Καθοριστικός θα αποδειχθεί ο μήνας Μάρτιος για την πορεία των επιτοκίων και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Τόσο η ΕΚΤ όσο και η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) θα αποφασίσουν την πορεία των επιτοκίων τους με βάση πάντα τα στοιχεία του πληθωρισμού.
Η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ έχει τονίσει ότι οι κινήσεις της Κεντρικής Τράπεζας του ευρώ θα καθοριστούν από τη ροή των στοιχείων του πληθωρισμού. Αν, λοιπόν, τα νεότερα στοιχεία δείξουν ότι η πορεία είναι καθαρά πτωτική προς το μεσοπρόθεσμο στόχο του 2%, τότε το συμβούλιο νομισματικής πολιτικής μπορεί να συζητήσει τη μείωση των επιτοκίων από τον Ιούνιο. Αν όμως ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη αυξηθεί τότε τα πράγματα αλλάζουν και η μείωση μπορεί να καθυστερήσει.
Σημαντικό ρόλο παίζει και το ζήτημα της αύξησης των διεθνών τιμών του πετρελαίου καθώς ο ΟΠΕΚ – ο οποίος έχει αποφασίσει περικοπή της παραγωγής – κατηγορεί τη Δύση για το συγεκριμένο ζήτημα, αφού οι δυτικές κυβερνήσεις ανέβαλαν τις απαραίτητες επενδύσεις ώστε η παραγωγή να μπορεί να καλύψει τη ζήτηση.
Το γεγονός αυτό όμως είναι πιθανό να αλλάξει την απόφαση για τη χάραξη της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ.
Ματιές στη Fed
Εκτός από το μέγεθος του πληθωρισμού και το ενεργειακό ζήτημα – το οποίο επηρεάζει τον δομικό πληθωρισμό – η ΕΚΤ κοιτάει και προς τη μεριά της Fed που έχει υψηλότερα επιτόκια (φτάνουν το 5,-5,5% έναντι 4-4,5% στην Ευρωζώνη) και οριακά υψηλότερο πληθωρισμό αλλά δεν βιάζεται να προχωρήσει σε μείωση επιτοκίων. Η στάση της Fed απασχολεί, καθώς η ΕΚΤ σίγουρα δεν θέλει αναταράξεις στην ισοτιμία του ευρώ από την ενίσχυση του δολαρίου αν η ΕΚΤ κάνει το πρώτο βήμα στη μείωση των επιτοκίων της.
Πάντως αν ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη αρχίσει να αυξάνεται, από το 2,6% που έφτασε τον Φεβρουάριο, θα “πάρουν το τιμόνι” τα λεγόμενα “γεράκια” που επιμένουν ότι η μείωση των επιτοκίων πρέπει να ξεκινήσει με πολύ προσοχή αφού ο πληθωρισμός δεν έχει δώσει “εγγυήσεις σταθεροποίησης” κοντά στο 2%.
Επίσης, επιμένουν ότι οι όποιες κινήσεις πρέπει να είναι πολύ ήπιες τουλάχιστον μέχρι και το τέλος του 2024, διαμηνύουν.
Οι κίνδυνοι
Από την άλλη βέβαια, έχουμε και τα λεγόμενα “περιστέρια” της ΕΚΤ που ζητούν την έναρξη της μείωσης των επιτοκίων όσο το δυνατόν νωρίτερα, επισημαίνοντας και τους κινδύνους που επιφέρει η εμμονή στη σφικτή νομισματική πολιτικη.
O Γάλλος Κεντρικός Τραπεζίτης Φρανσουά Βιλερουά αναφέρθηκε πολύ πρόσφατα στην ανάγκη χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής για να ξεφύγει η Ευρωζώνη από την οικονομική στασιμότητα. “Δεν έχει τόση σημασία αν θα γίνει τον Απρίλιο ή τον Ιούνιο”, τόνισε ο κ. Βιλερουά για να προσθέσει αμέσως μετά: “Η πεποίθησή μου είναι ότι θα πρέπει να πρέπει να γίνει την άνοιξη και ανεξάρτητα από την πολιτική που θα ακολουθήσει η Fed”.
Στο ίδιο πνεύμα ο Ιταλός Κεντρικός Τραπεζίτης Φάβιο Πανέττα, ο οποίος τόνισε ότι η σημερινή σφικτή νομισματική πολιτική συμπιέζει τη ζήτηση.
Η θέση του Γιάννη Στουρνάρα
Στην ίδια ομάδα βρίσκεται και ο Έλληνας Κεντρικός Τραπεζίτης κ. Γιάννης Στουρνάρας, ο οποίος έχει δηλώσει ότι η Ευρωζώνη υπό τις παρούσες συνθήκες είναι σε στατσιμοπληθωρισμό με οριακή ανάπτυξη και υψηλό πληθωρισμό.
Μάλιστα έχει κάνει αναλυτική πρόβλεψη για το πώς μπορεί να κινηθεί η νομισματική πολιτική το επόμενο διάστημα, προβλέποντας τέσσερις μειώσεις επιτοκίων μέχρι και το τέλος του χρόνου, οι οποίες θα μειώσουν συνολικά τα επιτόκια του ευρώ κατά 1%>.
Ο Έλληνας κεντρικός τραπεζίτης ωστόσο προσανατολίζεται σε μια πρώτη μείωση των επιτοκίων στην ΕΚΤ τον Ιούνιο.
Κατά τη γνώμη του απαιτείται η μείωση των παρεμβατικών επιτοκίων δύο φορές πριν από τις θερινές διακοπές του Αυγούστου και ακόμα δύο φορές πριν από το τέλος του 2024, ανεξάρτητα από το τί θα πράξει αντιστοίχως στην αντιπέρα όχθη του Ατλαντικού Ωκεανού η Federal Reserve Bank των ΗΠΑ (η κεντρική τράπεζα του Δολαρίου).
“Είναι σκόπιμο να γίνουν δύο μειώσεις των τιμών πριν από τις Καλοκαιρινές διακοπές και τέσσερις κινήσεις κατά τη διάρκεια του έτους φαίνονται λογικές. Στο μέτρο αυτό, συμφωνώ με τις προσδοκίες των αγορών”, ανέφερε χαρακτηριστικά σε δηλώσεις του ο κ. Στουρνάρας.
Πρέπει να αρχίσουμε να μειώνουμε τα επιτόκια σύντομα, ώστε η νομισματική μας πολιτική να μην γίνει πολύ περιοριστική”.
“Νομίζω, ότι για να μειώσουμε τα επιτόκια ήδη τον Απρίλιο θα πρέπει να δούμε την οικονομία να καταρρέει και δεν το περιμένω κάτι τέτοιο”, είπε.
Ο κ.Στουρνάρας υποστήριξε, ότι δεν συμμερίζεται καθόλου το επιχείρημα πως η ΕΚΤ δεν μπορεί να μειώσει τα επιτόκια πριν να το πράξει πρώτη η Fed “και σχεδόν όλοι οι συνάδελφοί μου συμφωνούν με αυτό”, δήλωσε.
“Είμαστε εντελώς ανεξάρτητοι και η ζώνη του Ευρώ είναι μια μεγάλη ανοικτή οικονομία με ευέλικτη συναλλαγματική ισοτιμία”, ανέφερε ο κ.Στουρνάρας. “Πρέπει να κάνουμε αυτό που είναι απαραίτητο για την οικονομία της Ευρωζώνης – τίποτα άλλο”, ανάφερε συμπληρώνοντας, ότι “η υπόθεση της μείωσης των επιτοκίων είναι πολύ πιο πειστική για τη ζώνη του Ευρώ απ’ ότι για τις ΗΠΑ”.
- Διαβάστε επίσης: Στουρνάρας: Τέσσερις μειώσεις επιτοκίων της ΕΚΤ το 2024 – Προς τα κάτω οι κίνδυνοι για την Ευρωζώνη
