Το γεγονός ότι αποφεύχθηκε η χάβρα και οι χυδαιότητες του πρώτου debate, από μόνο του αποτελεί μια νίκη του πολιτικού πολιτισμού σε μια από τις πλέον οξυμένες προεκλογικές περιόδους στις ΗΠΑ.
Ο λόγος για τη δεύτερη και τελευταία τηλεμαχία των Ντοναλντ Τραμπ και Τζο Μπάιντεν, που πραγματοποιήθηκε μερικές ημέρες πριν τις εκλογές της 3ης Νοεμβρίου και, ευτυχώς, κύλισε σε σχετικά πολιτισμένο επίπεδο, χωρίς μάλιστα η συντονίστρια, δημοσιογράφος Κρίστεν Ουέλκερ, να χρειαστεί να προσφύγει σε κλείσιμο των μικροφώνων, αν τα πράγματα «ξέφευγαν», όπως συνέβη στο προηγούμενο debate.
Φυσικά, το ότι αυτή τη φορά δεν ανταλλάχθηκαν βρισιές, δεν σημαίνει ότι η συζήτηση δεν ήταν τεταμένη. Αντιθέτως, τόσο ο Τραμπ όσο και ο Μπάιντεν φρόντισαν στο πλαίσιο του εφικτού να χτυπήσουν τον αντίπαλό τους στα σημεία που «πονάει» περισσότερο, με το ζήτημα της πανδημίας του κοροναϊού να κυριαρχεί.
«Δεν έχεις σχέδιο» – «Ζεις κλεισμένος σε υπόγειο»
Ο Μπάιντεν επέκρινε με σφοδρότητα τον Τραμπ για τον τρόπο που διαχειρίστηκε την πανδημία, λέγοντας ότι «κάποιος που είναι υπεύθυνος για τόσους νεκρούς δεν μπορεί να παραμείνει πρόεδρος των ΗΠΑ» και κατηγορώντας τον Τραμπ ότι συνεχίζει «πάντα να μην έχει σχέδιο» για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης. «Θα βάλω τέλος σε αυτό», πρόσθεσε.
Πάνω από 222.000 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους εξαιτίας της COVID-19 στις ΗΠΑ, τη χώρα που έχει υποστεί μακράν το βαρύτερο πλήγμα στον πλανήτη από την πανδημία. Ο Μπάιντεν προειδοποίησε πως η χώρα οδεύει σε «μαύρο χειμώνα».
Ο Τραμπ, που απάντησε πως η κυβέρνησή του δίνει «σθεναρή μάχη» με την πανδημία, απέρριψε την πρόβλεψη αυτή, λέγοντας «δεν νομίζω καθόλου ότι θα έχουμε μαύρο χειμώνα, ανοίγουμε τη χώρα μας». Κατηγόρησε τον Μπάιντεν ότι μιλάει έτσι γιατί έχει την πολυτέλεια να αποφεύγει να βγαίνει έξω εν μέσω της πανδημίας, ενώ αντίθετα οι Αμερικανοί πρέπει να δουλέψουν. «Δεν μπορούμε να κλειδωθούμε σε ένα υπόγειο, όπως κάνει ο Τζο», είπε ο Τραμπ, επαναλαμβάνοντας για νιοστή φορά τη συγκεκριμένη μομφή σε βάρος του αντιπάλου του.
Φταιεί η… Κίνα
Ο Τραμπ επέρριψε την ευθύνη για την πανδημία του κορωνοϊού αποκλειστικά στην Κίνα. Επανέλαβε εξάλλου ότι ο ίδιος έχει «ανοσία», αναφερόμενος στο ότι αποθεραπεύτηκε αφού μολύνθηκε πρόσφατα. «Έχουμε ένα εμβόλιο που έρχεται, είναι έτοιμο, θα ανακοινωθεί τις προσεχείς εβδομάδες», είπε, αποφεύγοντας να δώσει πιο σαφές χρονοδιάγραμμα. «Αναλαμβάνω την πλήρη ευθύνη», σημείωσε ο Τραμπ αναφερόμενος στη διαχείριση της πανδημίας. Αλλά «δεν είναι δικό μου φταίξιμο που ήρθε εδώ, η Κίνα φταίει», συμπλήρωσε. Ο Αμερικανός πρόεδρος είπε πως η χώρα «μαθαίνει να ζει» με τον ιό, ενώ ο Μπάιντεν απάντησε πως ο κόσμος «μαθαίνει να πεθαίνει» από την COVID-19.
«Το πολεμάμε και πολεμάμε σκληρά (…). Το ξεπερνάμε. Φεύγει», είπε ο ένοικος του Λευκού Οίκου. «Με πρόσβαλε. Έμαθα πολλά (…). Πρέπει να ανακάμψουμε. Δεν μπορούμε να κλείσουμε τη χώρα μας», επέμεινε ο Τραμπ. Οι δύο υποψήφιοι συγκρούστηκαν για το θέμα της υγειονομικής περίθαλψης, με τον Τραμπ να λέει πως κατάφερε να διαλύσει το Obamacare και ότι θα «καταρτίσει» ένα «όμορφο» νέο σύστημα αν επανεκλεγεί. Κατηγόρησε τον Μπάιντεν πως θέλει να φέρει τον «σοσιαλισμό». Ο Μπάιντεν αντέτεινε ότι ο Τραμπ διακατέχεται από «σύγχυση» και του αποδίδει θέσεις που εκφράζει η αριστερή πτέρυγα των Δημοκρατικών.
Η εξωτερική πολιτική και ο… Πούτιν
Σκληρή ήταν η κόντρα και για ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, καθώς ο Μπάιντεν δήλωσε ότι η Ρωσία, η Κίνα και το Ιράν θα κληθούν να δώσουν λογαριασμό για τις προσπάθειές τους να επηρεάσουν το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών. «Οποιαδήποτε χώρα ανακατεύεται στις εκλογές μας θα πληρώσει το τίμημα εάν εκλεγώ, διότι πλήττει την εθνική μας κυριαρχία», τόνισε ο Μπάιντεν, ο οποίος αναφέρθηκε ονομαστικά στη Ρωσία, στην Κίνα και στο Ιράν. Επιτέθηκε στον Τραμπ, λέγοντας ότι αντιμετωπίζει υπερβολικά ήπια την ανάμιξη της Μόσχας στις αμερικανικές εκλογές. «Δεν καταλαβαίνω γιατί αυτός ο πρόεδρος είναι απρόθυμος να τα βάλει με τον Πούτιν», είπε.
Ο Τραμπ απέρριψε τις κατηγορίες του Μπάιντεν, αντέτεινε ότι η κυβέρνησή του πούλησε όπλα στην Ουκρανία για να τα χρησιμοποιήσει εναντίον δυνάμεων που υποστηρίζονται από τη Ρωσία, ότι οι χώρες-μέλη του NATO δαπανούν πλέον πολύ υψηλότερα ποσά απ’ ό,τι όταν αναλάμβανε την εξουσία για την άμυνά τους, ενώ υπενθύμισε ότι η χερσόνησος της Κριμαίας προσαρτήθηκε στη Ρωσία επί των ημερών της προηγούμενης κυβέρνησης, αντιπρόεδρος της οποίας ήταν ο σημερινός αντίπαλός του στις προεδρικές εκλογές.
Ad hitlerum…
Στο σκέλος της για τα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, ο Μπάιντεν καταφέρθηκε εναντίον του Τραμπ διότι κατ’ αυτόν ασκεί πολιτική κατευνασμού έναντι της Βόρειας Κορέας, αναφερόμενος στην αρχική στάση ευρωπαϊκών κυβερνήσεων έναντι του Αδόλφου Χίτλερ και της Γερμανίας του Γ΄ Ράιχ. «Το να έχεις καλή σχέση με τους ηγέτες άλλων χωρών είναι καλό πράγμα», απάντησε ο Τραμπ, ο οποίος αυτοεπαινέθηκε διότι αποφεύχθηκε ο κίνδυνος σύρραξης με τη Βόρεια Κορέα χάρη στις προσπάθειές του. «Αυτό είναι σαν να λες πως είχα καλή σχέση με τον Χίτλερ προτού να αρχίσει η εισβολή» των ναζιστικών στρατευμάτων σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αντέτεινε ο Μπάιντεν.
Ο Τραμπ είπε πως παρέλαβε «ένα χάλι» από την προηγούμενη κυβέρνηση ως προς τη σχέση της χώρας του με την Πιονγκγιάνγκ. «Αυτή ήταν πολύ επικίνδυνη περίοδος, οι πρώτοι τρεις μήνες της προεδρίας μου, πριν βάλουμε τα πράγματα λιγάκι σε μια σειρά», υποστήριξε ο Αμερικανός πρόεδρος. Ο Μπάιντεν, ερωτηθείς αν θα συναντούσε τον Κιμ Γιονγκ Ουν, απάντησε πως θα το έκανε μόνο εάν ο ηγέτης της Λαϊκής Δημοκρατίας δεσμευόταν εκ των προτέρων ότι θα απεμπολήσει το βορειοκορεάτικο πυρηνικό οπλοστάσιο. Εξάλλου, διαβεβαίωσε πως θα πιέσει την Κίνα ώστε να «ενεργεί βάσει των διεθνών κανόνων». Ο Τραμπ θύμισε ότι εκείνος εφάρμοσε πιο σκληρή πολιτική έναντι της Κίνας, ιδίως κηρύσσοντάς της εμπορικό πόλεμο.
Στο προσκήνιο και ο ρατσισμός
Αναφερόμενος στις φυλετικές εντάσεις που παρατηρούνται το τελευταίο διάστημα στις ΗΠΑ, ο Μπάιντεν κατηγόρησε τον Ρεπουμπλικάνο πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ ότι «ρίχνει λάδι σε κάθε ρατσιστική φωτιά».
«Είμαι ο λιγότερο ρατσιστής από όλους τους παριστάμενους σε αυτή την αίθουσα», υποστήριξε από την πλευρά του ο Τραμπ, ερωτηθείς σχετικά με τις μαζικές φετινές κινητοποιήσεις στις ΗΠΑ εναντίον της αστυνομικής βαρβαρότητας, των φυλετικών και κοινωνικών ανισοτήτων.
Ο Μπάιντεν επανήλθε αμέσως, υποστηρίζοντας πως ο Τραμπ είναι «από τους πιο ρατσιστές προέδρους στη σύγχρονη ιστορία» των ΗΠΑ. Ο Τραμπ αντεπιτέθηκε, υποδεικνύοντας πως ο Μπάιντεν έχει ψηφίσει στη μακρά πολιτική του καριέρα νόμους που οδήγησαν στο να αυξηθούν εκθετικά οι φυλακίσεις μαύρων Αμερικανών.
Ο Μπάιντεν παραδέχθηκε ότι έκανε «λάθος» τασσόμενος υπέρ αυτών των νόμων στο παρελθόν και δεσμεύθηκε ότι θα λάβει μέτρα ώστε να μη φυλακίζονται άνθρωποι για μη βίαια ποινικά αδικήματα που συνδέονται με τη χρήση ναρκωτικών αλλά να δίνεται έμφαση στην αναμόρφωση και την κοινωνική επανένταξη.
Για την ιστορία, ο Τζο Μπάιντεν μπήκε στο χώρο όπου θα διεξαγώταν η τηλεμαχία, φορώντας μάσκα, ενώ ο Τραμπ δεν φορούσε…
