Η πρόταση του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν για κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία με στόχο το πάγωμα του πολέμου απορρίφθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες μετά από επαφές μεταξύ μεσαζόντων, σύμφωνα με ρεπορτάζ του Reuters, που επικαλείται ρωσικές πηγές με γνώση των συζητήσεων.
Η αποτυχία της προσέγγισης του Πούτιν εγκαινιάζει ένα τρίτο έτος της πιο θανατηφόρας σύγκρουσης στην Ευρώπη από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και καταδεικνύει πόσο μακριά παραμένουν οι δύο μεγαλύτερες πυρηνικές δυνάμεις του κόσμου. Αμερικανική πηγή διέψευσε ότι υπήρξε οποιαδήποτε επίσημη επαφή και δήλωσε ότι η Ουάσινγκτον δεν θα συμμετάσχει σε συνομιλίες που δεν αφορούν την Ουκρανία. Ο Πούτιν έστειλε μηνύματα στην Ουάσινγκτον το 2023 δημοσίως και ιδιωτικά μέσω μεσαζόντων, μεταξύ άλλων μέσω των Αράβων εταίρων της Μόσχας στη Μέση Ανατολή και άλλων, ότι ήταν έτοιμος να εξετάσει το ενδεχόμενο κατάπαυσης του πυρός στην Ουκρανία, ανέφεραν οι ρωσικές πηγές.
“Όλα κατέρρευσαν με τους Αμερικανούς”
Ο Πούτιν πρότεινε να παγώσει η σύγκρουση στις σημερινές γραμμές και δεν ήταν πρόθυμος να παραχωρήσει οποιοδήποτε από τα ουκρανικά εδάφη που ελέγχονται από τη Ρωσία, αλλά το μήνυμα προσέφερε αυτό που ορισμένοι στο Κρεμλίνο θεωρούσαν ως τον καλύτερο δρόμο προς μια κάποιου είδους ειρήνη. “Οι επαφές με τους Αμερικανούς δεν κατέληξαν πουθενά“, δήλωσε στο Reuters ανώτερη ρωσική πηγή με γνώση των συζητήσεων που πραγματοποιήθηκαν στα τέλη του 2023 και στις αρχές του 2024 υπό τον όρο της ανωνυμίας. Μια δεύτερη ρωσική πηγή δήλωσε ότι οι Αμερικανοί είπαν στη Μόσχα, μέσω μεσαζόντων, ότι δεν θα συζητούσαν μια πιθανή κατάπαυση του πυρός χωρίς τη συμμετοχή της Ουκρανίας και έτσι οι επαφές κατέληξαν σε αποτυχία.
Μια τρίτη πηγή με γνώση των συζητήσεων δήλωσε: “Όλα κατέρρευσαν με τους Αμερικανούς“. Η πηγή είπε ότι οι Αμερικανοί δεν ήθελαν να πιέσουν την Ουκρανία. Η έκταση των επαφών – και η αποτυχία τους – δεν έχει αναφερθεί προηγουμένως. Έρχεται την ώρα που ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν πιέζει εδώ και μήνες το Κογκρέσο να εγκρίνει περισσότερη βοήθεια για την Ουκρανία, αλλά έχει αντιμετωπίσει αντιδράσεις από συμμάχους του επικρατέστερου υποψήφιου για την προεδρία των Ρεπουμπλικανών Ντόναλντ Τραμπ.
Καμία παρασκηνιακή συζήτηση
Ο Πούτιν έστειλε χιλιάδες στρατεύματα στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, προκαλώντας έναν πόλεμο πλήρους κλίμακας μετά από οκτώ χρόνια συγκρούσεων στην ανατολική Ουκρανία μεταξύ των ουκρανικών δυνάμεων από τη μία πλευρά και των φιλορώσων Ουκρανών και Ρώσων πληρεξουσίων από την άλλη. Η Ουκρανία λέει ότι μάχεται για την ύπαρξή της και η Δύση θεωρεί την εισβολή του Πούτιν ως μια αυτοκρατορικού τύπου αρπαγή γης που αμφισβητεί τη διεθνή τάξη μετά τον Ψυχρό Πόλεμο. Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι λέει ότι δεν θα δεχτεί ποτέ τον έλεγχο της Ρωσίας επί ουκρανικών εδαφών.
Αμερικανός αξιωματούχος, που μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν εμπλακεί σε καμία παρασκηνιακή συζήτηση με τη Ρωσία και ότι η Ουάσινγκτον ήταν συνεπής στο να μην κάνει κάτι πίσω από την πλάτη της Ουκρανίας. Ο Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε ότι φαίνεται να έχουν γίνει ανεπίσημες συζητήσεις “Track II” μεταξύ Ρώσων που δεν ανήκουν στην κυβέρνηση, αλλά ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν συμμετείχαν σε αυτές. Επίσης, είπε ότι η πρόταση του Πούτιν ήταν αμετάβλητη από τις προηγούμενες απαιτήσεις της Ρωσίας να κρατήσει το ουκρανικό έδαφος.
Οι επαφές
Ο αξιωματούχος άφησε να εννοηθεί ότι φαίνεται να υπάρχει απογοήτευση στη Μόσχα για το γεγονός ότι η Ουάσινγκτον είχε επανειλημμένα αρνηθεί να την αποδεχθεί. Ο Πούτιν δήλωσε την περασμένη εβδομάδα στον αμερικανό παρουσιαστή talk-show Τάκερ Κάρλσον ότι η Ρωσία είναι έτοιμη για “διάλογο“. Όσον αφορά στο “ναυάγιο” της προσέγγισης, οι μεσάζοντες συναντήθηκαν στην Τουρκία στα τέλη του 2023, σύμφωνα με τρεις ρωσικές πηγές. Μια τέταρτη διπλωματική πηγή δήλωσε ότι υπήρξαν ανεπίσημες επαφές Ρωσίας-ΗΠΑ μέσω μεσαζόντων με πρωτοβουλία της Ρωσίας, αλλά φαίνεται ότι δεν κατέληξαν σε τίποτα.
Ο Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε ότι δεν γνώριζε για ανεπίσημες επαφές μέσω μεσαζόντων. Σύμφωνα με τρεις ρωσικές πηγές, το σήμα του Πούτιν μεταβιβάστηκε στην Ουάσιγκτον, όπου συναντήθηκαν κορυφαίοι Αμερικανοί αξιωματούχοι, μεταξύ των οποίων ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου Τζέικ Σάλιβαν, ο διευθυντής της CIA Μπιλ Μπερνς και ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν. Η ιδέα ήταν ότι ο Σάλιβαν θα μιλούσε με τον σύμβουλο εξωτερικής πολιτικής του Πούτιν, τον Γιούρι Ουσακόφ, και θα καθόριζε τα επόμενα βήματα, ανέφερε μία από τις ρωσικές πηγές.
Απογοήτευση στη Μόσχα
Αλλά όταν ήρθε το τηλεφώνημα τον Ιανουάριο, ο Σάλιβαν είπε στον Ουσακόφ ότι η Ουάσινγκτον ήταν πρόθυμη να μιλήσει για άλλες πτυχές της σχέσης, αλλά δεν θα μιλούσε για κατάπαυση του πυρός χωρίς την Ουκρανία, δήλωσε μία από τις ρωσικές πηγές. Ο Αμερικανός αξιωματούχος αρνήθηκε να αναφερθεί σε λεπτομέρειες σχετικά με τα υποτιθέμενα τηλεφωνήματα του Σάλιβαν ή αν πραγματοποιήθηκε μια τέτοια συζήτηση με τον Ουσακόφ. Ρωσική πηγή εξέφρασε την απογοήτευσή της προς τις Ηνωμένες Πολιτείες για την επιμονή της Ουάσινγκτον να μην ωθήσει την Ουκρανία προς συνομιλίες, δεδομένου ότι βοηθά στη χρηματοδότηση του πολέμου.
“Ο Πούτιν είπε: “Ήξερα ότι δεν θα έκαναν τίποτα”“, δήλωσε άλλη από τις ρωσικές πηγές. “Έκοψαν τη ρίζα των επαφών που χρειάστηκαν δύο μήνες για να δημιουργηθεί“. Μια άλλη ρωσική πηγή δήλωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν φαίνεται να πιστεύουν ότι ο Πούτιν ήταν ειλικρινής. “Οι Αμερικανοί δεν πίστευαν ότι ο Πούτιν ήταν ειλικρινής για μια κατάπαυση του πυρός – αλλά ήταν και είναι έτοιμος να συζητήσει μια κατάπαυση του πυρός. Αλλά εξίσου ο Πούτιν είναι επίσης έτοιμος να πολεμήσει για όσο χρειαστεί – και η Ρωσία μπορεί να πολεμήσει για όσο χρειαστεί“, δήλωσε η ρωσική πηγή. Το Κρεμλίνο βλέπει λίγο νόημα σε περαιτέρω επαφές με τις Ηνωμένες Πολιτείες για το θέμα, είπαν οι ρωσικές πηγές, οπότε ο πόλεμος θα συνεχιστεί.
