαν συνάντησή τους στο Βίλνιους της Λιθουανίας, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ.
• Εν συνεχεία, στις 16 Οκτωβρίου, θα αρχίσει ο πολιτικός διάλογος της Ελλάδας με την Τουρκία. Την ευθύνη για την έναρξή του θα αναλάβει από ελληνικής πλευράς η υφυπουργός Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου. Ο οδικός χάρτης περιλαμβάνει επίσης και το επίπεδο της εφαρμογής και ενίσχυσης των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) που θα αρχίσει το προσεχές διάστημα, όπως και το στάδιο της προώθησης θετικής ατζέντας, από τον αρμόδιο υφυπουργό Κώστα Φραγκογιάννη, με στόχο να υπάρξει συνεργασία σε τομείς όπως ο τουρισμός, οι επενδύσεις, η γεωργία, το εμπόριο, η ναυτιλία, η κλιματική κρίση.
• Παράλληλα, σε εξέλιξη βρίσκεται και η διαδικασία για τη διοργάνωση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας, με τη συμμετοχή των αρμόδιων υπουργών και από τις δύο χώρες, την πρώτη μετά από 7 χρόνια, η οποία θα πραγματοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη. Αν και αρχικά το συμβούλιο προγραμματιζόταν για τα τέλη του Νοεμβρίου, τώρα, σύμφωνα με τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών, θα διεξαχθεί ως το τέλος του έτους.

Καλό κλίμα, αλλά…

Πρέπει να σημειωθεί ότι ο κ. Γεραπετρίτης έδωσε έμφαση στο καλό κλίμα που έχει δημιουργηθεί μεταξύ των δύο χωρών, που στηρίζεται στην αμοιβαία κατανόηση και τον σεβασμό και διατηρεί ανοιχτό έναν απευθείας δίαυλο επικοινωνίας «που επιτρέπει την αποκλιμάκωση κρίσεων και τη θέση γερών βάσεων για τις συζητήσεις σε όλα τα επίπεδα μεταξύ μας». Για την Αθήνα, η πορεία του πολιτικού διαλόγου εν πολλοίς θα καθορίσει αν οι δύο πλευρές θα καταλήξουν σε μια κοινή βάση για την επίλυση της μοναδικής διαφοράς που αναγνωρίζει η Ελλάδα – οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και θαλασσίων ζωνών – μέσω της προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

Πάντως, όπως ήταν αναμενόμενο, ο κ. Φιντάν δεν απέστη καθόλου από τις θέσεις της Τουρκίας όσον αφορά στην Ανατολική Μεσόγειο. «Ως Τουρκία υποστηρίζουμε πάντα την αρχή του δίκαιου διαμοιρασμού», είπε επαναλαμβάνοντας ουσιαστικά την πάγια θέση της Τουρκίας, που θεωρεί ότι στο πλαίσιο του δίκαιου διαμοιρασμού, όλοι θα πρέπει να αποκτήσουν τους φυσικούς πόρους της Ανατολικής Μεσογείου, να τους διαμοιραστούν και να επωφεληθούν από τον πλούτο.

Η Αθήνα μοιάζει για την ώρα να κρατά το θετικό κλίμα στις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας, αλλά και μικρό καλάθι ως προς τη στάση που η Άγκυρα θα επιδείξει από τούδε. Μένει να φανεί αν οι εκφράσεις φιλίας της άλλης πλευράς θα μετουσιωθούν σε κάτι το απτό.