Νέες εντάσεις στη Βρετανία και νέοι «πονοκέφαλοι» για την κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον, η οποία τους τελευταίους μήνες βρίσκεται σε κατάσταση πολιορκίας.
Συγκεκριμένα, η πρώτη υπουργός της Σκωτίας πρότεινε την 19η Οκτωβρίου 2023 ως ημερομηνία ενός νέου δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία. Η Νίκολα Στέρτζον είπε ότι το ερώτημα θα είναι το ίδιο όπως στο τελευταίο δημοψήφισμα του 2014: «Θα έπρεπε η Σκωτία να είναι ανεξάρτητη χώρα;».
Δημοψήφισμα ούτως ή άλλως
Η κ. Στέρτζον είπε ότι θα στείλει επιστολή στον πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον για να ζητήσει επίσημη συγκατάθεση για τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος, ωστόσο στην περίπτωση που ο Τζόνσον αρνηθεί, η Στέρτζον είπε πως το πλάνο θα προχωρήσει κανονικά. Ωστόσο, τόνισε ότι οποιοδήποτε δημοψήφισμα θα πρέπει να είναι νόμιμο και συνταγματικό – κατά συνέπεια, το Ανώτατο Δικαστήριο να κληθεί να αποφανθεί για τα πιθανά νομικά ζητήματα σχετικά με τη διεξαγωγή ψηφοφορίας χωρίς την έγκριση της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου.
Η κ. Στέρτζον είπε ότι ο ανώτατος νομικός αξιωματούχος της Σκωτίας, συμφώνησε να παραπέμψει την υπόθεση στο ανώτατο δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου, με τα δικαστικά έγγραφα να επιδίδονται σε αστυνομικούς της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου το απόγευμα της Τρίτης. Η πρώτη υπουργός είπε ότι ελπίζει ότι το δικαστήριο θα είναι σε θέση «να προσφέρει σαφήνεια και δικαιοσύνη εγκαίρως» αντί να υπάρξει μια μακροχρόνια διαδικασία. Εάν το δικαστήριο αποφανθεί ότι η Σκωτία δεν έχει την εξουσία να διεξαγάγει δημοψήφισμα, οι επόμενες γενικές εκλογές θα γίνουν «de facto δημοψήφισμα».
Ο γρίφος της ΕΕ
Υπενθυμίζεται ότι στις 18 Σεπτεμβρίου του 2014, οι κάτοικοι της Σκωτίας αποφάσισαν σε ποσοστό 55,3% η χώρα τους να παραμείνει μέλος του Ηνωμένου Βασιλείου. Η Στέρτζον είχε επιχειρήσει να οργανώσει δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Σκωτίας και μετά το Brexit, ωστόσο, η τότε πρωθυπουργός της Βρετανίας, Τερέζα Μέι, είχε αρνηθεί να δώσει τη συγκατάθεσή της. Όμως, οι χειρισμοί του Λονδίνου, τόσο όσον αφορά στο Brexit, όσο και σχετικά με την πανδημία του κοροναϊού φαίνεται ότι έχουν αυξήσει σημαντικά το ποσοστό των Σκωτσέζων που επιθυμούν την ανεξαρτησία τους.
Από την άλλη, πάντως, οι Βρυξέλλες έχουν διαμηνύσει στο Εδιμβούργο ότι σε περίπτωση που η Σκωτία ανεξαρτητοποιηθεί από το Ηνωμένο Βασίλειο, τότε η χώρα θα πρέπει να κάνει επίσημη άιτηση για ένταξή της στην ΕΕ και ότι θα περάσει από όλα τα στάδια της προενταξιακής και ενταξιακής διαδικασίας. Ωστόσο, η συζήτηση εντός ΕΕ για τη διεύρυνσή της – με χώρες όπως η Ουκρανία, η Μολδαβία, η Βόρεια Μακεδονία και η Αλβανία – θεωρείται ότι δημιουργεί ευνοϊκό πλαίσιο για την ένταξη και της Σκωτίας (αν αυτή ανεξαρτητοποιηθεί), η οποία, ούτως ή άλλως ήταν μέλος της ΕΕ ως το 2016, ως τμήμα του Ηνωμένου Βασιλείου.
