Σε μια εξαιρετικά επικίνδυνη καμπή μπαίνει η ουκρανική κρίση καθώς η Μόσχα προχώρησε σε προσάρτηση περιοχών υπό ρωσική κατοχή στην Ουκρανία και το Κίεβο απάντησε ζητώντας fast track ένταξη στο ΝΑΤΟ.
Φιέστα και απειλές
Πρωτεύοντα ρόλο στη νέα κλιμάκωση της κρίσης έπαιξε η απόφαση του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν να προχωρήσει άμεσα στην υπογραφή των πρωτοκόλλων προσάρτησης του Ντόνετσκ, του Λουχάνσκ, της Ζαπορίζια και της Χερσώνας στη Ρωσία, σε μια πραγματική φιέστα στο Κρεμλίνο.
Στη διάρκεια της τελετής υπογραφής των πρωτοκόλλων, ο Πούτιν επανέλαβε την επιχειρηματολογία της Μόσχας σχετικά με την απόφαση αυτή, αναφερόμενος στα δημοψηφίσματα που πραγματοποιήθηκαν στις περιοχές αυτές και λέγοντας ότι “είναι δικαίωμά τους, αναφαίρετο δικαίωμά τους, το οποίο κατοχυρώνεται στο πρώτο άρθρο του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, το οποίο μιλά ευθέως για την αρχή των ίσων δικαιωμάτων και της αυτοδιάθεσης των λαών. Επαναλαμβάνω, αυτό είναι αναφαίρετο δικαίωμα, βασίζεται στην ιστορική ενότητα, την οποία κατέκτησαν οι γενιές των προγόνων μας, αυτοί που από την αρχή της αρχαίας Ρωσίας για αιώνες την δημιούργησαν, υπερασπίστηκαν τη Ρωσία”.
Ο Πούτιν, σε πανηγυρικό τόνο υπογράμμισε ότι “θέλω να με ακούσουν οι αρχές του Κιέβου και οι πραγματικοί αφέντες τους στη Δύση: οι άνθρωποι στο Ντόνετσκ, στο Λουχάνσκ, στο Χερσώνα και στη Ζαπορίζια γίνονται πολίτες μας. Για πάντα! Οι άνθρωποι ψήφισαν για το κοινό μας μέλλον”, προσθέτοντας ότι”η Ρωσία δεν θα προδώσει ποτέ τους κατοίκους των περιοχών Ντονέτσκ, Λουχάνσκ, Ζαπορίζια και Χερσώνας. Θα υπερασπιστούμε τη γη μας με όλες τις δυνάμεις και τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας, θα κάνουμε τα πάντα για να εξασφαλίσουμε την ασφαλή ζωή του λαού μας. Αυτή είναι η μεγάλη απελευθερωτική αποστολή του λαού μας”.
Επίθεση σε ΗΠΑ και ΕΕ
Σε πολύ υψηλούς τόνους, ο Πούτιν εξαπέλυσε δριμεία επίθεση σε ΗΠΑ και ΕΕ, λέγοντας ότι “η Δύση ψάχνει μια νέα ευκαιρία για να αποδυναμώσει και να καταστρέψει τη Ρωσία. Υπάρχει όμως μια τόσο σπουδαία χώρα και αυτό δεν το υπολογίζουν. Η Δύση θέλει να κάνει τη Ρωσία μια αποικία, αλλά εμεις θα προστατεύσουμε τα δικαιώματά μας. Η ρωσοφοβία της Δύσης είναι ρατσιστική. Είναι σημαντικό για τη Δύση οι χώρες να παραδώσουν την κυριαρχία τους για χάρη των ΗΠΑ”.
Μάλιστα, επιχείρησε να ενισχύσει την επιχειρηματολογία του, λέγοντας ότι «οι υποσχέσεις τους για μη επέκταση του ΝΑΤΟ ήταν ένα ψέμα. Κάνουν υβριδικό πόλεμο εναντίον μας, θέλουν να διαλύσουν τον πολιτισμό μας. Οι ΗΠΑ είναι αυτές που κυριαρχούν σε Γερμανία, Κορέα και Ιαπωνία, ωστόσο μετά μιλούν για ίσα δικαιώματα. Οι ΗΠΑ είναι εκείνες που καταστρέφουν τις ευρωπαϊκές υποδομές ενέργειας. Οι ΗΠΑ πίστεψαν πως με τις κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας, θα μπορέσουν να φτιάξουν τον κόσμο. Οι ΗΠΑ οδηγούν την Ευρώπη μακριά από τις ρωσικές πηγές ενέργειας και, κατά συνέπεια, στην αποβιομηχανοποίησή της”.
Κάλεσμα για… διαπραγματεύσεις
Απαντώντας σε όσους τον κατηγορούν ότι έχει όνειρα… αυτοκρατορίας, ο Πούτιν τόνισε χαρακτηριστικά ότι “δεν υπάρχει Σοβιετική Ένωση. Δεν μπορούμε να επιστρέψουμε πίσω. Ναι, και η Ρωσία σήμερα δεν το χρειάζεται πια. Δεν προσπαθούμε γι’ αυτό. Αλλά δεν υπάρχει τίποτα ισχυρότερο από την αποφασιστικότητα εκατομμυρίων ανθρώπων που, με τον πολιτισμό, την πίστη, τις παραδόσεις, τη γλώσσα τους, θεωρούν τους εαυτούς τους μέρος της Ρωσίας”.
Παρά ταύτα, ο Ρώσος πρόεδρος ζήτησε εκ νέου συνομιλίες με το Κίεβο για την κατάπαυση του πυρός, υπογραμμίζοντας ότι “είμαστε έτοιμοι για συζητήσεις με την Ουκρανία. Καλούμε το καθεστώς του Κιέβου να σταματήσει αμέσως όλες τις εχθροπραξίες, τον πόλεμο που εξαπέλυσε το 2014 και να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Το Κίεβο πρέπει να σεβαστεί την επιλογή των πολιτών σε Λουχάνσκ, Ντονέτσκ, Ζαπορίζια και Χερσώνα. Αυτός είναι ο μόνος δρόμος για τη ειρήνη”.
Η απάντηση Ζελένσκι
Μπροστά στην προσπάθεια της Ρωσίας να δημιουργήσει τετελεσμένα, η απάντηση της Ουκρανίας ήταν άμεση, καθώς ο πρόεδρος της χώρας, Βολοντιμιρ Ζελένσκι, ανακοίνωσε ότι το Κίεβο ζητά να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ και μάλιστα με ταχεία διαδικασία. “Υιοθετούμε ένα αποφασιστικό μέτρο υπογράφοντας την υποψηφιότητα της Ουκρανίας για την εσπευσμένη προσχώρησή της στο ΝΑΤΟ”, είπε ο Ουκρανός πρόεδρος.
“De facto διανύσαμε ήδη την πορεία μας στο ΝΑΤΟ. De facto έχουμε ήδη αποδείξει τη συμβατότητα με τις προδιαγραφές της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας. (Οι προδιαγραφές) αυτές είναι ρεαλιστικές για την Ουκρανία, είναι πραγματικές στο πεδίο της μάχης και από όλες τις απόψεις της συνεργασίας μας. Εμπιστευόμαστε ο ένας τον άλλον, υπερασπιζόμαστε ο ένας τον άλλον. Αυτή είναι η Βορειοατλαντική ‘Ενωση. De facto. Σήμερα η Ουκρανία θα υποβάλλει αίτημα για να το κάνει αυτό De jure. Σύμφωνα με την διαδικασία, η οποία θα ανταποκρίνεται στον ρόλο μας για την υπεράσπιση ολόκληρης της συμμαχίας. Σε ταχεία προσχώρηση. Κάνουμε το δικό μας συγκεκριμένο βήμα υπογράφοντας το αίτημα της Ουκρανίας για ένταξη με ταχεία διαδικασία στο ΝΑΤΟ”, τονισε στο μήνυμα του ο Ζελένσκι.
“Το ΝΑΤΟ δεν αποτελεί μέρος της σύγκρουσης”
Πάντως η πρώτη αντίδραση της Δύσης στη κίνηση Ζελένσκι ήταν μάλλον αμήχανη, με τον γ.γ. του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ να δηλώνει ότι η συμμαχία δεν αποτελεί μέρος της σύγκρουσης αν και επανέλαβε ότι στηρίζει αταλάντευτα την ανεξαρτησία, την εθνική κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας και θα συνεχίσει να στηρίζει τη χώρα καθώς αμύνεται απέναντι στη Ρωσία. “Αν αφήσουμε τον Πούτιν να κερδίσει στην Ουκρανία, θα είναι καταστροφικό για την Ουκρανία και επικίνδυνο για εμάς”, πρόσθεσε.
Ταυτόχρονα υπογράμμισε ότι “το NATO υποστηρίζει το δικαίωμα όλων των χωρών να υποβάλλουν αιτήσεις ένταξης στη Συμμαχία και κρατάει πάντα την πόρτα ανοιχτή στην Ουκρανία, όπως έχουμε δηλώσει και στο παρελθόν. […] Υποστηρίζουμε το δικαίωμα της Ουκρανίας να καθορίζει το δικό της μονοπάτι. Η στόχευσή μας τώρα είναι να παράσχουμε στήριξη στην Ουκρανία, για ν’ αποκρούσει τη βάρβαρη επίθεση της Ρωσίας” είπε προσθέτοντας ότι οι Σύμμαχοι έχουν δηλώσει και έχουν αποδείξει την υποστήριξή τους στην Ουκρανία και όλοι μαζί θα αποφασίσουν την πορεία της χώρας προς την ένταξη, όπως έκαναν με τη Σουηδία και τη Φινλανδία στη Σύνοδο Κορυφής του NATO στη Μαδρίτη.
Πάντως ο Στόλτενμπεργκ τόνισε ότι “η Ουκρανία έχει το δικαίωμα να ξαναπάρει δια της βίας αυτά τα κατεχόμενα εδάφη και θα την στηρίξουμε ώστε να συνεχίσει να απελευθερώνει αυτά τα εδάφη. Αυτές οι περιοχές είναι Ουκρανία, όπως και η Κριμαία είναι Ουκρανία. Επισήμανε, δε, ότι “παρακολουθούμε στενά τι κάνει η Ρωσία (…) και της διαμηνύσαμε με σαφήνεια ότι θα υπάρξουν σοβαρές συνέπειες αν χρησιμοποιηθούν πυρηνικά όπλα εναντίον της Ουκρανίας.
Η Δύση καταδικάζει, ο Μπάιντεν προειδοποιεί
Μετά την ανακοίνωση της προσάρτησης των τεσσάρων περιοχών της Ουκρανίας από το Κρεμλίνο, η αντίδραση της Δύσης ήταν ενιαία και ομόφωνη, μη αναγνωριζοντας την κίνηση αυτή και επισημαίνοντας ότι η Μόσχα παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο.
Μάλιστα ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, σε πολύ σκληρό ύφος, ξεκαθάρισε ότι η προσάρτηση ουκρανικών εδαφών από τη Ρωσία είναι μια ένδειξη ότι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν αντιμετωπίζει δυσκολίες στον πόλεμο και προειδοποίησε τη Μόσχα ότι οι ΗΠΑ θα υπερασπιστούν “κάθε εκατοστό” του εδάφους των χωρών μελών του ΝΑΤΟ. Ο Μπάιντεν τόνισε ότι ο ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους δεν θα επιτρέψουν να τους «εκφοβίζει» ο Πούτιν. “Η Αμερική και οι σύμμαχοί της είναι έτοιμοι (…) να υπερασπιστούν κάθε εκατοστό εδάφους του ΝΑΤΟ”, είπε.
