Ένα ντοκουμέντο που αποκάλυψε το “Πρωτο Θέμα” δίνει ανάγλυφο το κάδρο των μεγάλων ευθυνών κυβέρνησης , Πυροσβεστικής, Αστυνομίας και Περιφέρειας Αττικής.
Πρόκειται για Σχέδιο Εκκένωσης των περιοχών της τραγωδίας με λεπτομερή περιγραφή δράσεων και εντεταλμένων υπευθύνων σε περίπτωση φωτιάς, που έμεινε στα συρτάρια και δεν εφαρμόστηκε ποτέ, αφήνοντας τον κόσμο να καεί και να καταστραφεί.
Όπως αποκαλύπτεται, υπήρχε πλήρης γνώση των δυσχεριών της άναρχα δομημένης περιοχής και λεπτομερές σχέδιο για την αντιμετώπιση των κινδύνων. Δεν εφαρμόστηκε!
13 λεπτά της ώρας!
Σύμφωνα με το Σχέδιο αυτο, απαιτούνταν μόλις 13 λεπτά της ώρας για να γίνει η εκκένωση της περιοχής. 13 λεπτά της ώρας χώρισαν για πάντα δεκάδες εγκλωβισμένους στην πύρινη λαίλαπα από τη διαφυγή και τη σωτηρία. Ελάχιστος χρόνος ήταν αρκετός για να μεταφερθούν οι άνθρωποι που κινδύνευαν σε ασφαλές σημείο, ακόμη και εκείνοι που προσπαθούσαν να ξεφύγουν από τις φλόγες βουτώντας στη θάλασσα στο Κόκκινο Λιμανάκι. Αν είχε ληφθεί η απόφαση εκκένωσης, ο δρόμος για την σωτηρία θα διαρκούσε μόλις 13 λεπτά…
Οι προειδοποιήσεις
Στο έγγραφο-ντοκουμέντο του Δήμου Ραφήνας-Πικερμίου, που αποκαλύπτει η εφημερίδα, προειδοποιούνταν όσοι θα έρχονταν αντιμέτωποι με πιθανή πυρκαγιά ότι «αν δεν επιτευχθεί έγκαιρα και άμεσα η έναρξη της εκκένωσης σε περίπτωση δασικής πυρκαγιάς, αυτή μπορεί να αποβεί επικίνδυνη για τον πληθυσμό».
Εξαιτίας των στενών δρόμων «με ελλιπή ή και μοναδική διασύνδεση με μεγάλους οδικούς άξονες και παντελή έλλειψη μεγάλων και ασφαλών χώρων συγκέντρωσης πληθυσμού». Πραγματικότητες που κάνουν την όποια διαδικασία εκκένωσης «να περιορίζεται από τον χρονικό και τοπικό παράγοντα σημαντικά», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Οι επικίνδυνες ζώνες
Ως επικίνδυνες ζώνες αναφέρονταν ρητά ο Νέος Βουτζάς, η Διώνη, το Κόκκινο Λιμανάκι, ο λόφος της Αγίας Κυριακής και τα Σκουφέικα, «καθώς χαρακτηρίζονται από πυκνή δασική βλάστηση (πεύκα) με υπόροφη μακία».
Ειδικότερα, για το Κόκκινο Λιμανάκι ως οδός διαφυγής οριζόταν «η παραλιακή οδός Δημοκρατίας καθ’ όλο το μήκος της με στόχο την έξοδο προς την παραλία και προς τις διεξόδους με κατεύθυνση το λιμανάκι στο Μάτι και προς τη Ραφήνα». Με βάση τους δυτικούς ανέμους που έπνεαν την ημέρα της τραγωδίας, η ενδεδειγμένη πορεία ήταν προς την πόλη και το λιμάνι της Ραφήνας.
Η διαφυγή
«Η διαφυγή προς τη λεωφόρο Μαραθώνος μπορεί να είναι μη εφικτή λόγω της συνήθους κατεύθυνσης του ανέμου», προέβλεπαν με ακρίβεια οι συντάκτες του σχεδίου. «Παρ’ όλα αυτά μπορεί να λειτουργεί μόνο ως έξοδος για τη διαφυγή και ως είσοδος μόνο για τα σωστικά μέσα», προσέθεταν. Μια παράγραφο που προφανώς δεν διάβασαν ποτέ οι επιτελείς της Αστυνομίας που είχαν εκ του νόμου υποχρέωση να συμβάλουν στην υλοποίηση του σχεδίου. Σε κάθε περίπτωση, το σχέδιο καθιστούσε σαφές σε όσους προσέτρεχαν σε αυτό ότι «οι τοπικές συνθήκες της φωτιάς, του ανέμου και της άθροισης πληθυσμού θα καθορίσουν την προτιμότερη διέξοδο προς εκκένωση σε συνεργασία με την Πυροσβεστική και την Αστυνομία».
Οι οδηγίες προς τις Αρχές
Το σχέδιο αποδείχθηκε προφητικό και ως προς τα μέσα εκκένωσης: «Μπορεί να καθοριστούν Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, οχήματα του Στρατού, οχήματα ιδιωτών ή και πλωτά μέσα του Λιμενικού, καθώς και ιδιώτες κάτοχοι σκαφών (επαγγελματίες ψαράδες)».
Ποιούς βαραίνουν οι ευθύνες
[more]
Ξεκάθαρες ήταν και οι οδηγίες προς την Τροχαία:
«Είναι σημαντικό να συστήνεται η μη χρήση I.X., για την αποφυγή συμφόρησης στους κάθετους δρόμους και τη διατήρηση της βατότητας του στενού παραλιακού δρόμου. Στην περίπτωση που κριθεί αναγκαία η χρήση I.X., απαραίτητη είναι η μονοδρόμηση προς την κατεύθυνση διαφυγής». Και όλα αυτά με τη γνώση ότι «δεν υπάρχει ασφαλής χώρος συγκέντρωσης πέραν της περιοχής του camping».
Το πιο συγκλονιστικό στοιχείο του σχεδίου βρισκόταν στην τελευταία σελίδα του και στον πίνακα των «Απαιτούμενων χρόνων μεταφοράς από ενδεικτικούς χώρους συγκέντρωσης».
Από τον πίνακα αυτό προκύπτουν συγκλονιστικά στοιχεία για το πόσα λεπτά χρειάζονταν για να σωθούν ανθρώπινες ζωές, εάν η Περιφέρεια Αττικής λάμβανε την απόφαση απομάκρυνσης των κατοίκων από το Μάτι, ύστερα από εισήγηση του επικεφαλής του κλιμακίου της Πυροσβεστικής που επιχειρούσε στην περιοχή.
Οι οδηγίες
Ο χρόνος με βάση τη μέση ταχύτητα του συγκεκριμένου μέσου (υπολογίζοντας την κυκλική διαδρομή και τον χρόνο επιβίβασης και αποβίβασης με λεωφορείο του δήμου) από το Κόκκινο Λιμανάκι στην κεντρική πλατεία της Ραφήνας ήταν της τάξης των… 13 λεπτών! Ο αντίστοιχος χρόνος από τον χώρο συγκέντρωσης στην 1η έξοδο του Νέου Βουτζά υπολογίζονταν σε 17 λεπτά και από τη 2η έξοδό του σε 21 λεπτά. Ξεκάθαροι ήταν και οι ρόλοι της κάθε υπηρεσίας ανά στόχο:
«Διασφάλιση πρόσβασης των μεγάλων οδικών αξόνων λεωφ. Μαραθώνος, λεωφ. Φλέμιγκ και παραλιακής οδού καθ’ όλο το μήκος του θαλάσσιου μετώπου. Υπεύθυνοι: Η Αστυνομία».
«Διασφάλιση πρόσβασης μικρότερων αλλά σημαντικών δρόμων όπως η Δημοκρατίας, η Δημοκρατίας (λεωφ. Ποσειδώνος), η Ιλιδος-Μεγ. Αλεξάνδρου που συνδέει τη λεωφ. Μαραθώνος με τη Δημοκρατίας, η Αραφηνιδών, η Αρίωνος από την πλευρά της Αρτέμιδας, η Τζων Κέννεντυ στην περιοχή της Αγ. Κυριακής, η οδός Καλλιτεχνών και η πρώτη έξοδος για την Καλλιτεχνούπολη και η πρώτη και δεύτερη έξοδος προς Νέο Βουτζά. Υπεύθυνη: Αστυνομία».
«Διασφάλιση πρόσβασης στο λιμάνι της Ραφήνας. Υπεύθυνο: Λιμενικό Σώμα».
«Διασφάλιση επικίνδυνων σημείων για εξάπλωση πυρκαγιάς: Τα υπάρχοντα σημεία πρατηρίων καυσίμων, πρατηρίων ξυλείας και καυσόξυλων. Υπεύθυνοι: Πυροσβεστική, Δήμος».
Η λεωφόρος Μαραθώνος, βάσει του σχεδιασμού, αποτελούσε όχι μόνο τη μοναδική έξοδο για τους οικισμούς του Νέου Βουτζά και της Καλλιτεχνούπολης, αλλά και τον χώρο συγκέντρωσης των κατοίκων τους.
«Για την περιοχή Νέος Βουτζάς προτείνεται η διαφυγή προς τους κάθετους άξονες των εξόδων, η επιβίβαση σε ΜΜΜ, ιδιωτικά λεωφορεία και οχήματα του Στρατού ή του Δήμου με στόχο την έγκαιρη έξοδο προς τη λεωφ. Μαραθώνος».
«Για την περιοχή της Καλλιτεχνούπολης προτείνεται η διαφυγή και συγκέντρωση στο αθλητικό κέντρο και η επιβίβαση σε ΜΜΜ, ιδιωτικά λεωφορεία και οχήματα του Στρατού ή του Δήμου με στόχο την έγκαιρη έξοδο προς τη λεωφ. Μαραθώνος».
Στο σχέδιο δράσης του Δήμου Ραφήνας-Πικερμίου προβλέπονται συνολικά 8 χώροι συγκέντρωσης πληγέντων ανά περίσταση:
1) Κεντρική πλατεία Ραφήνας
2) Γήπεδο Τριγλίας-Ραφήνα
3) Χώρος Γυμνασίου Ραφήνας
4) Λιμάνι Ραφήνας
5) Κεντρική πλατεία Πικερμίου.
6) Αθλητικό κέντρο Διώνης
7) Αθλητικό κέντρο Καλλιτεχνούπολης
8) Κ.Υ.-Διασταύρωση.
Η διαδικασία εκκένωσης
Ενεργοποίηση της διαδικασίας εκκένωσης:
«Σύμφωνα με το άρθρο 108 Ν.4249/2014 και την επικαιροποιημένη εγκύκλιο της ΓΓΠΠ 2934/06-05-2015 αρμόδιος για την εισήγηση εκκένωσης είναι ο εκάστοτε επικεφαλής αξιωματικός του Π.Σ. προς τον δήμαρχο και σε περίπτωση εμπλοκής περισσότερων δήμων η λήψη απόφασης λαμβάνεται από τον αρμόδιο περιφερειάρχη ή τον αντιπεριφερειάρχη».
Στο σχέδιο γινόταν ακόμη ρητή αναφορά στην ανάγκη «η οργανωμένη απομάκρυνση των κατοίκων από μια περιοχή πρέπει να γίνεται έγκαιρα και υπό προϋποθέσεις που εξασφαλίζουν τη μετακίνησή τους σε ασφαλή χώρο και την καλή οργάνωση για την ασφαλή υλοποίησή της».
Εστίαζε επίσης και στις ιδιαιτερότητες της περιοχής. «Το ανάγλυφο του εδάφους, η ποικιλία της βλάστησης, η δόμηση μέσα σε δασικές εκτάσεις, η αυξημένη δόμηση της τελευταίας εικοσαετίας και το στενό και χωρίς ρυμοτομικό σχεδιασμό οδικό δίκτυο συνθέτουν μια αρκετά σύνθετη και πολύπλοκη διαδικασία στην αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών, καθώς και σε περίπτωση ανάγκης εκκένωσης περιοχών λόγω έκτακτων αναγκών», προειδοποιούσαν οι συντάκτες του σχεδίου. Υπήρχε ακόμη και ιεράρχηση κινδύνων: «Οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι για τη διαμόρφωση των δράσεων αντιμετώπισης αλλά και ανάγκης εκκένωσης περιοχών του δήμου μας αφορούν την εκδήλωση μεγάλων δασικών πυρκαγιών και πλημμυρών, ενώ η τρωτότητα λόγω σεισμικού φαινομένου χαρακτηρίζεται χαμηλή και συνεπώς η όποια περίπτωση ανάγκης εκκένωσης θα αφορά μικρής κλίμακας δράση από πλευράς του δήμου».
[/more]
Από το Πρώτο Θέμα – Ρεπορτάζ:Μανόλη Γαλάνη
Περισσότερα νέα, ρεπορτάζ και αναλύσεις: [home]
