Την ώρα που η κυβέρνηση της Τουρκίας προσπαθεί να λύσει τον «γρίφο» των σχέσεών της με τις ΗΠΑ, Τούρκος αναλυτής «βάζει φωτιά» ζητώντας να επιστραφούν στην Άγκυρα οι στρατιωτικές βάσεις του Ιντσιρλίκ και του Κουρετσίκ, που στο παρελθόν αποτελούσαν προπύργια του ΝΑΤΟ στην περιοχή.
«Να κρατικοποιηθούν Ιντσιρλίκ και Κουρετσίκ»
Ο Τσεϊχούν Μποζκούρτ, ο οποίος θεωρείται ειδήμονας στις τουρκο-αμερικανικές σχέσεις, δήλωσε ότι «θεωρώ ότι έχει έλθει η ώρα να επιστραφούν στην Τουρκία οι βάσεις του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ, κυρίως στο Ιντσιρλίκ και το Κουρετσίκ, και να κρατικοποιηθούν, με την πλήρη σημασία της λέξης». Μάλιστα, ο Μποζκούρτ πηγαίνει τα πράγματα ένα βήμα παραπέρα, λέγοντας ότι «ήδη έχουμε καθυστερήσει στον να διαμορφώσουμε μια πιο ανεξάρτητη σχέση με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ. Στο πλαίσιο αυτό, υποστηρίζω ότι πρέπει να φέρουμε τις σχέσεις της Τουρκίας με το ΝΑΤΟ σε ένα ανεξάρτητο διπλωματικό επίπεδο και να τις μετατρέψουμε από σχέσεις εξουσίας σε σχέσεις ισότιμων εταίρων».
Η σημασία της βάσης
Η βάση στο Ιντσιρλίκ από το 1954 αποτελεί ένα κρίσιμο επιχειρησιακό σημείο του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ, καθώς κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου από τη βάση αυτή απογειώνονταν κατασκοπευτικά αεροπλάνα U-2, ενώ στη συνέχεια φιλοξένησε εκατοντάδες αεροσκάφη των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, από F-4 Phantom, F-15 Eagle, F-16 Falcon, μέχρι F-111 Aardvark και A-10 Thunderbolts, ενώ από το 1980 υπεγράφη η συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας που επιτρέπει την εκεί μόνιμη παρουσία αμερικανικών δυνάμεων. Σήμερα στο Ιντσιρλίκ είναι σταθμευμένοι περί τους 1.500 αμερικανούς στρατιώτες και αρκετά αεροσκάφη, ενώ λέγεται ότι αποθηκευμένες στη βάση βρίσκονται και 50 πυρηνικές βόμβες B61-12.
Τα «παιχνίδια» του Ερντογάν
Στο κοντινό παρελθόν ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει απειλήσει ότι θα κλείσει τη βάση στο Ιντσιρλίκ και θα την περάσει αποκλειστικά υπό τουρκικό έλεγχο, ενώ αρκετές φορές έχουν πραγματοποιηθεί αντιαμερικανικές διαδηλώσεις έξω από τη βάση. Εδώ και μερικά χρόνια η Γερμανία έχει αποσύρει τις δυνάμεις της από τη βάση, ενώ το τελευταίο διάστημα και η Ουάσινγκτον εξετάζει εναλλακτικές. Μάλιστα, μια ανάλυση καλούσε τις ΗΠΑ να αποσύρουν από το Ιντσιρλίκ την 39η Πτέρυγα Μάχης και σταδιακά να την μεταφέρουν στην αναβαθμισμένη στρατηγικά βάση της Σούδας.
Οι σκέψεις του τουρκικού υπουργείου Άμυνας
Από την πλευρά του, ο Μποζκούρτ, ισχυριζόμενος ότι οι ΗΠΑ το τελευταίο διάστημα έχουν κάνει αντιτουρκική στροφή και ότι συμπεριφέρονται επιθετικά προς την Άγκυρα, τονίζει ότι η βάση έχει χρησιμοποιηθεί εκτεταμένα από την Ουάσινγκτον για επιχειρήσεις στη Μέση Ανατολή, θέλοντας έτσι να δείξει τη σημασία της. Πρέπει να υπογραμμιστεί ότι πηγή του τουρκικού υπουργείου Άμυνας, μιλώντας στο πρακτορείο Anadolu, ανέφερε ότι όλες οι βάσεις σε τουρκικό έδαφος θα πρέπει να υπόκεινται στον έλεγχο των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων. «Το Ιντσιρλίκ είναι μια από τις βάσεις της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας και οι υποδομές της ανήκουν στην Τουρκία», δήλωσε.
Ο αναβαθμισμένος ρόλος της Σούδας
Εδώ, πάντως, πρέπει να σημειωθεί ότι η Ουάσινγκτον μοιάζει να έχει… κουραστεί από τα παιχνίδια της Τουρκίας με το Ιντσιρλίκ και να προχωρεί σταδιακά σε αποδυνάμωση της στρατηγικής αξίας της βάσης. Ήδη ο τέως ΥΠΕΞ των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο, ξεκαθάρισε ότι η Ουάσινγκτον επιθυμεί αναβάθμιση του ρόλου της βάσης της Σούδας μέσα στο επόμενο διάστημα, ενώ ο ανταποκριτής των Times στην Ελλάδα ανέφερε πως ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ διερεύνησε το ενδεχόμενο να μεταφερθεί στην Σούδα κρίσιμος εξοπλισμός από την βάση του Ιντσιρλίκ. Αν τελικά το σχέδιο προχωρήσει, τότε οι απειλές της Τουρκίας γίνονται κενές περιεχομένου και ο Ερντογάν χάνει άλλο ένα διαπραγματευτικό χαρτί.
