Παρότι διεθνείς νομικοί κύκλοι έχουν αμφισβητήσει την ισχύ του, αν και άλλοι έχουν υποστηρίξει ότι προκαλεί σοβαρά διπλωματικά προβλήματα, πλέον ήλθε η ώρα να διαπιστωθεί αν η ποινική δίωξη σε βάρος του Ρώσου προέδρου μπορεί να προκαλέσει αποτελέσματα.
Υπό δαμόκλειο σπάθη η Νότια Αφρική
Συγκεκριμένα, η Νότια Αφρική εξετάζει τις επιλογές της σχετικά με το ένταλμα σύλληψης το οποίο εξέδωσε το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο σε βάρος του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν στην περίπτωση εκείνος που αποδεχθεί πρόσκληση για να συμμετάσχει στη σύνοδο κορυφής των BRICS τον Αύγουστο, δήλωσε Νοτιοαφρικανός αξιωματούχος.
Μέλος του ΔΠΔ, η Νότια Αφρική θα πρέπει θεωρητικά να συλλάβει τον Πούτιν βάσει του εντάλματος που εκδόθηκε τον Μάρτιο από το δικαστήριο, το οποίο τον κατηγορεί για το έγκλημα πολέμου του διά της βίας εκτοπισμού παιδιών από κατεχόμενα από τη Ρωσία εδάφη στην Ουκρανία. Η Μόσχα αρνείται τις κατηγορίες.
Υψηλόβαθμος Ρώσος αξιωματούχος απέρριψε την ιδέα της μετακίνησης της συνόδου κορυφής στην Κίνα. Η Νότια Αφρική είχε ήδη προσκαλέσει στις 25 Ιανουαρίου τον Πούτιν στη σύνοδο, που θα διεξαχθεί από τις 22 έως τις 24 Αυγούστου στο Γιοχάνεσμπουργκ, των ηγετών των αναδυόμενων οικονομιών BRICS που περιλαμβάνουν τη Βραζιλία, τη Ρωσία, την Ινδία, την Κίνα και τη Νότια Αφρική.
«Δεν υπάρχει κάποια σταθερή απόφαση»
«Δεν υπάρχει κάποια σταθερή απόφαση», δήλωσε ο Ζάνε-Ντάνγκορ, γενικός διευθυντής του υπουργείου Διεθνών Σχέσεων, προσθέτοντας πως οι υπουργοί στους οποίους έχει ανατεθεί το ζήτημα θα συναντηθούν σύντομα για να εξετάσουν έκθεση που παραθέτει τις επιλογές. Μια επιλογή που κερδίζει έδαφος μεταξύ Νοτιοαφρικανών αξιωματούχων θα ήταν να ζητηθεί από την Κίνα να φιλοξενήσει και αυτήν, δήλωσε υψηλόβαθμος κυβερνητικός αξιωματούχος.
Ο αντιπρόεδρος της ρωσικής κυβέρνησης Σεργκέι Ριαμπκόφ δήλωσε πάντως πως οι πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες η σύνοδος κορυφής των BRICS θα μεταφερθεί από τη Νότια Αφρική στην Κίνα είναι ψευδείς, όπως μετέδωσε το Interfax. Το Κρεμλίνο είχε δηλώσει την Τρίτη πως η Ρωσία θα συμμετάσχει στο «κατάλληλο επίπεδο». Ο πρώην πρόεδρος Τάμπο Μπέκι, δήλωσε σε συνέντευξη που παραχώρησε στις 25 Μαΐου πως η σύνοδος κορυφής δεν είναι πιθανό να διεξαχθεί στη Νότια Αφρική.
«Λόγω των νομικών υποχρεώσεών μας, θα πρέπει να συλλάβουμε τον πρόεδρο Πούτιν, αλλά δεν μπορούμε να το κάνουμε», είπε ο Μπέκι. Ο Όμπεντ Μπαπέλα, αναπληρωτής υπουργός, δήλωσε στο BBC πως η Νότια Αφρική σχεδιάζει να εγκρίνει νομοθεσία που θα δίνει στην Πρετόρια την επιλογή να αποφασίζει αν θα συλλαμβάνει ή όχι ηγέτες που καταζητούνται από το ΔΠΔ.
Διπλωματική ασυλία
Ωστόσο αξιωματούχος του υπουργείου Δικαιοσύνης, που μιλούσε υπό τον όρο της ανωνυμίας, δήλωσε πως δεν υπάρχει αρκετός χρόνος για την έγκριση ενός τέτοιου νόμου από τη Βουλή πριν από τη σύνοδο κορυφής. Η Νότια Αφρική εξέδωσε τη Δευτέρα διπλωματική ασυλία για όλους τους ηγέτες που θα συμμετάσχουν στη σύνοδο καθώς και σε αυτήν των υπουργών Εξωτερικών των BRICS στο Κέιπ Τάουν αυτήν την εβδομάδα.
Το υπουργείο Διεθνών Σχέσεων δήλωσε πως είναι μια κανονική διαδικασία, ωστόσο, η οποία ακολουθείται για όλες τις διεθνείς διασκέψεις στη Νότια Αφρική. «Οι ασυλίες αυτές δεν αναιρούν κανένα ένταλμα σύλληψης που μπορεί έχει εκδοθεί από οποιοδήποτε διεθνές δικαστήριο εναντίον οιουδήποτε που συμμετέχει στη διάσκεψη», δήλωσε ο εκπρόσωπος του υπουργείου, Κλέιζον Μονιέλα.
Η Νότια Αφρική είχε νωρίτερα αφήσει σαφώς να εννοηθεί ότι προτίθετο να αποσυρθεί από το ΔΠΔ μετά την αποτυχία του να συλλάβει τον πρώην πρόεδρο του Σουδάν Όμαρ αλ Μπασίρ, που καταζητείται για κατηγορίες γενοκτονίας, όταν έλαβε μέρος σε σύνοδο κορυφής της Αφρικανικής Ένωσης στο Γιοχάνεσμπουργκ το 2015. Το κυβερνών Αφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο αποφάσισε τον Δεκέμβριο ότι η Νότια Αφρική θα πρέπει να εγκαταλείψει τη διαδικασία και να προσπαθήσει να επιφέρει αλλαγές στο ΔΠΔ από μέσα.
