Aντιμέτωπη με νέα μεταναστευτική κρίση – κρίση που υποκρύπτει και σκληρή γεωπολιτική σύγκρουση – βρίσκεται η Ευρωπαϊκή Ένωση, με χιλιάδες μετανάστες να συρρέουν τα σύνορά της με τη Λευκορωσία.
Υβριδικός πόλεμος
Οι μετανάστες «πολιορκούν» επί μέρες τα πολωνικά σύνορα, με την Βαρσοβία να καταγγέλλει την Λευκορωσία ότι τους εργαλειοποιεί ασκώντας «κρατική τρομοκρατία» και εξαπολύοντας υβριδικό πόλεμο – ανάλογο με εκείνον που είχε ζήσει η Ελλάδα στην μεθόριο του Εβρου.
Η Ευρώπη παρακολουθεί τις εξελίξεις με ρητορικές εκκλήσεις και καταδίκες – επί της ουσίας, όμως, για μια ακόμη φορά αδυνατεί να δώσει κοινή και συντεταγμένη απάντηση. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ τάχθηκε χθες υπέρ της χρηματοδότησης φραχτών στα σύνορα από τα ευρωπαϊκά ταμεία – μια πρόταση όμως που φρέναρε η βάζει η Κομισιόν, πετώντας το μπαλάκι για τέτοιες πρωτοβουλίες στις κυβερνήσεις και κάνοντας λόγο για εθνικές πολιτικές, ως προς τη διαχείριση του μεταναστευτικού.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απάντησε στον Μισέλ ότι «η ΕΕ δεν πρέπει να χρηματοδοτεί φράχτες και συρματοπλέγματα στα εξωτερικά της σύνορα», ωστόσο αναγνωρίζει ότι κανείς δεν μπορεί να προβλέψει το αποτέλεσμα των συζητήσεων που έχουν ανοίξει, στο πλαίσιο της μεταναστευτικής κρίσης στα σύνορα μεταξύ Λευκορωσίας και Πολωνίας.
Από την πλευρά του, ο εκπρόσωπος της Επιτροπής για θέματα μετανάστευσης, Γιενς Ανταλμπέρ είπε ότι αυτή τη στιγμή, η θέση της Επιτροπής είναι ότι «η χρηματοδότηση της ΕΕ δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται για τη χρηματοδότηση τέτοιου είδους υποδομών (φράχτες και συρματοπλέγματα) στα σύνορα της ΕΕ».
Πρόσθεσε, ότι υπάρχουν διαδικασίες οι οποίες διασφαλίζουν στην Επιτροπή να γνωρίζει για ποιο σκοπό δαπανώνται τα ευρωπαϊκά κονδύλια σε υποδομές στα σύνορα.
«Είναι κατ’ αρχήν ευθύνη του κάθε κράτους-μέλους να σχεδιάσει τις συνοριακές υποδομές που θέλει να διαθέτει και η χρηματοδότηση της ΕΕ το υποστηρίζει. Γνωρίζουμε πού δαπανάται η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, αλλά το τι θα χρηματοδοτήσουν τα ίδια τα κράτη-μέλη εξαρτάται από τα ίδια», ανέφερε ο Γ. Ανταλμπέρ.
Ο πρωθυπουργός της Πολωνίας κατηγόρησε τη Λευκορωσία για «κρατική τρομοκρατία» στην κρίση που έχει προκληθεί από τη συρροή μεταναστών στα σύνορα, που αποτελούν επίσης το ανατολικό εξωτερικό σύνορο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
“Κρατική τρομοκρατία” καταγγέλλει η Πολωνία
«Είναι σαφές ότι αυτό που αντιμετωπίζουμε εδώ είναι η εκδήλωση κρατικής τρομοκρατίας», δήλωσε ο Πολωνός πρωθυπουργός κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ.
Ο Ματέους Μοραβιέτσκι κατήγγειλε μια «διακριτική εκδίκηση» του προέδρου της Λευκορωσίας Αλεξάντρ Λουκασένκο για την υποστήριξη της Βαρσοβίας προς τη λευκορωσική αντιπολίτευση.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να μπλοκάρει τις πτήσεις από τη Μέση Ανατολή στη Λευκορωσία για να σταματήσει η ροή μεταναστών που προσπαθούν να εισέλθουν στην ευρωπαϊκή Ένωση από τα ανατολικά εξωτερικά σύνορα, δήλωσε ο πολωνός πρωθυπουργός.
Politico: Φόβοι για συνοριακή σύγκρουση
Την ίδια ώρα, οι ευρωπαίοι υπουργοί Αμυνας εκφράζουν φόβους ότι η κρίση στα σύνορα Λευκορωσίας – Πολωνίας μπορεί να εξελιχθεί σε βίαιη σύγκρουση. Ως εξαιρετικά πιθανή χαρακτήρισε την πιθανότητα της ο Εσθονός Υπουργός Αμύνης Κάλε Λάνετ.
Τα σχόλιά του, σημειώνει το Politico, απηχούν και τις απόψεις αξιωματούχων της Αμυνας της Ελλάδας και του Ηνωμένου Βασιλείου, που όλοι τους συμφώνησαν στον υπαρκτό κίνδυνο κλιμάκωσης.
Η νέα κρίση έρχεται να προστεθεί, αναφέρει το Politico, στην αποκάλυψη, βάσει δορυφορικών φωτογραφιών, ότι η Ρωσία συγκεντρώνει στρατεύματα στα σύνορα με την Πολωνία, κάτι που ωστόσο έχει αρνηθεί η Μόσχα. Εσθονοί αξιωματούχοι λένε ότι είναι εύκολο να ενώσει κανείς τα σημεία μεταξύ των δύο γεγονότων.
Ερωτηθείς μάλιστα από το Politico ο Λάνετ ανέφερε ότι κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει μία πλήρους κλίμακας συνοριακή σύρραξη επισημαίνοντας πάντως ότι θα ήθελε να είναι πολύ προσεκτικός στα σχόλια του.
Ο ρόλος της Ρωσίας και της Τουρκίας
Η Ρωσία και η Τουρκία είναι μεταξύ των τρίτων χωρών που η ΕΕ παρακολουθεί για πιθανό ρόλο τους στη μεταφορά μεταναστών στη Λευκορωσία, σύμφωνα με τα όσα δήλωσε ο εκπρόσωπος της Κομισιόν, αρμόδιος για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Πίτερ Στάνο.
Ερωτηθείς για πιθανή εμπλοκή της Ρωσίας και της Τουρκίας στην κατάσταση με τη Λευκορωσία, ο Πίτερ Στάνο επανέλαβε την έκκληση της ΕΕ προς τη Ρωσία να χρησιμοποιήσει την επιρροή της στο καθεστώς Λουκασένκο και τους στενούς δεσμούς, που έχει μαζί του, για να το πείσει να σταματήσει αυτή την «παράνομη» και «απάνθρωπη» δραστηριότητα.
Ο Στάνο τόνισε ότι αυτό που αντιμετωπίζουμε στη Λευκορωσία είναι μια «κρατικά ενορχηστρωμένη και τεχνητά δημιουργημένη μεταναστευτική κρίση», η οποία δεν έχει καμία σχέση με το προσφυγικό κύμα που έφτασε στην Ευρώπη το 2015 και με το οποίο συχνά κάνει σύγκριση η Ρωσία.
Οι μεταναστευτικές διαδρομές
Σε ό,τι αφορά την Τουρκία, ο Πίτερ Στάνο είπε ότι η Επιτροπή βρίσκεται σε συνεχή διάλογο μαζί της για το μεταναστευτικό, τόσο την άνοιξη του 2020 σε μια παρόμοια κατάσταση, όσο και στο πλαίσιο της τρέχουσας κατάστασης με τη Λευκορωσία. Σημείωσε, επίσης, ότι το θέμα αυτό θα συζητηθεί και στο Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, στις 15 Νοεμβρίου στις Βρυξέλλες.
Τέλος, ο εκπρόσωπος της Επιτροπής ανέφερε ότι είναι πολλές οι μεταναστευτικές διαδρομές που βρίσκονται στο ραντάρ της Κομισιόν, ενώ παράλληλα συνεχίζεται η παρακολούθηση και αξιολόγηση όλων των διαθέσιμων δεδομένων.
