Το ξύπνημα μία ώρα νωρίτερα από το κανονικό μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο για κατάθλιψη κατά 23% σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο περιοδικό JAMA Psychiatry.
Μελέτη με 840.000 συμμετέχοντες, από ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Colorado Boulder και του Ινστιτούτου Broad του MIT και του Harvard, παρέχει μερικά από τα πιο ισχυρά επιστημονικά στοιχεία που υποστηρίζουν πως ο «χρονότυπος» – η τάση ενός ατόμου να κοιμάται μία συγκεκριμένη ώρα – επηρεάζει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης κατάθλιψης.
Αποτελεί μία από τις πρώτες μελέτες του είδους της, κατά την οποία διερευνάται πόσος ύπνος είναι απαραίτητος ώστε να επηρεάσει την ψυχική υγεία του ατόμου.
Ειδικά κατά την διάρκεια της πανδημίας της Covid-19, οι άνθρωποι σε ολόκληρο τον κόσμο έχουν αλλάξει μερικές από τις καθημερινές τους συνήθειες και μέσα σε αυτές τις μεταβολές περιλαμβάνεται και το πρόγραμμα ύπνου τους. Παράλληλα, η τηλεργασία έχει επίσης επιδράσει σημαντικά στην καθημερινότητα των περισσότερων ανθρώπων, με πολλούς να εργάζονται έως αργά, καθώς αδυνατούν να οριοθετήσουν τις ώρες εργασίας τους στο σπίτι. Το αποτέλεσμα αυτών των πρωτόγνωρων συνθηκών είναι να μετακινείται αργότερα το βράδυ η ώρα ύπνου.
«Γνωρίζαμε για πολύ καιρό πως υπάρχει κάποια σχέση ανάμεσα στην ώρα που κοιμάται κανείς και την διάθεσή του, όμως μία ερώτηση που ακούγαμε συχνά από τους κλινικούς ιατρούς ήταν: Πόσο νωρίτερα πρέπει να ωθούμε τους ανθρώπους να κοιμούνται ή να ξυπνάνε ώστε να νιώθουν την διαφορά;» αναφέρει η Celine Vetter, κύρια ερευνήτρια της εν λόγω μελέτης και επίκουρη καθηγήτρια ψυχολογίας στο CU Boulder. «Παρατηρήσαμε πως ακόμη και μία ώρα νωρίτερα ύπνου και ξυπνήματος συσχετίζεται με σημαντικά μειωμένο κίνδυνο κατάθλιψης».
Ασαφές από την συγκεκριμένη μελέτη παραμένει το αν εκείνοι οι οποίοι ούτως ή άλλως ξυπνούν νωρίς, θα επωφεληθούν από το ξυπνήσουν ακόμη νωρίτερα.
Πού οφείλεται όμως αυτό το φαινόμενο;
Σύμφωνα με ορισμένες μελέτες, η περισσότερη έκθεση στο φως του ήλιου που απολαμβάνουν εκείνοι που ξυπνούν νωρίτερα, μπορεί να είναι η αιτία για την οποία παρατηρείται μειωμένος κίνδυνος κατάθλιψης. Αλλού σημειώνεται πως αποκτώντας ένα βιολογικό «ρολόι» ή κιρκάδιο ρυθμό που δεν ακολουθεί τον αντίστοιχο των υπόλοιπων ανθρώπων, μπορεί από μόνο του να προκαλέσει συμπτώματα κατάθλιψης.
«Ζούμε σε μία κοινωνία η οποία είναι σχεδιασμένη για τους ανθρώπους που ξυπνούν νωρίς, με αποτέλεσμα τα άτομα που ξυπνούν αλλά και κοιμούνται πιο αργά να αισθάνονται πως βρίσκονται μονίμως κόντρα στο κοινωνικό βιολογικό ρολόι» αναφέρει ένας εκ των ερευνητών.
Για εκείνους που επιθυμούν να ξυπνούν νωρίτερα, η συμβουλή είναι μία, σύμφωνα με τους ερευνητές: «Κρατήστε την ημέρα σας φωτεινή και τη νύχτα σας σκοτεινή. Πιείτε τον πρωινό καφέ σας στο μπαλκόνι, περπατήστε ή κάνετε ποδήλατο για την εργασία σας και κλείστε τα ηλεκτρονικά το βράδυ».
