Η χρονιά μπήκε, όπως συχνά, σαν ταινία του Σέρτζιο Λεόνε.
Τα καλά. Το κλίμα, αρχίζοντας από τον αψευδέστερο μάρτυρα: το οικογενειακό τραπέζι, είναι βελτιωμένο. Λελογισμένες αυξήσεις μισθών και συντάξεων είναι εδώ –και μάλιστα όχι ως προϊόν πελατειακής πολιτικής αλλά μείωσης φόρων. Οι έξι αξιολογήσεις που αναμένουν την ελληνική οικονομία μέσα στο 2020 αρχίζουν με καλούς οιωνούς ως προς το μεγάλο ζητούμενο, που δεν είναι άλλο από την άνοδο της ελληνικής οικονομίας σε βαθμίδα τουλάχιστον ΒΒΒ, ώστε να καταστούν επιλέξιμα τα κρατικά ομόλογα για το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και να αποκτήσει άλλη δυναμική η συζήτηση για τη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων. Περισσότερες επιχειρήσεις ανοίγουν πια παρά κλείνουν –και δεν πρόκειται μόνο για σουβλατζίδικα, αλλά και για νεοπαγείς επιχειρήσεις σε τομείς, τεχνολογικής ιδίως, αιχμής. Στο δε κρισιμότατο γεωπολιτικό μέτωπο, η συμφωνία για τον αγωγό φυσικού αερίου με την Κύπρο και το Ισραήλ και, ελπίζεται, σύντομα και με την Ιταλία, καθώς και η άμεση σύμπραξη ΔΕΠΑ-Energean που την ακολούθησε, είναι μια καλή αλλά όχι οριστική κίνηση που επιχειρεί να λειάνει, σε μια πολύ δύσκολη γειτονιά και συγκυρία, (γεω)πολιτικά προβλήματα μέσω οικονομικής συνεργασίας.
***
Τα μισά. Το Χρηματιστήριο της Αθήνας κατέγραψε και θα συνεχίσει να καταγράφει μεγάλες αποδόσεις – η προσέγγιση στις 1.000 μονάδες είναι εφικτός στόχος- αλλά για την ποιοτική μεταστροφή του απαιτούνται αναβάθμιση και εξυγίανση της ελληνικής οικονομίας, εκσυγχρονισμός και συμπλήρωση του θεσμικού πλαισίου της κεφαλαιαγοράς, επενδύσεις για την οικονομία και όχι (μόνο) για την τσέπη των επενδυτών. Ιδιωτικοποιήσεις αναγγέλθηκαν, βούληση και τεχνογνωσία υπάρχουν, αλλά οι διαδικασίες παραμένουν εξαιρετικά λεπτές και δύσκολες, τόσο από επιχειρηματική όσο και από νομική άποψη, όπως αποδεικνύουν τα προβλήματα του ενός από τους δύο συμμετέχοντες στον εμβληματικό διαγωνισμό του Ελληνικού. Το πλαστικό χρήμα καθιερώνεται και επίσημα ως βασικό μέσο πληρωμών –ξεκινήστε να μαζεύετε αποδείξεις ηλεκτρονικών συναλλαγών μέσα στο 2020- αλλά οι τράπεζες συνεχίζουν να μη διευκολύνουν τις αποφάσεις της κυβέρνησης και τις ανάγκες των πολιτών. Οι αντικειμενικές αξίες ήρθαν πιο κοντά στο φυσιολογικό, αλλά προκάλεσαν το γνωστό ελληνικό μίγμα πανικού της τελευταίας στιγμής και ευφάνταστων λύσεων. Το «κανονικόμετρο» αμφιταλαντεύεται και θα συνεχίσει να αμφιταλαντεύεται.
***
Και τα άσχημα. Πέρα από τα σύννεφα που έχουν μαζευτεί πάνω από την παγκόσμια οικονομική και πολιτική σκηνή, η υπόθεση της απόδρασης, αλλά και της ηρωοποίησης, του διεθνούς μάνατζερ Κάρλος Γκόζν εικονογραφεί με τον πιο εύγλωττο τρόπο τα δομικά προβλήματα, αλλά και τη δομική ανισότητα, στη σχέση χρήματος και εξουσίας. Ένας πάμπλουτος και αχόρταγος άνθρωπος, που τον βάραιναν κατηγορίες για οικονομικά εγκλήματα, που του είχε ήδη παρασχεθεί ένα προνομιακό καθεστώς ελευθερίας υπό όρους, σε μια χώρα, την Ιαπωνία, που δεν είναι δα και το αυταρχικότερο καθεστώς του κόσμου, εκμεταλλεύτηκε τα απεριόριστα χρήματα και διασυνδέσεις του και, λαδώνοντας, παρανομώντας και κολακεύοντας τις μικρές πατρίδες του –το Λίβανο και τη Γαλλία, γιατί πραγματική πατρίδα του είναι μόνο το χρήμα- το έσκασε υπό το απίθανο πρόσχημα της «μη απόδοσης δικαιοσύνης» κι ετοιμάζει μια αντεπίθεση που μπορεί να τον οδηγήσει ακόμα και σε θέσεις εξουσίας. Ο Τραμπ δεν είναι εξαίρεση αλλά υπόδειγμα στο σημερινό κόσμο.
Η χρονιά θα κριθεί, όπως πάντα, σαν αρχαίο ρητό: τα πάντα ρει.
- Ο Κώστας Μποτόπουλος είναι συνταγματολόγος, πρ. Ευρωβουλευτής και πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, Σύμβουλος Διοίκησης στην Τράπεζα της Ελλάδας και εταίρος στη δικηγορική εταιρία «Λαμπαδάριος και Συνεργάτες». Τα σχόλιά του στο economico.gr δημοσιεύονται κάθε Σάββατο
Περισσότερα νέα, ρεπορτάζ και αναλύσεις: ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ
