Του Πέτρου Κρυσταλάκου–
Προτίμηση στις επενδυτικές τοποθετήσεις εντός Ευρωζώνης αλλά εκτός Ελλάδος, επέδειξαν από το 2016 οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις που λειτουργούν στην Ελλάδα, με την εγχώρια κεφαλαιαγορά και τα αμοιβαία κεφάλαια με έδρα την Ελλάδα να καταφέρνουν να προσελκύσουν μόνον το 33,3% ή 826 εκατ. Ευρώ από τη συνολική αύξηση κατά 2,48 δισ. Ευρώ των συνολικών αντίστοιχων νέων επενδύσεων των ασφαλιστικών εταιρειών εντός και εκτός Ευρωζώνης.
Αυτό καταδεικνύει η επεξεργασία από το Economico χρονοσειρών της Τραπέζης Ελλάδος (ΤτΕ) για την ασφαλιστική αγορά, σύμφωνα με τις οποίες πάντως στο πρώτο εξάμηνο 2023 οι ασφαλιστικές εταιρείες που λειτουργούν στην Ελλάδα αύξησαν σημαντικά τις επενδύσεις τους σε εγχώρια αμοιβαία κεφάλαια και εισηγμένες στο Χ.Α. μετοχές κατά 426 εκατ. Ευρώ (+33,8%), επενδύσεις που μάλιστα αντιστοιχούσαν στο 56,4% της συνολικής αύξησης κατά 755 εκατ. Ευρώ (+25,7%) των επενδύσεων των εταιρειών αυτών σε μετοχές – εισηγμένες ή μη – και αμοιβαία κεφάλαια την ίδια περίοδο, εντός και εκτός Ελλάδος.
Ως γνωστόν, από την 1η Δεκεμβρίου 2010 η εποπτεία της εγχώριας αγοράς ιδιωτικής ασφάλισης ασκείται από την Τράπεζα της Ελλάδος και συγκεκριμένα από τη συσταθείσα Διεύθυνση Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης (ΔΕΙΑ). Επισημαίνεται, ότι οι αξίες επενδύσεων που αναφέρονται είναι αποτιμημένες σε τιμές αγοράς (marked-to-market) ή αλλιώς στην “εύλογη αξία” τους στο τέλος κάθε περιόδου που αναφέρεται, γεγονός που σημαίνει, ότι σε κάθε μεταβολή της αξίας επενδύσεων ενσωματώνεται μεταβολή στην αποτίμησή τους λόγω διαφοροποίησης της τιμής τους.
Αύξηση 765% των επενδύσεων σε μετοχές εντός Ευρωζώνης εκτός Ελλάδος
Μεγάλη αύξηση 765,0% ή 306 εκατ. Ευρώ κατέγραψαν από το 2016 μέχρι και το πρώτο εξάμηνο 2023 οι επενδύσεις των εν Ελλάδι ασφαλιστικών επιχειρήσεων σε μετοχές – κυρίως μη εισηγμένων σε οργανωμένες κεφαλαιαγορές (μερίδιο 86,1%) – εταιρειών σε όλες τις χώρες της Ευρωζώνης εκτός της Ελλάδος, ενώ συγκριτικά την ίδια περίοδο οι επενδύσεις τους σε εισηγμένες μετοχές του Χρηματιστηρίου Αθηνών αυξήθηκαν κατά 155 εκατ. Ευρώ (+161,5%).
Ειδικό ενδιαφέρον παρουσιάζει το εύρημα, ότι αν και αυξήθηκαν κατά μόλις 6,5% ή 18 εκατ. Ευρώ από το Δεκέμβριο 2016, οι τοποθετήσεις των ασφαλιστικών εταιρειών σε μη εισηγμένες μετοχές Ελληνικών εταιρειών, στα 298 εκατ. Ευρώ αντιστοιχούσαν στο τέλος Ιουνίου 2023 στο 54,0% του συνόλου των εντός Ελλάδος τοποθετήσεών τους σε μετοχές και λοιπούς τίτλους μεταβλητής απόδοσης εσωτερικού (πλην αμοιβαίων κεφαλαίων).
Οι μετοχικές επενδύσεις των εν Ελλάδι ασφαλιστικών εταιρειών εκτός Ευρωζώνης στο τέλος Ιουνίου 2023 αντιστοιχούσαν μόλις στο 3,6% των 925 εκατ. Ευρώ που είχαν επενδύσει συνολικά σε μετοχές και τίτλους μεταβλητής απόδοσης.
Διπλάσιες νέες επενδύσεις σε Α/Κ Ευρωζώνης εκτός Ελλάδος, απ’ ότι σε Ελληνικά Α/Κ
Σε ότι αφορά στις εκτός ΑΚΧΑ τοποθετήσεις των εν Ελλάδι – Ελληνικών και ξένων – ασφαλιστικών εταιρειών σε αμοιβαία κεφάλαια, αυτές μεταξύ Δεκεμβίου 2016 και Ιουνίου 2023 αυξήθηκαν συνολικά κατά 91,9% ή κατά 2,01 δισ. Ευρώ, με το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης (1,34 δισ. Ευρώ ή το 66,7% αυτής) να κατευθύνεται σε μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων με έδρα το εξωτερικό και τα εγχώρια αμοιβαία κεφάλαια να προσελκύουν νέα επενδυτικά κεφάλαια 671 εκατ. Ευρώ (+87,9%) εν Ελλάδι ασφαλιστικών εταιρειών στα 6,5 χρόνια μέχρι το τέλος Ιουνίου 2023.
Στο τέλος Ιουνίου 2023, το απόθεμα επενδύσεων 1,43 δισ. Ευρώ των ασφαλιστικών εταιρειών σε Ελληνικά αμοιβαία κεφάλαια αντιστοιχούσε στο 34,2% του συνόλου των επενδύσεών τους σε εκτός ΑΚΧΑ αμοιβαία κεφάλαια.
Ανεξάρτητα από την έδρα του αμοιβαίου κεφαλαίου στο οποίο επένδυσαν οι εγχώριες ασφαλιστικές εταιρείες, οι τοποθετήσεις τους σε αντίστοιχα μερίδια από το τέλος 2016 αυξήθηκαν περισσότερο στα μετοχικά αμοιβαία κεφάλαια (+986 εκατ. Ευρώ ή +177,7%), τα οποία ανήλθαν σε 1,54 δισ. ευρώ ή στο 36,7% του συνόλου των επενδύσεων των ασφαλιστικών εταιρειών σε αμοιβαία κεφάλαια στο τέλος Ιουνίου 2023. Πρώτα σε αξία (1,62 δισ. Ευρώ) περέμειναν τα ομολογιακά αμοιβαία κεφάλαια, που αυξήθηκαν από το τέλος 2016 κατά 603 εκατ. Ευρώ (+59,5%), περιοριζόμενα σε μερίδιο 38,5% (από 46,4%) επί συνόλου ασφαλιστικών επενδύσεων σε αμοιβαία κεφάλαια.
Μεγάλη αύξηση 90,9% ή +199 εκατ. Ευρώ των επενδύσεων σε ΑΚΧΑ Ευρωζώνης εκτός Ελλάδος
Οι ασφαλιστικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα στο πρώτο εξάμηνο 2023 αύξησαν ιδιαίτερα – κατά 90,9% ή κατά 199 εκατ. Ευρώ – τις επενδύσεις τους σε Αμοιβαία Κεφάλαια Χρηματαγοράς (ΑΚΧΑ) με έδρα εκτός Ελλάδος εντός Ευρωζώνης, οι οποίες ανέρχονταν σε 418 εκατ. Ευρώ στο τέλος Ιουνίου 2023. Στο τέλος 2022 οι αντίστοιχες τοποθετήσεις τους είχαν διαμορφωθεί σε 219 εκατ. Ευρώ, αξία μειωμένη κατά 52,1% (-238 εκατ. Ευρώ) από το τέλος 2016. Σε Ελληνικά ΑΚΧΑ, οι εν Ελλάδι ασφαλιστικές εταιρείες στο τέλος Ιουνίου 2023 είχαν τοποθετήσει 36 εκατ. Ευρώ, αξία μειωμένη κατά 54,4% (-43 εκατ. Ευρώ) σε σύγκριση με το τέλος 2016, αν και αυτό μπορεί να οφείλεται σε συγκυριακούς παράγοντες χρονισμού επιχειρηματικών ταμειακών ροών.
Τα Αμοιβαία Κεφάλαια Χρηματαγοράς (ΑΚΧΑ ή MMFs) διατίθενται εκτός κεφαλαιαγοράς και αποτελούν ένα εργαλείο βραχυπρόθεσμης διαχείρισης ρευστών διαθεσίμων – ακατάλληλο για μακροπρόθεσμες επενδύσεις – με αυστηρές προδιαγραφές τοποθετήσεων σε υψηλής ρευστότητας και χαμηλού κινδύνου επενδύσεις ταμειακών ισοδυνάμων, το οποίο χρησιμοποιείται κυρίως από επιχειρήσεις που επιδιώκουν βραχυπρόθεσμη απόδοση από πλεονάζοντα ρευστά διαθέσιμά τους. Δεν θα πρέπει να συγχέονται με τα Διαπραγματεύσιμα Αμοιβαία Κεφάλαια (ΔΑΚ ή ETFs), που είναι εισηγμένα σε οργανωμένες κεφαλαιαγορές και διαπραγματεύονται ωσάν μετοχές.
Αύξηση ενεργητικού 3,53 δισ. Ευρώ με μείωση καταθέσεων 284 εκατ. Ευρώ
Το σύνολο ενεργητικού των εν Ελλάδι ασφαλιστικών εταιρειών αυξήθηκε κατά 3,53 δισ. Ευρώ (+22,2%) μεταξύ Δεκεμβρίου 2016 και Ιουνίου 2023, για να ανέλθει σε 19,47 δισ. Ευρώ. Δι’ όλου ευκαταφρόνητη αύξηση 756 εκατ. Ευρώ (+4,0%) κατέγραψε το αυτό μέγεθος στο πρώτο εφετινό εξάμηνο.
Παράλληλα με την αξιόλογη άνοδο του ενεργητικού, το σύνολο των καταθέσεων των ασφαλιστικών εταιρειών που λειτουργούν στην Ελλάδα μειώθηκε κατά 284 εκατ. Ευρώ (-21,9%) από τον Δεκέμβριο 2016, με τις συνολικές καταθέσεις στο 1,01 δισ. Ευρώ να περιορίζουν αντίστοιχα το μερίδιό τους επί ενεργητικού μόλις σε 5,19% στο τέλος Ιουνίου 2023, από 21,8%. Την ίδια περίοδο, η μείωση των καταθέσεων των ασφαλιστικών εταιρειών εντός Ευρωζώνης εκτός Ελλάδος ήταν ταχύτερη (-41,9%) σε σύγκριση με την υποχώρηση των καταθέσεων εσωτερικού (-10,0%), όπως και στο πρώτο εξάμηνο 2023 (-56,2% έναντι -6,2%, αντίστοιχα).
Οι τεχνικές προβλέψεις Ζωής στις 3,12 φορές τα ίδια κεφάλαια
Τα ίδια κεφάλαια των εν Ελλάδι ασφαλιστικών εταιρειών αυξήθηκαν μεταξύ Δεκεμβρίου 2016 και Ιουνίου 2023 κατά 20,6% ή κατά 1,01 δισ. Ευρώ, κατ’ αναλογίαν της αντίστοιχης ανόδου +22,2% (+3,53 δισ. Ευρώ) του συνόλου παθητικού (=ενεργητικού), έχοντας αυξηθεί ταχύτερα από το τελευταίο στο πρώτο εξάμηνο του τρέοχοντος έτους (+10,7% έναντι +4,0%).
Από τον Δεκέμβριο 2016, ισχυρή άνοδο κατά 30,7% ή κατά 2,62 δισ. Ευρώ κατέγραψαν οι ασφαλιστικές τεχνικές προβλέψεις Ζωής, για να ανέλθουν σε 11,14 δισ. Ευρώ στο τέλος Ιουνίου 2023 ή σε περισσότερο από το ήμισυ (σε 57,2%, από 53,5%) του παθητικού και σε 3,12 φορές (από 3,33 φορές) τα ίδια κεφάλαια.
Στην έτερη κατηγορία ασφαλίσεων – Ζημιών – οι ασφαλιστικές τεχνικές προβλέψεις υποχώρησαν κατά 6,2% ή κατά 199 εκατ. Ευρώ από τον Δεκέμβριο 2016, περιορίζοντας το μερίδιό τους επί παθητικού σε 15,5% (από 20,2%) και σε αξία μικρότερη των ιδίων κεφαλαίων κατ’ απόλυτη αξία (84,8%, από 125,9%).
Ειδικής μνείας χρήζει το γεγονός, ότι στην επίμαχη υπερεξαετή περίοδο, τα ομολογιακά δάνεια εκδοθέντα από εν Ελλάδι ασφαλιστικές επιχειρήσεις αυξήθηκαν σε αξία κατά 3,3 φορές, σε 180 εκατ. Ευρώ, δίχως όμως να έχουν προχωρήσει σε νέα ομολογιακή έκδοση από το τέλος 2021. Η αξία των οφειλομένων από τις ίδιες δανείων, την ίδια περίοδο μεγεθύνθηκε κατά 144,1% ή κατά 49 εκατ. Ευρώ – οριακά αμετάβλητη (-1,2% ή -1 εκατ. Ευρώ) στο πρώτο εφετινό εξάμηνο – για να ανέλθει σε 83 εκατ. Ευρώ ή σε μόλις 0,4% (από 0,2%) του παθητικού.
