Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έστειλε τα πρωτόκολλα επικύρωσης για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ στο κοινοβούλιο αυτή την εβδομάδα, αλλά δεν είναι σαφές αν αυτό είναι αρκετό για να κλειδώσει την πώληση ύψους 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων για 40 νέα F-16 που επιδιώκει η Τουρκία.
Αυτό συμβαίνει επειδή οι τέσσερις βασικοί Αμερικανοί νομοθέτες που θα πρέπει να δώσουν το πράσινο φως για τα μαχητικά αεροσκάφη F-16 Block 70 στην Τουρκία εκφράζουν ανησυχίες για άλλα ζητήματα που δεν σχετίζονται με την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Οι πρόεδροι και τα τακτικά μέλη των επιτροπών εξωτερικών υποθέσεων τόσο στη Γερουσία όσο και στη Βουλή των Αντιπροσώπων μπορούν να θέτουν μονομερώς αναστολές στις πωλήσεις όπλων. Και από αυτή τη στιγμή, τουλάχιστον δύο από αυτούς δεν θα δεσμευτούν να υπογράψουν ακόμη την πώληση.
“Υπάρχουν και άλλα ζητήματα”
Ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας Μπεν Κάρντιν, δήλωσε στους δημοσιογράφους την Πέμπτη ότι είναι ευχαριστημένος που βλέπει την Τουρκία να κινείται θετικά όσον αφορά την υποψηφιότητα της Σουηδίας για το ΝΑΤΟ, σημειώνοντας ότι “είναι σαφές ότι έπρεπε να το κάνουν αυτό πριν εξετάσουμε την πώληση όπλων“. “Αλλά υπάρχουν και άλλα ζητήματα που αξιολογούμε στις πωλήσεις όπλων“, πρόσθεσε ο Κάρντιν. “Η χρήση των οπλικών συστημάτων, τα ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και οι ανησυχίες που έχουμε. Οπότε υπάρχουν και άλλα ζητήματα που θα εξετάσουμε“.
“Αλλά δεν θέλω να δώσω κανένα μήνυμα αυτή τη στιγμή, επειδή δεν έχουμε κάνει αυτές τις συζητήσεις με την κυβέρνηση“, είπε. “Θέλω πρώτα να ακούσω από τη διοίκηση“. Το ΥΠΕΞ των ΗΠΑ δεν έχει ακόμη ενημερώσει επίσημα το Κογκρέσο για την πώληση των F-16 στην Τουρκία, αλλά ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας Τζέικ Σάλιβαν δήλωσε τον Ιούλιο ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν θα προχωρήσει στη συμφωνία αφού ο Ερντογάν συμφώνησε να άρει την αναστολή της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Μηνύματα και για Αιγαίο
Εν τω μεταξύ, εκπρόσωπος του βουλευτή Γκρεγκ Μικς από τη Νέα Υόρκη, του κορυφαίου Δημοκρατικού στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων, δήλωσε ότι το μέλος της Επιτροπής “προσβλέπει στην επικύρωση της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ από το τουρκικό κοινοβούλιο, καθώς και στην παύση των επιθέσεων κατά των εταίρων των ΗΠΑ στην περιοχή, στη συνεργασία για την αντιμετώπιση των παράνομων ρωσικών οικονομικών ροών και στην αποκλιμάκωση των εντάσεων στο Αιγαίο“. “Η διαβίβαση αυτών των πρωτοκόλλων από μόνη της δεν άλλαξε τη θέση του και ελπίζει ότι θα επικυρωθούν άμεσα και θα σημειωθεί πρόοδος σε όλα αυτά τα θέματα“, δήλωσε ο εκπρόσωπος του Μικς.
Οι τουρκικές αεροπορικές επιδρομές έχουν πλήξει πολιτικές υποδομές στην υπό κουρδικό έλεγχο βορειοανατολική Συρία, κόβοντας το νερό και το ηλεκτρικό ρεύμα σε μεγάλο μέρος της περιοχής. Οι τουρκικές επιδρομές έχουν σκοτώσει τουλάχιστον 218 αμάχους, σύμφωνα με την υπό κουρδική ηγεσία διοίκηση, η οποία υποστηρίζεται από περίπου 900 Αμερικανούς στρατιώτες που σταθμεύουν στη Συρία.
Η συνεργασία με το Αζερμπαϊτζάν
Η Τουρκία ξεκίνησε την τελευταία της εκστρατεία κατά της βορειοανατολικής Συρίας νωρίτερα αυτό το μήνα, αφού μια ομάδα που συνδέεται με το PKK επιτέθηκε στο Υπουργείο Εσωτερικών στην Άγκυρα, τραυματίζοντας δύο αξιωματικούς. Η Τουρκία έχει χρησιμοποιήσει στο παρελθόν αμερικανικής κατασκευής F-16 που διαθέτει κατά τη διάρκεια προηγούμενων αεροπορικών επιδρομών της στη βορειοανατολική Συρία. Η Τουρκία στάθμευσε επίσης F-16 στο Αζερμπαϊτζάν κατά τη διάρκεια του πολέμου του 2020 με την Αρμενία για την αμφισβητούμενη περιοχή του Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Το Αζερμπαϊτζάν κέρδισε αυτόν τον πόλεμο και περισσότεροι από 100.000 Αρμένιοι εγκατέλειψαν την περιοχή τον Σεπτέμβριο, μια κίνηση που η Αρμενία έχει περιγράψει ως εθνοκάθαρση.
Ερωτηθείς σχετικά με τις ενέργειες της Τουρκίας στη Συρία και το Αζερμπαϊτζάν, ο γερουσιαστής Τζέιμς Ρις – ο κορυφαίος Ρεπουμπλικανός στην Επιτροπή Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας – δήλωσε ότι έχει ανησυχίες. Ωστόσο, πρόσθεσε, μπορεί ακόμη να δώσει το πράσινο φως για τα F-16 εάν η Τουρκία επικυρώσει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Ο Ρις δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν έχει απευθυνθεί στο Κογκρέσο από τότε που ο Ερντογάν υπέβαλε τα πρωτόκολλα επικύρωσης στο κοινοβούλιο, αλλά είπε: “Δεν νομίζω ότι χρειάζεται πραγματικά να το κάνουν, δεδομένου ότι είχαμε μακρές και λεπτομερείς συζητήσεις σχετικά με αυτό. Όλοι γνωρίζουν ποιες ήταν οι παράμετροι“.
Ο παράγοντας Μενέντεζ
Ενώ η πώληση των F-16 εξακολουθεί να κρέμεται από μια κλωστή, το σημαντικότερο εμπόδιο της Τουρκίας για τη συμφωνία δεν αποτελεί πλέον παράγοντα. Ο γερουσιαστής Μπομπ Μενέντεζ έχασε τη θέση του ως πρόεδρος της επιτροπής εξωτερικών σχέσεων μετά την αποκάλυψη από το Υπουργείο Δικαιοσύνης κατηγορίας για διαφθορά εναντίον του τον Σεπτέμβριο – τη δεύτερη της πολιτικής του καριέρας. Ως εκ τούτου, ο Μενέντεζ έχασε την εξουσία του να αναστείλει μονομερώς τις πωλήσεις όπλων. Ο Μενέντεζ είχε ορκιστεί να αναστείλει την πώληση των F-16 ακόμη και αν η Τουρκία επικυρώσει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, επικαλούμενος μια σειρά άλλων ζητημάτων.
Μία από τις πιο έντονες ανησυχίες του ήταν οι επανειλημμένες εισβολές της Τουρκίας στον εναέριο χώρο της συμμαχικής στο ΝΑΤΟ Ελλάδας και η συνεχιζόμενη κατοχή της βόρειας Κύπρου. Ο Δημοκρατικός από το Νιου Τζέρσεϊ έχει δηλώσει αθώος στις κατηγορίες που υποδεικνύουν ότι δέχθηκε δωροδοκίες από την Αίγυπτο και με τη σειρά του πίεζε τους συναδέλφους του στη Γερουσία να μην περικόψουν ή να θέσουν όρους για την αμερικανική στρατιωτική βοήθεια προς το Κάιρο. Ο Μενέντεζ παραμένει στη Γερουσία και συμμετέχει στην Επιτροπή Εξωτερικών Σχέσεων.
