Καθώς οι μισθοφόροι της Βάγκνερ προχωρούσαν προς τη Μόσχα κατά την απόπειρα ανταρσίας στα τέλη Ιουνίου, οι αρχές στη Συρία και οι Ρώσοι στρατιωτικοί διοικητές έλαβαν μια σειρά από γρήγορα μέτρα κατά των τοπικών πρακτόρων της μισθοφορικής οργάνωσης για να αποτρέψουν την εξάπλωση της εξέγερσης, αποκαλύπτει το Reuters, επικαλούμενο έξι πηγές που γνωρίζουν το θέμα.
- Η καταστολή που δεν είχε αναφερθεί προηγουμένως περιελάμβανε τον αποκλεισμό τηλεφωνικών γραμμών, την κλήση περίπου δώδεκα διοικητών της Βάγκνερ σε ρωσική στρατιωτική βάση και την εντολή στους μισθοφόρους μαχητές να υπογράψουν νέα συμβόλαια με το ρωσικό υπουργείο Άμυνας ή να εγκαταλείψουν αμέσως τη Συρία, σύμφωνα με τις πηγές, οι οποίες περιλαμβάνουν αξιωματούχους της συριακής ασφάλειας, πηγές που βρίσκονται κοντά σε ρωσικές δυνάμεις και περιφερειακούς αξιωματούχους.
Όπως όλα δείχνουν, οι συριακές αρχές κινήθηκαν γρήγορα για να θέσουν υπό έλεγχο τις μισθοφορικές δυνάμεις, ανησυχώντας ότι ο βασικός στρατιωτικός εταίρος τους, η Ρωσία, είχε αποσπαστεί από τα γεγονότα στην πατρίδα της, σύμφωνα με δύο συριακές πηγές που ήταν ενήμερες για το θέμα.
«Ο ρόλος της Βάγκνερ έχει τελειώσει»
«Ο ρόλος της Βάγκνερ στη Συρία έχει τελειώσει», δήλωσε ο Ναουάρ Σαμπάν, ερευνητής στο Κέντρο Στρατηγικών Μελετών Omran, μια ανεξάρτητη ερευνητική ομάδα με έδρα την Κωνσταντινούπολη που επικεντρώνεται στη Συρία. «Δεδομένων των γεγονότων, η σχέση τους με το συριακό υπουργείο Άμυνας έχει πλέον τελειώσει».
Η Δαμασκός δεν έχει σχολιάσει δημοσίως την ανταρσία της Βάγκνερ στις 23-24 Ιουνίου, κατά την οποία το αφεντικό των μισθοφόρων, ο Γεβγκένι Πριγκόζιν, διέταξε τους άνδρες του που πολεμούσαν για λογαριασμό της Ρωσίας στην Ουκρανία να προελάσουν προς τη Μόσχα, πριν τελικά καταλήξουμε σε μια επίτευξη συμφωνίας με τη διαμεσολάβηση της Λευκορωσίας.
Φόβοι για διατάραξη της ρωσικής παρουσίας στη Συρία
Ωστόσο, ανώτεροι αξιωματούχοι του συριακού στρατού και των μυστικών υπηρεσιών εξέφρασαν κατ’ ιδίαν την ανησυχία τους καθώς παρακολουθούσαν την εξέλιξη των γεγονότων ότι η ανταρσία θα μπορούσε να διαταράξει τη ρωσική στρατιωτική παρουσία στην οποία βασίζονταν για τόσο πολύ καιρό, σύμφωνα με έναν ανώτερο αξιωματικό της συριακής Δημοκρατικής Φρουράς και μια συριακή πηγή που ενημερώθηκε για τις εξελίξεις.
Η παρουσία της μισθοφορικής ομάδας στη Συρία είναι σχετικά μικρή, μεταξύ 250 και 450 ατόμων, ή περίπου το ένα δέκατο της εκτιμώμενης ρωσικής στρατιωτικής δύναμης, δήλωσαν οι δύο συριακές πηγές. Πάντως, δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία σχετικά με τη στελέχωση, η οποία ποικίλλει με την πάροδο του χρόνου.
Η Ρωσία ανέπτυξε τις στρατιωτικές της δυνάμεις και, κυρίως, την αεροπορική της δύναμη στη Συρία το 2015, βοηθώντας τον πρόεδρο Μπασάρ αλ Άσαντ να αποκρούσει τους αντάρτες που είχαν πρόθεση να τον ανατρέψουν.
Η Βάγκνερ συμμετέχει έκτοτε σε πολεμικές αποστολές και στην ασφάλεια πετρελαϊκών εγκαταστάσεων στη Συρία, ενώ οι πρώτοι ύποπτοι θάνατοι της Βάγκνερ εκεί αναφέρθηκαν ήδη από το 2015.
Η κίνηση της Ρωσίας στη Συρία μετά την ανταρσία
Για χρόνια, η Μόσχα αρνιόταν οποιαδήποτε σχέση με τη Βάγκνερ, αλλά η ομάδα έπαιξε ρόλο στον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία. Ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωσε μετά την ανταρσία ότι η κυβέρνησή του χρηματοδοτεί την ομάδα.
Αφού ο Πριγκόζιν ανακοίνωσε την εξέγερσή του, μια ομάδα Ρώσων στρατιωτικών στάλθηκε γρήγορα στη Συρία για να πάρουν τον έλεγχο της κατάστασης από τη Βάγκνερ εκεί, σύμφωνα με μια περιφερειακή στρατιωτική πηγή κοντά στη Δαμασκό και δύο συριακές πηγές με γνώση των γεγονότων, οι οποίες δεν έδωσαν περισσότερες λεπτομέρειες, αναφέρει το Reuters.
Οι στρατιωτικές υπηρεσίες πληροφοριών της Συρίας έκοψαν τις γραμμές σταθερής τηλεφωνίας και τις συνδέσεις διαδικτύου κατά τη διάρκεια της νύχτας της Παρασκευής 23 Ιουνίου από τις περιοχές όπου είχαν αναπτυχθεί οι ρωσικές δυνάμεις της Βάγκνερ για να τους εμποδίσουν να επικοινωνήσουν μεταξύ τους, με τη Βάγκνερ στη Ρωσία, ακόμη και με συγγενείς στην πατρίδα τους, ανέφεραν οι τρεις πηγές.
Μέχρι το πρωί του Σαββάτου 24 Ιουνίου, οι συριακές στρατιωτικές μυστικές υπηρεσίες και οι Ρώσοι αξιωματούχοι της άμυνας συντονίζονταν στενά για να απομονώσουν και να ελέγξουν τους πράκτορες της Βάγκνερ.
Περίπου δώδεκα αξιωματικοί της Βάγκνερ που είχαν αναπτυχθεί στην κεντρική επαρχία Χομς της Συρίας και σε άλλες περιοχές κλήθηκαν στην επιχειρησιακή βάση της Ρωσίας στο Hmeimim στη δυτική επαρχία Λατάκεια, σύμφωνα με τον αξιωματικό της Ρεπουμπλικανικής
Φρουράς και μία από τις συριακές πηγές που ενημερώθηκαν για τις εξελίξεις. Ο αξιωματικός είπε ότι αυτό συνέβη «τις πρώτες ώρες της ανταρσίας».
Νέα συμβόλαια ή πτήσεις επιστροφής
Μέχρι τις 24 Ιουνίου, οι μαχητές της Βάγκνερ στη Συρία κλήθηκαν να υπογράψουν νέα συμβόλαια με τα οποία θα αναφέρονται απευθείας στο υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας, ανέφερε πηγή με γνώση των αποστολών της Βάγκνερ και δύο άλλες πηγές με γνώση των γεγονότων. Η αμοιβή τους μειώθηκε επίσης, δήλωσαν οι τρεις αυτές πηγές.
Εκείνοι που αρνήθηκαν τους όρους αποχώρησαν με ρωσικά αεροσκάφη Ilyushin τις επόμενες ημέρες, είπαν δύο από αυτές τις πηγές. Η μία είπε ότι ο αριθμός τους ήταν «σε δεκάδες», προκαλώντας έκπληξη στους Σύρους αξιωματούχους που ανέμεναν ότι περισσότεροι θα αρνούνταν και θα πήγαιναν στην εξορία.
Μεταξύ 25 και 27 Ιουνίου, τα δεδομένα παρακολούθησης πτήσεων από το Flightradar24 δείχνουν τουλάχιστον τρία ταξίδια με ρωσικό αεροσκάφος Ilyushin μεταξύ της Λατάκειας, της Συρίας και του Μπαμάκο, της πρωτεύουσας του δυτικοαφρικανικού κράτους του Μάλι, όπου η Βάγκνερ έχει επίσης επιχειρήσεις. Το Reuters δεν μπόρεσε να διαπιστώσει αν στις πτήσεις αυτές επέβαινε προσωπικό της Βάγκνερ.
Οι αρχές του Μάλι δεν απάντησαν σε αίτημα σχολιασμού σχετικά με τις πτήσεις και το κατά πόσον μαχητές της Βάγκνερ είχαν μεταφερθεί από τη Συρία στο Μάλι.
Η Βάγκνερ είχε ήδη αποσύρει πολλούς έμπειρους Ρώσους μαχητές από τη Συρία πέρυσι για να πολεμήσουν στην Ουκρανία μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας, σύμφωνα με Σύρους αναλυτές και έναν απόστρατο Σύρο στρατιωτικό που γνωρίζει τις δραστηριότητες της Βάγκνερ.
Σε αντίθεση με τις άλλες επιχειρήσεις του στην Αφρική, όπου η παρουσία της Βάγκνερ είναι μεγαλύτερη και όχι υποταγμένη στον ρωσικό στρατό, ο ρόλος του στον πόλεμο της Συρίας πέρασε αρχικά απαρατήρητος, καθώς η ρωσική αεροπορική δύναμη γύρισε την πλάστιγγα της σύγκρουσης.
Λεπτομέρειες για την παρουσία της προέκυψαν σταδιακά, ιδίως το 2018, όταν εκατοντάδες μαχητές της Βάγκνερ σκοτώθηκαν σε μια σύγκρουση με τις αμερικανικές δυνάμεις κοντά στη συριακή πόλη Ντέιρ αλ-Ζορ, δήλωσαν τότε πηγές στο Reuters.
Στον απόηχο της εξέγερσης της Βάγκνερ, η ηγεσία της Συρίας έσπευσε να επαναλάβει δημοσίως τη σημασία της στρατιωτικής συμμαχίας της με τη Ρωσία.
