Το γλυκαντικό ασπαρτάμη είναι «πιθανώς καρκινογόνο», αλλά παραμένει
ασφαλές όταν καταναλώνεται σε συγκεκριμένη ποσότητα, δήλωσαν την περασμένη
Παρασκευή δύο ομάδες που συνδέονται με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας
(ΠΟΥ).
- Οι αποφάσεις είναι το αποτέλεσμα δύο χωριστών επιτροπών εμπειρογνωμόνων
του ΠΟΥ, η μία εκ των οποίων εντοπίζει εάν υπάρχουν αποδείξεις ότι μια ουσία
είναι πιθανός κίνδυνος και η άλλη αξιολογεί πόσο πραγματικό κίνδυνο ενέχει
αυτή η ουσία.
Η ασπαρτάμη είναι ένα από τα πιο δημοφιλή γλυκαντικά στον κόσμο, που
χρησιμοποιείται ευρέως σε προϊόντα όπως αναψυκτικά διαίτης Coca-Cola, οι
τσίχλες και πολλά γλυκά και παγωτά «0%».
“Μεταξύ cola με ζάχαρη ή χωρίς να προτιμάτε το νερό”
Σε συνέντευξη Τύπου πριν από την ανακοίνωση, ο επικεφαλής διατροφής του
ΠΟΥ, Φραντσέσκο Μπράνκα, πρότεινε στους καταναλωτές που αξιολογούν την
καταλληλόλητα των ποτών να μην λαμβάνουν υπόψη ούτε την ασπαρτάμη ούτε
τα γλυκαντικά: «Εάν οι καταναλωτές πρέπει να αποφασίσουν εάν θα πάρουν κόλα με
γλυκαντικά ή με ζάχαρη, νομίζω ότι θα πρέπει να εξεταστεί μια τρίτη επιλογή,
αυτή του νερού», είπε ο Μπράνκα.
Στην πρώτη δήλωσή του για το πρόσθετο γλυκαντικό, που ανακοινώθηκε νωρίς
την Παρασκευή, ο Διεθνής Οργανισμός Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC), που
εδρεύει στη Λυών της Γαλλίας, είπε ότι η ασπαρτάμη είναι «πιθανώς
καρκινογόνα». Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν περιορισμένες ενδείξεις ότι μια
ουσία μπορεί να προκαλέσει καρκίνο. Δεν λαμβάνει υπόψη την ποσότητα που θα
πρέπει να καταναλώσει ένα άτομο για να κινδυνεύσει, κάτι που εξετάζεται από
μια ξεχωριστή επιτροπή, τη Μικτή Επιτροπή για τα Πρόσθετα Τροφίμων (JECFA)
του ΠΟΥ και του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας (FAO), με έδρα τη Γενεύη.
Πόση ασπαρτάμη μπορούμε να καταναλώνουμε ημερησίως
Αφού πραγματοποίησε τη δική της ολοκληρωμένη ανασκόπηση, η JECFA δήλωσε
την περασμένη Παρασκευή ότι δεν είχε πειστικά στοιχεία για τη βλάβη που μπορεί να
προκαλέσει η ασπαρτάμη και συνέχισε να συνιστά στους ανθρώπους να
διατηρούν τα επίπεδα κατανάλωσης ασπαρτάμης κάτω από 40 mg/kg την ημέρα.
Η JECFA έθεσε για πρώτη φορά αυτό το όριο κατανάλωσης το 1981 και οι
ρυθμιστικές αρχές σε όλο τον κόσμο συνιστούν παρόμοια επίπεδα για τους
πληθυσμούς τους.
Αρκετοί επιστήμονες που δεν σχετίζονται με τις αξιολογήσεις αυτές είπαν ότι τα
στοιχεία που συνδέουν την ασπαρτάμη με τον καρκίνο είναι αδύναμα. Οι
ενώσεις της βιομηχανίας τροφίμων και ποτών δήλωσαν ότι οι αποφάσεις έδειξαν
ότι η ασπαρτάμη ήταν ασφαλής και μια καλή επιλογή για άτομα που θέλουν να
μειώσουν τη ζάχαρη στη διατροφή τους. Ο ΠΟΥ είπε ότι σύμφωνα με τα υπάρχοντα επίπεδα κατανάλωσης, για παράδειγμα, ένα άτομο που ζυγίζει 60-70 κιλά θα πρέπει να πίνει περισσότερα από 9-14 κουτιά αναψυκτικού ημερησίως για να ξεπεράσει το όριο, με βάση τη μέση περιεκτικότητα σε ασπαρτάμη στα ποτά, δηλαδή περίπου 10 φορές περισσότερο από αυτό που καταναλώνουν οι περισσότεροι άνθρωποι.
- Ο Φραντσέσκο Μπράνκα (ΠΟΥ) δήλωσε ότι α αποτελέσματα που έχουν συλλέξει δεν υποδεικνύουν ότι η περιστασιακή κατανάλωση θα μπορούσε να αποτελέσει κίνδυνο για τους περισσότερους καταναλωτές.
Από ενδείξεις έως “περιορισμένες αποδείξεις”
Το Reuters ανέφερε για πρώτη φορά τον Ιούνιο ότι η IARC θα τοποθετούσε την
ασπαρτάμη στην ομάδα 2Β ως «πιθανό καρκινογόνο» μαζί με το εκχύλισμα
αλόης βέρα και τα παραδοσιακά ασιατικά τουρσί λαχανικά.
Η επιτροπή IARC ανακοίνωσε ότι είχε εκδώσει την απόφασή της
με βάση τρεις μελέτες που διεξήχθη σε ανθρώπους στις Ηνωμένες Πολιτείες και
την Ευρώπη που έδειξαν μια συσχέτιση μεταξύ του ηπατοκυτταρικού
καρκινώματος, μιας μορφής καρκίνου του ήπατος και της κατανάλωσης
γλυκαντικών, η πρώτη από τις οποίες δημοσιεύθηκε το 2016.
Είπε ότι περιορισμένα στοιχεία από προηγούμενες μελέτες σε ζώα ήταν επίσης
ένας παράγοντας, αν και οι εν λόγω μελέτες είναι αμφιλεγόμενες. Υπήρχαν
επίσης κάποια περιορισμένα στοιχεία ότι η ασπαρτάμη έχει κάποιες χημικές
ιδιότητες που συνδέονται με τον καρκίνο, ανέφερε η IARC.
Η Mary Schubauer-Berigan, επικεφαλής του προγράμματος IARC Monographs,
δήλωσε ότι αυτό είναι περισσότερο ένα κάλεσμα προς την ερευνητική κοινότητα
να προσπαθήσει να αποσαφηνίσει και να κατανοήσει καλύτερα τον καρκινογόνο
κίνδυνο που μπορεί ή δεν μπορεί να ενέχει η κατανάλωση ασπαρτάμης.
Επιστήμονες που δεν συνδέονται με τις ανασκοπήσεις του ΠΟΥ είπαν ότι τα
στοιχεία ότι η ασπαρτάμη προκαλεί καρκίνο ήταν αδύναμα.
“Το ευρύ κοινό δεν πρέπει να ανησυχεί”
«Η ομάδα 2Β είναι μια πιο συντηρητική ταξινόμηση όπου σχεδόν κάθε ένδειξη
καρκινογένεσης, όσο ελαττωματική κι αν είναι, θα τοποθετήσει μια χημική ουσία
σε αυτήν την κατηγορία ή παραπάνω», δήλωσε ο Paul Pharaoh, καθηγητής
επιδημιολογίας καρκίνου στο Cedars Sinai Medical Center στο Λος Άντζελες. Είπε
ότι η JECFA είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι δεν υπήρχαν “πειστικά στοιχεία”
για πρόκληση βλάβης κι ότι το ευρύ κοινό δεν πρέπει να ανησυχεί για τον κίνδυνο καρκίνου που σχετίζεται με μια χημική ουσία που ταξινομείται ως Ομάδα 2Β από την IARC.
Ο Nigel Brockton, αντιπρόεδρος έρευνας στο Αμερικανικό Ινστιτούτο Έρευνας για
τον Καρκίνο, είπε ότι αναμένει ότι η έρευνα για την ασπαρτάμη θα λάβει τη
μορφή μεγάλης έρευνας που θα εξηγεί την οποιαδήποτε πρόσληψη
ασπαρτάμης.
Ορισμένοι γιατροί εξέφρασαν την ανησυχία τους ότι η νέα ταξινόμηση του
«πιθανού καρκινογόνου» μπορεί να παρακινήσει όσους πίνουν αναψυκτικά
διαίτης να στραφούν σε ποτά με θερμιδική ζάχαρη.
Η Therese Bevers, επιστημονική διευθύντρια του Κέντρου Πρόληψης Καρκίνου στο
Πανεπιστήμιο του Τέξας, MD Anderson Cancer Center, στο Χιούστον, είπε ότι «η πιθανότητα αύξησης βάρους και παχυσαρκίας είναι πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα
και μεγαλύτερος παράγοντας κινδύνου από την ασπαρτάμη».
Το συμπέρασμα του ΠΟΥ «επιβεβαιώνει για άλλη μια φορά ότι η ασπαρτάμη
είναι ασφαλής», δήλωσε η Κέιτ Λόατμαν, διευθύντρια του Διεθνούς Συμβουλίου
Ενώσεων Ποτών, που εδρεύει στην Ουάσιγκτον.
Η Frances Hunt-Wood, γενική γραμματέας του Διεθνούς Συλλόγου Γλυκαντικών
που εδρεύει στις Βρυξέλλες, υποστήριξε ότι η ασπαρτάμη, όπως όλα τα
γλυκαντικά χαμηλών θερμίδων/χωρίς θερμίδες, όταν χρησιμοποιούνται ως
μέρος μιας ισορροπημένης διατροφής, προσφέρουν στους καταναλωτές την
επιλογή να μειώσουν την πρόσληψη ζάχαρης, έναν εξαιρετικά κρίσιμο στόχο για τη δημόσια υγεία
ΠΗΓΗ: NYT (Jennifer Rigby)
